وزارت خارجه ایران: هیچ‌گونه تعهدی در قبال قطعنامه‌ها نداریم
۱۴۰۴ مهر ۶, یکشنبه
وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی با صدور بیانیه‌ای به اجرایی شدن تحریم‌های سازمان ملل متحد واکنش نشان داد. این وزارتخانه مدعی شده است که شورای امنیت نمی‌تواند بر مبنای ابلاغیه آلمان، فرانسه و بریتانیا اقدام کند.
در این بیانیه آمده است: «جمهوری اسلامی ایران ادعای سه کشور اروپایی و آمریکا مبنی بر بازگشت قطعنامه‌های پیشین که وفق قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت در سال ۲۰۱۵ خاتمه یافته‌اند، را رد می‌کند و تأکید دارد که هیچ تعهدی برای اعضای سازمان ملل متحد، از جمله جمهوری اسلامی ایران، در قبال مفاد و سازوکارهای قطعنامه‌های لغوشده ایجاد نمی‌شود و همه کشورها می بایست از شناسایی این وضعیت غیرقانونی مغایر با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت خودداری کنند.»
به گفته کارشناسان این موضع‌گیری که پیشتر نیز از سوی برخی مقامات ایرانی ابراز شده بود عملا "سرپیچی" از مصوبات الزام‌آور شورای امنیت سازمان ملل متحد است.
بیانیه وزارت خارجه جمهوری اسلامی شکست مذاکرات را به گردن کشورهای غربی انداخته و مدعی شده است که تلاش برای یافتن راه‌حلی دیپلماتیک در زمینه برنامه هسته‌ای ایران به "دلیل بی‌توجهی و زیاده‌خواهی سه کشور اروپایی و آمریکا به نتیجه نرسیده است."
در بیانیه این وزارتخانه آمده است: «در واقع سه کشور اروپایی و آمریکا به‌جای فراهم کردن فضای لازم برای دیپلماسی و تعامل، مسیر تقابل و بحران‌سازی در پیش گرفته و بر این گمان نادرست‌اند که با توسل به حربه احیای قطعنامه‌های لغوشده شورای امنیت، اهرم فشار جدیدی به دست خواهند آورد. جمهوری اسلامی ایران با جدیت از حقوق و منافع ملی ایران دفاع خواهد کرد و هر تحرکی برای آسیب رساندن به منافع و حقوق ملت ایران آن با پاسخ مقتضی و قاطع مواجه خواهد شد.»
واکنش مقامات آمریکایی و اروپایی به تحریم‌ها
وزیر خزانه‌داری آمریکا در شبکه اجتماعی اکس (توییتر سابق) اعلام کرد که برنامه هسته‌ای ایران "تهدیدی" برای صلح و رفاه در آمریکا است. اسکات بسنت گفت دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا فرصت‌های زیادی در اختیار ایران قرار داد تا توافقی حاصل شود، اما حکومت ایران "جدیتی در این زمینه" ندارد.
به گفته بسنت بازگشت تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی به این معناست که "جهان در برابر تهدیدهای تهران" تسلیم نمی‌شود. وزیر خزانه‌داری آمریکا افزود: «کشورهای عضو سازمان ملل متحد موظف به اعمال تحریم‌ها علیه ایران هستند.»
پیشتر نیز مارکو روبیو ضمن دعوت از ایران به "مذاکرات مستقیم" با واشنگتن گفته بود: «توافق همچنان بهترین راه‌حل برای مردم ایران و جهان است.» او افزود که برای دستیابی به این هدف، تهران باید آماده مذاکره بدون بهانه‌جویی‌های بیشتر باشد. روبیو همچنین از دیگر کشورها خواست که "فوراً" تحریم‌ها علیه ایران را اجرا کنند.
کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز یکشنبه ۲۸ سپتامبر (ششم مهر) اعلام کرد که بازگشت تحریم‌های گسترده علیه برنامه هسته‌ای ایران "نباید پایان دیپلماسی" با جمهوری اسلامی باشد.
کایا کالاس تأکید کرد: «در حالی که اتحادیه اروپا از تصمیم سازمان ملل در اعمال مجدد تحریم‌ها پیروی خواهد کرد، اما راه‌حل پایدار برای مسئله هسته‌ای ایران تنها از طریق مذاکرات حاصل می‌شود.»
آلمان، بریتانیا و فرانسه همچنین در یک بیانیه مشترک بر ضرورت اجرای تحریم‌ها پافشاری کردند.
نامه عراقچی به دبیرکل سازمان ملل و رئیس شورای امنیت
ساعاتی پس از اجرایی شدن مکانیسم ماشه عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران در نامه‌ای به دبیرکل سازمان ملل متحد و رئیس شورای امنیت تصریح کرد، جمهوری اسلامی "قاطعانه بازگرداندن ادعایی قطعنامه‌های خاتمه‌یافته ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ را مردود می‌داند و نه ایران و نه هیچ عضو سازمان ملل متحد الزامی به تبعیت از چنین اقدامات غیرقانونی ندارند."
در نامه عباس عراقچی به آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل آمده است که اقدام کشورهای اروپایی "نه‌تنها از لحاظ حقوقی بی‌اساس، بلکه از منظر سیاسی و اخلاقی نیز توجیه‌ناپذیر" است.
عراقچی با متهم کردن کشورهای غربی نوشت: «سه کشور اروپایی و ایالات متحده با این تصور نادرست که ایران در برابر فشار و ارعاب تسلیم خواهد شد، مسیر تقابل را برگزیده‌اند.»
قالیباف: هیچ الزامی برای رعایت قطعنامه‌های سازمان ملل وجود ندارد
محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی روز یکشنبه در نطق پیش از دستور جلسه علنی مجلس گفت: «جمهوری اسلامی ایران اجرای اسنپ بک و بازگشت قطعنامه‌های تحریمی سازمان ملل را غیرقانونی می‌داند و با توجه به اینکه روسیه و چین به عنوان دو کشور دائم شورای امنیت در بیانیه رسمی و در مواضع علنی بر این امر تصریح کردند، هیچ کشوری الزامی به رعایت آنها ندارد.»
قطعنامه پیشنهادی چین و روسیه مبنی بر تعویق شش ماهه تحریم‌ها علیه ایران روز جمعه با ۹ رای مخالف و تنها ۴ رای موافق و دو رای ممتنع رد شد. ادعای قالیباف در حالی صورت می‌گیرد که مصوبات شورای امنیت برای همه اعضای سازمان ملل الزام‌آور است.
به گفته قالیباف ایران خود را ملزم به رعایت این قطعنامه‌های "غیرقانونی" از جمله تعلیق غنی‌سازی نمی‌داند.
قالیباف مدعی شد که تحریم‌های تعیین شده در این قطعنامه‌ها در مقایسه با تحریم‌های آمریکا "اهمیت موثری" ندارند. او هشدار داد اگر کشوری بخواهد بر اساس این قطعنامه‌ها اقدامی علیه ایران انجام دهد، با "اقدام متقابل و جدی" این کشور روبرو خواهد شد و سه کشور اروپایی نیز که بانی این اقدام "غیرقانونی" بوده‌اند "واکنش ما را خواهند دید."
بیشتر بخوانید: فاکس‌نیوز: وضعیت سپاه پس از تحمل شکست‌های بزرگ، بحرانی است
قالیباف با بیان اینکه تحریم‌های جدید در اصل توان موشکی را "هدف" گرفته‌اند، خواستار تقویت بنیه نظامی و موشکی ایران شد. او گفت که آمریکا در پی محدود کردن برد موشک‌های ایران بوده و در اصل خلع‌سلاح موشکی ایران پیش‌شرط واشنگتن بوده است.
قالیباف در توضیحات خود تاکید کرد: «اسرائیلی‌ها اگر تا امروز به ما حمله نکرده‌اند نه به این خاطر بوده است که اسنپ بک فعال نشده بود بلکه به این دلیل بوده است که احساس کرده‌اند حمله مجدد آنها به ایران باعث شکستی بدتر از جنگ پیشین می‌شود و تنها راه بازدارندگی دشمن از حمله به ایران نیز تقویت مولفه‌های قدرت خصوصاً تقویت بنیه دفاعی و حفظ انسجام ملی ایران است.»
مقامات جمهوری اسلامی مدعی‌اند که در جنگ ۱۲ روزه موفق به شکست اسرائیل شده‌اند و آتش‌بس کنونی ناشی از توان موشکی ایران در ضربه‌زدن به اسرائیل بوده است.
در جنگ ۱۲ روزه ده‌ها تن از فرماندهان سپاه و ارتش و کارشناسان هسته‌ای ایران کشته شدند. به گفته کارشناسان نظامی پدافند هوایی ایران عملا در روزهای نخست کارایی خود را از دست داد و صدها سکوی پرتاب موشک و شماری از تاسیسات اتمی ایرانمنهدم شدند .