وزرای خارجه ایران و عربستان به زودی با هم دیدار میکنند
۱۴۰۲ فروردین ۳, پنجشنبه
وزرای خارجه جمهوری اسلامی و عربستان سعودی با یکدیگر تلفنی گفتوگو و توافق کردند تا به زودی با هم دیدار کنند. قرار است در این دیدار احتمالی زمینه بازگشایی سفارتخانهها و کنسولگریها بین دو کشور فراهم شود.
تبلیغات
حساب رسمی وزارت امور خارجه عربستان سعودی در توییتر، در نخستین ساعات روز پنجشنبه ۳ فروردین (۲۳ مارس) از گفتوگوی تلفنی فیصل بن فرحان، وزیر خارجه این کشور با همتای ایرانیاش، حسین امیرعبداللهیان خبر داد.
بر پایه این توییت، وزرای خارجه دو کشور در ابتدای این مکالمه تلفنی آغاز ماه رمضان را به یکدیگر تبریک گفتند.
وزارت امور خارجه عربستان نوشته که "دو وزیر توافق کردند به زودی دیداری دوجانبه برگزار کنند تا زمینه برای بازگشایی سفارتخانهها و کنسولگریها بین دو کشور فراهم شود".
آنگونه که مقامهای سعودی گفتهاند، دیدار وزرای خارجه جمهوری اسلامی و عربستان، یکی از مهمترین گامها برای نزدیکی میان تهران و ریاض است تا روابط دیپلماتیک میان دو کشور، پس از حدودا هفت سال از سر گرفته شود.
روابط دیپلماتیک میان تهران و ریاض از سال ۱۳۹۴ به این سو در پی حمله به سفارت عربستان در تهران قطع شد. این حمله در واکنش به اعدام شیخ نِمر باقر النمر، روحانی شیعه توسط حکومت عربستان سعودی صورت گرفت.
ایران و عربستان روز ۱۹ اسفندماه سال گذشته با میانجیگری چین، توافق کردند تا روابط سیاسی خود را از سر گیرند و ظرف دو ماه سفارتخانهها و نمایندگیهای دیپلماتیک خود را در خاک یکدیگر بازگشایی کنند.
خبرگزاریهای دولتی در جمهوری اسلامی نیز در گزارشی تقریبا مشابه درباره گفتوگوی تلفنی وزرای خارجه ایران و عربستان نوشتند که امیرعبدللهیان از "بازگشت مناسبات ریاض و تهران به حالت طبیعی" استقبال کرده و از آمادگی کشورش برای توسعه روابط با عربستان خبر داده است.
علامت سوال در مقابل مکان دیدار احتمالی
هنوز درباره مکان انجام این دیدار، جزییاتی از سوی مقامهای دو کشور اعلان نشده است. برخی ناظران بر این باور هستند که این دیدار احتمالا در یک کشور ثالث صورت خواهد گرفت.
امیرعبداللهیان پیشتر گفته بود که جمهوری اسلامی سه مکان را برای دیدار آتی وزرای خارجه دو کشور پیشنهاد کرده اما هنوز محل و زمان این دیدار به صورت رسمی مشخص نشده است.
با وجود این، انتظار میرود که ایران و عربستان ظرف حدودا دو ماه آینده سفارتخانهها و نمایندگیهای خود را بازگشایی و قرارداد همکاریهای امنیتی و اقتصادی میان خود را اجرایی کنند؛ برخی از این قراردادها بیش از ۲۰ سال پیش میان دو کشور به امضا رسیده بود.
بهبود روابط؛ در مسیر پرشتاب
در روزهای گذشته گزارشهای متعددی درباره توسعه روابط میان ایران و عربستان و دیدار مقامهای مسئول دو کشور منتشر شده است.
از جمله آنها، معاون سیاسی دفتر رئیسجمهوری اسلامی روز یکشنبه ۲۸ اسفند (۱۹ مارس) در توئیتی خبر داد، پادشاه عربستان به صورت رسمی از رئیس جمهوری ایران دعوت کرده تا به ریاض سفر کند.
محمد جمشیدی همچنین افزود که ابراهیم رئیسی نیز از این دعوت استقبال کرده است.
عربستان اما تا کنون نسبت به این خبر، واکنشی نشان نداده است.
روابط تهران و ریاض در سالهای اخیر تحولات پرشتابی به خود دیده است.
در یکی از تحولات، در پی جانباختن مهسا (ژینا) امینی و آغاز اعتراضهای ضدحکومتی در ایران، فصل جدیدی از تنش میان تهران و ریاض گشوده شد. جمهوری اسلامی بارها کشورهای خارجی از جمله عربستان سعودی را به تحریک معترضان متهم کرد.
حال اما به نظر میرسد که تهران و ریاض بیش از هر زمانی به از سرگیری روابط دیپلماتیک میان خود نزدیک شدهاند و مقامهای دو کشور در حال حاضر از تکرار اتهامها علیه یکدیگر خودداری میکنند.
روایت تصویری تنش سیاسی میان عربستان و ایران
اعدام نمر النمر به تیرگی مناسبات دو کشور ایران و عربستان دامن زد. رویدادی با پیامدهای گسترده برای منطقه و جهان.
عکس: picture alliance/dpa/Y. Arhab
شیخ نمر باقر النمر رهبر شیعیان معترض عربستان
نمر النمر یکی از رهبران سرشناس شیعی مذهب عربستان سعودی و از مخالفان خانواده سلطنتی در منطقه قطیف در استان شرقی عربستان سعودی بود. نمر النمر پیش از دستگیری خواستار خودمختاری منطقه قطیف در شرق عربستان شده بود. اکثر ساکنان قطیف که از مناطق نفتی مهم کشور به شمار میرود، شیعه هستند.
عکس: Reuters/K. Abdullah
دستگیری نمر النمر
نمر النمر در تابستان سال ۲۰۱۲ در العوامیه، شهر مجاور قطیف دستگیر شد. پلیس عربستان میگوید وی در زمان بازداشت، در اتومبیل خود، اسلحه داشته و در صدد فرار بوده است. هواداران النمر این اتهامات را رد میکنند. شیخ نمر النمر در جریان دستگیری مورد اصابت گلوله پلیس قرار گرفت و زخمی شد. تصویر شیخ نمر النمر پس از دستگیری در سال ۲۰۱۲ در عربستان سعودی.
عکس: AFP/GettyImages
وزارت کشورعربستان: شیخ نمر النمر اعدام شد
وزارت کشور عربستان سعودی در تلویزیون این کشور اعلام کرد که "۴۷ تروریست" اعدام شدهاند. نام شیخ نمر النمر، روحانی شیعه نیز در میان اعدامشدگان بود. عربستان سعودی یکی از پنج کشوری است که بیشترین اعدامها را اعمال میکند.
عکس: picture-alliance/AP Photo/J. Gambrell
معترضان سفارت عربستان در تهران را به آتش کشیدند
معترضان به اعدام شیخ نمر النمر، روحانی شیعه، سفارت عربستان در تهران را به آتش کشیدند و دست به تخریب آن زدند. کنسولگری عربستان در مشهد نیز مورد حمله واقع شد. مأموران انتظامی موفق شدند به تجمع معترضان خشمگین در مقابل سفارت عربستان در تهران پایان دهند.
عکس: Isna
تظاهرات در برابر کنسولگری عربستان در مشهد
به رغم آنکه مقامات مسئول پس از تجمعات پرخشونت روز شنبه (۱۲ دی) هر گونه تجمع مقابل نمایندگیهای سیاسی عربستان را ممنوع اعلام کرده بودند، تجمع معترضان به اعدام شیخ النمر روز یکشنبه ادامه یافت. عصر یکشنبه عدهای در مشهد در برابر کنسولگری عربستان تجمع کردند. عکسهای منتشر شده نشاندهنده استفاده از ماشین آبپاش برای متفرق کردن جمعیت است.
عکس: fararu.com
تظاهرات در بحرین
اعدام شیخ نمر با اعتراض شدید شیعیان بحرین روبرو شد. آنها با راه پیماییهایی مخالفت خود را با این اقدام عربستان سعودی اعلام کردند. بحرین یک روز بعد از قطع روابط عربستان سعودی با ایران مناسبات دیپلماتیک خود با جمهوری اسلامی ایران را قطع کرد.
عکس: picture-alliance/dpa/A.Fardan
ایران کاردار عربستان سعودی در تهران را احضار کرد
دولت ایران کاردار عربستان سعودی در تهران را به وزارت امور خارجه احضار و به اعدام شیخ النمر اعتراض کرد. پیشتر سخنگوی وزارت خارجه ایران گفته بود، عربستان برای سیاستهای خود "تاوانی سخت" خواهد پرداخت.
عکس: picture-alliance/AP Photo
آیتالله خامنهای: "دست انتقام الهی گریبان سیاستمداران سعودی را خواهد گرفت"
آیتالله خامنهای با "ناحق" خواندن اعدام شیخ نمر هشدار داد: «دست انتقام الهی گریبان سیاستمداران سعودی را خواهد گرفت». دبیرکل سازمان ملل، اتحادیه اروپا، آمریکا و چهرههای سرشناس عراق نیز به این رویداد واکنش نشان دادند. بانکی مون، دبیر کل سازمان ملل متحد، گفت اعدام شیخ نمر در عربستان سعودی وی را "عمیقا نگران" کرده است.
عکس: Leader.ir
پیامدهای اعدام شیخ نمر به فوتبال ایران و عربستان هم رسید
مهدی تاج، رئیس سازمان لیگ ایران میگوید شکایتی علیه فوتبال عربستان برای ارسال به کنفدراسیون فوتبال آسیا تنظیم شده است. باشگاههای عربستان حاضر در لیگ قهرمانان آسیا ظاهرا ترجیح میدهند در زمینی بیطرف با حریفان ایرانی بازی کنند.
عکس: farsnews.com
عربستان روابط دیپلماتیک خود را با ایران قطع کرد
عادل الجبیر، وزیر امور خارجه عربستان یک روز پس از حمله گروهی از شهروندانی ایرانی به سفارت عربستان سعودی در تهران و تخریب و به آتشکشیدن آن، اعلام کرد که این کشور روابط دیپلماتیک خود با ایران را قطع کرده و از اعضای سفارت ایران در ریاض خواسته تا ۴۸ ساعت آینده خاک عربستان را ترک کنند.
عکس: picture-alliance/dpa/K. Elfiqi
عربستان قصد دارد برادر زاده نمر النمر را نیز اعدام کند
علی النمر، برادر زاده نمر النمر نیز به اعدام محکوم شده است. او ۱۷ ساله بود که در عربستان سعودی دستگیر شد.علی النمر در دادگاه شریعت اسلامی عربستان از جمله به جرم عضویت در یک سازمان تروریستی و پرتاب کوکتل مولوتوف به سوی ماموران پلیس عربستان به اعدام محکوم شده است. از علی النمر اعترافاتی به چاپ رسیده. خانواده او بر این نظرند که این اعترافها زیر شکنجه از متهم گرفته شده است.
عکس: Facebook/Save Ali-Al Nimr
بحرین و سودان مناسبات دیپلماتیک خود را با جمهوری اسلامی ایران قطع کردند
بحرین و سودان نیز به تبعیت از عربستان سعودی مناسبات دیپلماتیک خود را با جمهوری اسلامی ایران قطع کردند. بحرین که همجوار عربستان سعودی است متحد نزدیک این کشور به حساب میآید. حمد بن عیسی آل خلیفه، پادشاه بحرین
عکس: dapd
یورش به سفارتخانهها، تکرار یک تجربه خطا
جمشید فاروقی، رئیس بخش فارسی دویچه وله، در تفسیری با عنوان یورش به سفارتخانهها، تکرار یک تجربه خطا نوشت نیروهای اصولگرا در ایران "به جای جلب توجه اذهان بینالمللی به نقض آشکار حقوق بشر در عربستان و تلاش برای ایجاد موج مخالفت با سیاستهای تحریکآمیز عربستان در منطقه، همان خطای تجربه شده پیشین را تکرار کردند: یورش به سفارتخانه عربستان در تهران و کنسولگری این کشور در مشهد."
عکس: Mehr
آمریکا ایران و عربستان را به تنشزدایی فراخواند
جان کربی، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا دولت آمریکا، با بالا گرفتن تنشهای سیاسی میان ایران و عربستان سعودی شامگاه یکشنبه (۳ دسامبر / ۱۳ دی) در واشنگتن دو کشور را فراخواند تا گامهای لازم را در راه آرامکردن اوضاع بردارند.
عکس: picture alliance/AA/S. Corum
تلاش روحانی برای حفظ آرامش در ایران پس از اعدام شیخ النمر
حسن روحانی اعدام نمر، رهبر شیعیان معترض عربستان را در راستای "دامن زدن به فرقهگرایی، تروریسم و افراط در منطقه" دانست. او ضمن هشدار نسبت به بروز خشونت، دستور شناسایی مهاجمان به نمایندگیهای سیاسی عربستان در ایران را داد.
عکس: picture-alliance/Russian Presidential Press and Information Office/TASS/M. Klimentyev
کوشش ایران و اروپا برای جلوگیری از تنشها پس از اعدام نمر
ایران و اتحادیه اروپا میخواهند از بالا گرفتن تنش در منطقه در پی اعدام شیخ نمر، رهبر معترض شیعیان عربستان، جلوگیری کنند. وزرای خارجه ایران و عربستان نیز به همتای اتریشی خود گفتهاند نمیخواهند تنش میان دو کشور تشدید شود.