"هلی‌کوپتر ایرانی" بجز به یک پرسش، به تمامی پرسش‌های "کوچه برلن" بی‌پرده پاسخ می‌دهد. وحید هاشمیان که در این فصل در هیچ تیم آلمانی بازی نمی‌کند، از خوبی‌های زندگی در آلمان می‌گوید، از دلایل کاهش بازی فوتبالیست‌های ایرانی در آلمان و از معیار برای ازدواج.

کوچه برلن: چه‌طور به فکر راه‌اندازی یک سایت ورزشی افتادید؟ در حالی که رسانه‌های ورزشی اینترنتی و نوشتاری زیادی به زبان فارسی وجود دارد.

وحید هاشمیان:

همان‌طور که می‌دانید، کار من خبرنگاری نیست. از هشت سال پیش، سایتی داشتم ولی علاقه‌ای نداشتم که این سایت فقط درباره من باشد. همان زمان تصمیم گرفتیم یک سری خبرهای مثبت ورزشی را در سایت قرار دهیم. یکی، دو تن از دوستان خبرنگار من در ایران مسئولیت این کار را بر عهده داشتند. من فقط بیننده سایت بودم. به مرور زمان این کار را وسعت دادیم و اسم سایت را «WorldandSports» گذاشتیم. هدفمان این است که این سایت را در دو، سه سال آینده به یکی از سایت‌های خوب ورزشی کشورمان تبدیل کنیم. درباره تهیه خبر و گذاشتن اخبار من هیچ نقشی ندارم. من فقط مسائل را کنترل و نظارت می‌کنم.

جواب سوال دوم را هم دادید. در این سایت اخبار، گزارش و تحلیل درباره دیگر بازیکنان وجود دارد. می‌خواستم بپرسم، آیا ممکن است این‌طور برداشت شود که اخبار این سایت، سلیقه وحید هاشمیان درباره دیگر بازیکنان است؟

نخیر، ما چارچوبی را مشخص کرد‌ه‌ایم. الان سایت چهار ، پنج خبرنگار دارد. خبرنگاران هم همگی گلچین شده هستند و هدفمان حمایت یا انتقاد از شخص، تیم و جایی نیست. هدفمان انعکاس اخبار واقعی است. بعدها ممکن است از لحاظ آموزشی هم سایت را قوی‌تر شود.

فکر کنم امسال اولین سالی است که بعد از دوران طلایی بازی بازیکنان ایرانی در آلمان، هیچ بازیکن ایرانی حداقل در بوندسلیگای یک، وجود ندارد. چه‌طور این قضیه را تحلیل می‌کنید. تیم‌های آلمانی علاقه‌شان به بازیکنان دیگر کشورها بیشتر شده یا کیفیت فوتبال ایران پایین آمده است؟

دلایل زیادی می‌تواند وجود داشته باشد ولی این‌که بازیکن ایرانی در آلمان بازی نمی‌کند باید بگویم چرا، الان «اشکان دژاگه» در تیم «ولسبورگ» هنوز بازی می‌کند. می‌توانیم بگوییم هنوز یک ایرانی در فوتبال بوندس لیگا وجود دارد. اما این که چرا آلمان از کشورهایی مثل ایران بازیکن نمی‌گیرد، می‌توانیم یکی از دلایلش را نرفتن ایران به جام‌جهانی بدانیم. امسال چندین بازیکن ژاپنی و کسانی که در جام‌جهانی بازی کردند برای بازی در بوندس لیگا خریداری شدند. یکی از دلایل دیگر این است که کشورهایی همچون اسلواکی، اسلونی و کشورهای کوچکی که نزدیک آلمان هستند، بازیکنان‌شان با قیمت پایین‌تری جذب می‌شوند و اکثرشان فرهنگ آلمانی دارند و به زبان آلمانی صحبت می‌کنند. خوب این برای آن‌ها راحت‌تر است.

من جایی نظرتان را درباره ازدواج خواندم. یک سوال خصوصی که می‌توانید به آن جواب ندهید. گفته بودید اگر بخواهید ازدواج کنید با یک دختر ایرانی ازدواج خواهید کرد. درست است؟

بله، البته شاید اشتباه می‌گویم ولی این نظر من است. هر انسانی می‌تواند نفر دیگری را که هم وطن، و کسی که به فرهنگ، سنت، اخلاق و زبانش او می‌خورد را انتخاب کند. دلیلش این است که بعدها که بچه‌دار شدند، آن بچه می‌تواند هویت خودش را مشخص کند. این که مثلا یک شخص از ایران به آلمان بیاید و یک نفر از استرالیا به آلمان بیاید، با هم ازدواج کنند و بچه‌دار شوند، به نظر من آن بچه بعدها مشکل پیدا می‌کند که چه فرهنگی دارد و برای کدام کشور است.

ولی عشق که آلمانی و ایرانی نمی‌شناسد...

آن موضوعی جداست، قضیه من فرق می‌کند. من صد در صد با یک ایرانی ازدواج می‌کنم.

بعد از یازده سال زندگی در آلمان به این‌جا عادت کرده‌اید؟ با شرایط زندگی در آلمان کنار آمدید؟

وقتی آدم وارد محیط جدیدی می‌شود، نسبت به آن محیط جدید شناخت ندارد. زبان فرق می‌کند، فرهنگ فرق می‌کند، محیط فرق می‌کند، مدتی طول می‌کشد تا انسان بتواند خودش را با آن محیط وفق دهد. برای من هم همین اتفاق افتاد. اوایل بسیار سخت بود. به‌خاطر دوری از ایران، به‌خاطر زبان، به‌خاطر فرهنگ مختلف‌شان و همین‌طور باید بگویم به‌خاطر بدی هوا، ولی به مرور زمان به محیط این‌جا عادت کردم. نظم آلمانی‌ها خیلی قوی است. ما چون از یک محیط نیمه‌حرفه‌ای فوتبال به یک محیط کاملا حرفه‌ای آمده بودیم، یک‌مقدار سخت بود. ولی با توجه به این که نظم و انضباط، یکی از مشخصات من است توانستم خودم را جا بیاندازم و الان به محیط آلمان عادت کرد‌ه‌ام.

خوب حالا که به زندگی در آلمان عادت کرده‌اید، آیا دلتان برای ایران تنگ می‌شود؟

بله، صد در صد. همیشه به ایران سفر می‌کنم. می‌روم و می‌آیم. ولی در چند سال گذشته به‌خاطر تعطیلات کمی که داشتم بیشتر زمان زندگی‌ام در آلمان بود.

درباره بهترین لحظاتی که در آلمان گذراندید، بگویید؟ حالا می‌تواند یک خاطره ورزشی باشد و یا یک خاطره غیر ورزشی. شادترین لحظاتی که در آلمان گذراندید چه زمانی بوده؟

خوب بیشتر زمان من در فوتبال سپری شد. در زندگی ورزشی‌ام، برد و باخت‌های زیادی داشتم. زمانی که من به بوخوم آمدم، بوخوم به دسته دوم سقوط کرده بود و وضعیت خوبی نداشت. این تیم یواش‌یواش اوج گرفت. توانستیم به دسته اول صعود کنیم و نهم شدیم. سال بعد با این‌که هیچ کس روی ما حساب نمی‌کرد که حتی بتوانیم در لیگ یک آلمان بمانیم، توانستیم به جام یوفا راه پیدا کنیم و یکی از بهترین نتایج تاریخ تیم بوخوم را رقم بزنیم.

این روزها درآلمان صحبت از هماهنگی خارجی‌ها با شرایط زندگی و فرهنگ آلمان است. می‌گویند، خیلی از خارجی‌هایی که در آلمان زندگی می‌کنند، به‌خاطر یاد نگرفتن زبان آلمانی نتوانسته‌اند با جامعه آلمان وفق پیدا کنند. سال‌های اول که به آلمان آمده بودید، آیا حین فوتبال بازی‌کردن و کار، زبان آلمانی یاد گرفتید؟

الان من یازده سال است که این‌‌جا هستم. به‌نظر من زبان آلمانی یکی از سخت‌ترین زبان‌های دنیاست. یادگیری زبان آلمانی به‌صورت عادی و روزمره امکان‌پذیر نیست. باید به‌صورت اصولی و پایه‌ای یاد گرفت. خارجی‌هایی که در سن بالا این‌جا می‌آیند شاید یادگیری زبان آلمانی یک‌مقدار برایشان سخت باشد. معمولا این اشخاص وقتی این‌جا می‌آیند سعی می‌کنند با هم‌کشورهای خودشان ارتباط بیشتری داشته باشند. این باعث می‌شود که زبان را خوب یاد نگیرند. وقتی زبان را خوب یاد نگیری نمی‌توانی در آن کشور جا بیفتی. الان مثلا بازیکنان هلندی که به آلمان می‌آیند خوب کار می‌کنند، شاید یکی از دلایلش این باشد که زبان آلمانی را خوب بلدند. هر هلندی که این‌جا می‌آید بعد از اولین بازی می‌تواند به آلمانی مصاحبه کند. این کار باعث می‌شود، تماشاچی‌ها و هم‌تیمی‌ها به او احترام بگذارند، همین‌طور می‌تواند منظورش را به مربی یا هم‌تیمی‌هایش برساند.

در نوع زندگی، فرهنگ و اخلاق آلمانی‌ها، آیا چیزی هست که آن را دوست داشته باشید؟ فکر می‌کنید چه چیزی ‌ویژگی آلمانی‌ها است؟

نظم، مهم‌ترین ویژگی آلمانی‌ها است که در تمام زندگی‌شان وجود دارد. مخصوصا هنگام کار. برای رسیدن به یک هدف، از قبل برنامه‌ریزی می‌کنند، تاریخ می‌گذارند، چارچوب آن را مشخص می‌کنند و اکثرا هم به آن اهدافی که دارند، می‌رسند. نظم، انضباط و برنامه‌ریزی جزو ویژگی‌های خوب آلمان است. بعد از جنگ جهانی، ببینید کشورشان به چه قدرتی رسیده است.

حالا، چیزی هست که شاید درباره زندگی در آلمان، آن را دوست نداشته باشید؟ یا با آن سخت کنار بیایید؟ البته به‌جز آن آب و هوایی که گفتید دوست ندارید...

همان آب و هوا، خیلی سخت است و ...

نه، غیر از آب و هوا. اگر چیزی هست بدون تعارف بگویید.

هر کشوری برای خودش آداب و فرهنگی دارد. آدم باید بتواند خودش را با اصول خوبی که آن‌جا وجود دارد وفق دهد و از چیزهایی هم که خوشش نمی‌آید، می‌تواند خودش را درگیر آن موارد نکند.

حسین کرمانی

تحریریه: فرهاد پایار