وزیرخارجه ایران: تحریمهای تازه توافق ژنو را نابود میکند
۱۳۹۲ آذر ۱۹, سهشنبه جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، گفته است که اگر کنگره امریکا تحریمهای تازهای علیه کشورش وضع کند، این اقدام به معنای نابودی توافقنامهی ژنو میان ایران و قدرتهای بزرگ خواهد بود.
در مصاحبهای که مجله تایم روز شنبه (۷ دسامبر) با آقای ظریف انجام داده و روز دوشنبه در سایت این هفتهنامه منتشر شده، وزیر خارجه ایران در برابر این سؤال قرار گرفته است: «اگر تحریمهای تازهای علیه ایران وضع شود اما تا ۶ ماه به مرحله اجرا در نیاید، چه وضعی پیش خواهد آمد؟»
آقای ظریف در پاسخ تصریح کرده است: «کل قرارداد باطل خواهد شد.»
در ۲۴ نوامبر گذشته مذاکرات ده سالهی ایران با شش قدرت بزرگ، موسوم به گروه ۱ + ۵ به توافقی انجامید که طبق آن به ازای سبک شدن تحریمهای بینالمللی، جمهوری اسلامی برنامه هستهای خود را به طور کامل زیر کنترل جامعه جهانی قرار میدهد.
به گفتهی تایم آقای ظریف گفته است: «اگر کنگره تحریمهای تازهای علیه ایران تصویب کند، معلوم میشود که امریکا برای رسیدن به یک راه حل جامع، تمایل جدی ندارد.» وزیر خارجه ایران میافزاید: «من از دردسرها و مشکلات داخلی امریکا آگاه هستم اما برای ما توجیه به شمار نمیرود، زیرا ما هم پارلمانی داریم که اگر مذاکرات شکست بخورد، برای تنظیم قوانینی تازه دست به کار خواهد شد.»
کاخ سفید هفته گذشته اعلام کرد که با تصویب تحریمهای تازه علیه ایران مخالف است، حتی اگر این تحریمها به مدت ۶ ماه جنبه اجرائی نداشته باشند.
احتمال تحریمهای تازه
در آستانه مذاکرات ژنو، جی کارنی، سخنگوی کاخ سفید، به سناتورها در رابطه با تحریمهای جدید به تصویب رسیده در کنگره هشدار داده بود. وی گفته بود، اگر در برابر راهحل دیپلماتیک حل مناقشه اتمی با ایران موانعی ایجاد شود، آنگاه گزینههای زیادی در دست نخواهیم داشت. کارنی تأکید کرده بود که مردم آمریکا "نمیخواهند وارد یک جنگ دیگر شوند".
برخی از سناتورهای امریکا، و در رأس آنها رابرت منندز، رئیس کمیته روابط خارجی سنا، بر آنند که باید تحریمهای تازهای علیه ایران وضع شود اما پیش از اجرا مدت ۶ ماه به جمهوری اسلامی فرصت داده شود تا به مواد توافق ژنو عمل کند. هدف آن است که ایران از تعهدات خود در کنفرانس ژنو عدول نکند.
در ۲۴ نوامبر در ژنو میان ایران و ۶ قدرت جهانی، ۵ عضو دایمی شورای امنیت و آلمان، توافقی حاصل شد که طبق آن ایران باید برنامه هستهای خود را متوقف کند و زیر نظارت بینالمللی کامل قرار دهد.
هماکنون دو طرف درباره شیوههای اجرای توافق به گفتوگو ادامه میدهند، اما بخشی از مواد اصلی توافق، از جمله بازدید بازرسان بینالمللی از نیروگاه هستهای اراک شروع شده است.
هشدار درباره شکست توافق ژنو
سه دیپلمات پیشین دولتهای ایران و آمریکا در یادداشتی نسبت به شکست تفاهمنامهی ژنو هشدار داده، خواهان اجرای کامل و تحکیم آن شدهاند.
بنا به گزارشها حسین موسویان، مذاکرهکنندهی پیشین هستهای جمهوری اسلامی ایران، دنیل کارتزر، سفیر پیشین آمریکا در مصر و اسراییل و استاد دانشگاه پرینستون و توماس پیکرینگ، دستیار پیشین وزارت خارجه آمریکا و سفیر پیشین آمریکا در اسراییل، سازمان ملل، روسیه، هند و اردن در یادداشت مشترکی گفتهاند که شکاف میان جمهوری اسلامی و قدرتهای بزرگ همچنان گسترده و عمیق است.
سه دیپلمات گفتهاند در صورتی که توافق اخیر در ژنو به توافقی پایدار منجر نشود، ممکن است پس از گذشت ۶ ماه دو طرف با مواضعی شدیدتر در برابر هم جبههبندی کنند.
در این پیام مشترک به دو طرف نسبت به برداشتن گامهای خطا هشدار داده شده است: «در صورتی که ایران به آن چه متعهد شده عمل نکند، مخالفان خواهند گفت که ایران از توافق مقدماتی برای خرید زمان و دستیابی به سلاح هستهای استفاده میکند.... و اگر غرب تحریمهای بیشتری به تصویب برساند، نشانهی روشنی مبنی بر تمایل نداشتن غرب به توافق مذاکرهای با ایران خواهد بود.»
به گفته سه دیپلمات: «در صورتی که هر یک از طرفها به آن چه که بر مبنای شرایط توافقنامه متعهد شدهاند، عمل نکنند، این معامله به شکست میانجامد». آنها تصریح کردهاند: «شکست توافق پیامدهای سنگینی در بر خواهد داشت».