واکنش پناهی به اتهام سیاسیکاری در برلیناله
۱۳۹۳ بهمن ۲۷, دوشنبه خبرگزاری کار ایران (ایلنا) پس از اعطای "خرس طلایی" جشنواره فیلم برلین )برلیناله ( به فیلم "تاکسی" ساخته جعفر پناهی، با این کارگردان گفتوگو کرد. پناهی در این مصاحبه کوتاه تصریح کرد که "دیوار سیاست" همیشه مانع نمایش فیلمهایی مانند "تاکسی" در ایران شده است. او گفت پیش از این به حجتالله ایوبی، رئیس سازمان سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با واسطه خبر داده بود که اگر "تاکسی" در جشنواره فیلم فجر اکران شود، حاضر است آن را از بخش مسابقه جشنواره برلین خارج کند.
ایوبی پیش از این در نامهای انتقادی به دیتر کاسلیک، رئیس جشنواره فیلم برلین، این جشنواره را به برخورد سیاسی در حوزه فرهنگ و ایجاد "سوءتفاهمهای تازه علیه مردم ایران" متهم کرده بود: «من هم مانند میلیونها علاقهمند به سینما، صدای مهیب پای سیاست را در جشنواره برلین میشنوم. من هم مانند همه آنها دوست داشتم برلین یادآور فرهنگ وهنر باشد. اما گویی شما سیاست را بر هنر ترجیح دادید. صدای پای سیاست میآید؛ و آجرهایی که در جشنواره شما روی هم قرار میگیرد به سرعت دیوار برلین تازه ای برگرد جشنواره شما خواهد کشید».
پناهی در پاسخ به خبرنگار ایلنا در مورد نامه ایوبی گفت: «ما سالهاست که در کشور خودمان صدای پای سیاست را در عرصه هنر به خصوص سینما میشنویم که تلاش در آلوده کردن هنر با سیاست دارد. اما آقای ایوبی جدائی هنر از سیاست را به دیگران توصیه میکنند! این توقع ایجاد میشود که چرا خودشان به آن عمل نمی کنند؟!».
به اعتقاد پناهی، «آقای ایوبی اول باید دیوارهایی را که خود و مدیران ماقبل ایشان بنا کردهاند؛ فرو ریزد و بعد به دیگران هشدار بدهد که دیوار نسازند».
جایگاه پناهی در عرصه بینالمللی
پناهی در اسفندماه ۱۳۸۸ و در پی ناآرامیهای پس از انتخابات در منزلش به همراه همسر، دختر و ۱۵ تن از میهمانانش بازداشت شد. او در نهایت به ۶ سال حبس و ۲۰ سال محرومیت از فیلمسازی محکوم شد.
جعفر پناهی در سال ۱۳۸۹ به عنوان عضو هیئت داوران به برلیناله دعوت شد؛ اما این کارگردان اجازه خروج از کشور را نیافت. دستاندرکاران جشنواره فیلم برلین در پی تحولات سالهای اخیر همواره از پناهی به عنوان هنرمندی یاد کردهاند که به دلایل سیاسی از فعالیت هنری بازمانده و دچار محدودیتهای اجتماعی شده است.
ایوبی در بخشی از نامه خود خطاب به رئیس برلیناله نوشته بود: «اما خوشوقتم اعلام کنم که سازنده فیلم تاکسی به رغم آنچه در جشنواره برلین گفته شد، در ایران سوار بر قطار پرشتاب زندگی خویش است و از همه مواهب زندگی آزادانه خود برخوردار است».
همچنین در سال ۲۰۱۲ جایزه حقوق بشر اتحادیه اروپا (جایزه ساخاروف) به نسرین ستوده، حقوقدان و فعال حقوق بشر، و جعفر پناهی اهدا شد. این جایزه هم روی صندلی خالی پناهی و ستوده قرار گرفت.
دیتر کاسلیک، رئیس برلیناله، اخیرا در جشنواره ۲۰۱۵ گفته بود، آنقدر پناهی را دعوت میکنیم تا بالاخره بیابد.