وزیر اطلاعات: جاسوسهایی از فرانسه، سوئد و انگلیس داریم
۱۴۰۲ مرداد ۲۹, یکشنبه
وزیر اطلاعات ایران میگوید دستگاههای اطلاعاتی کشور "جاسوسهایی" از فرانسه و سوئد و بریتانیا در اختیار دارند. او افزود برخی از آنها به اعدام محکوم شدند. گفته میشود ایران این افراد را برای امتیازگیری ازغرب زندانی میکند.
تبلیغات
اسماعیل خطیب، وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی روز یکشنبه ۲۹ مرداد (۲۰ اوت) در برابر فرماندهان و مسئولین سپاه پاسداران گفته است: «امروز قدرت دستگاههای اطلاعاتی کشور بهنحوی است که جاسوسهایی از فرانسه، سوئد، انگلیس و کشورهای متعدد دیگری را در اختیار دارند.»
او افزود بعضی از آنها "علیرغم فشارهایی که آوردند به اعدام محکوم شدند" و حکم در مورد آنها اجرا شد که این اقدامات مدیون هماهنگی و همراهی است که در تشکیلات جامعه اطلاعاتی به وجود آمده است.
وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی از ذکر جزئیات خودداری کرد و نگفت چند نفر از سه کشور نامبرده در زندان به سر میبرند.
جمهوری اسلامی در سالهای اخیر شمار زیادی اتباع کشورهای غربی را به اتهام "جاسوسی" دستگیر کرده است. به گفته مقامات غربی و نهادهای حقوق بشری، جمهوری اسلامی این شهروندان غربی را به گروگان گرفته است تا در شرایط گوناگون از طریق آنها امتیاز بگیرد. این کار به یک شیوه رایج در جمهوری اسلامی بدل شده است.
هماکنون در پی یک توافقمبادله زندانیان میان ایران و آمریکا، قرار است پنج شهروند ایرانیآمریکایی در قبال آزادی چند ایرانی در آمریکا و آزادسازی ۶ میلیارد دلار از داراییها مسدودشده در کره جنوبی، آزاد شوند.
تنها موردی که در سالهای اخیر به اتهام "جاسوسی" اعدام شد، علیرضا اکبری، شهروند ایرانی-بریتانیایی بود. او در ۲۴ دیماه ۱۴۰۱ (۱۴ ژانویه ۲۰۲۳) اعدام شد.
اکبری از مقامهای ارشد وزارت دفاع در دوران وزارت علی شمخانی و پس از آن مشاور او بود.
علیرضا اکبری در فایل صوتیای که در آن شرح شکنجههای جسمی و روانیاش برای اعترافگیری را بیان میکند بر این نکته تاکید دارد که او به دلیل نزدیکیاش با جریان سیاسی اصلاحطلبان و همچنین مشاورهاش به علیشمخانی در معرض برخورد قرار گرفته و اتهامات نادرستی به او وارد شده است.
علاوه بر پنج شهروند آمریکایی که قرار است در پی توافق مبادله زندانیان آزاد شوند، چندین شهروند کشورهای غربی، از جمله آلمان، در زندانهای جمهوری اسلامی به سر میبرند که میتوان به افراد زیر اشاره کرد:
مهران رئوف، فعال کارگری ایرانیبریتانیایی، در اکتبر ۲۰۲۰ بازداشت شد و بر پایه گزارشها در سلول انفرادی نگهداری میشود.
ناهید تقوی، آلمانی ایرانیتبار، در پی بازداشت در اکتبر ۲۰۲۰ و مدتی حبس در سلول انفرادی، به تحمل ۱۰ سال و هشت ماه زندان محکوم شد و همچنان محبوس است.
جمشید شارمهد، یک ایرانیآلمانی دیگر که ساکن آمریکا بود نیز، در تابستان ۲۰۲۰ در حالیکه به امارات متحده عربی سفر کردهبود، توسط عوامل رژیم حاکم بر ایران بازداشت و بهتازگی بر پایه اتهامی "تروریستی" محکوم به اعدام شد.
سسیل کولر و شریک زندگیاش ژاک پاریس، که از فعالان صنفی فرانسوی هستند، در ماه مه ۲۰۲۲ هنگام گشتوگذار در ایران و پس از دیدار با چند فعال صنفی، بازداشت شدند. آنها توسط دستگاه قضایی این کشور به جاسوسی متهم شدند.
لوئی آرنو، هم یک مشاور جوان بانکی است که در پی سفری با هدف گردش در منطقه، پس از بازدید از چند کشور وارد ایران و در سپتامبر ۲۰۲۲ بازداشت شد. گفته میشود که این زندانی فرانسوی، در شرایطی ناگوار محبوس است.
از کشور فرانسه، یک شهروند دیگر نیز در میان زندانیان است، اما وزارت امور خارجه این کشور بهدلیل "درخواست خانواده زندانی" تاکنون از افشای نام او خودداری کردهاست.
کامران قادری، یک تاجر ایرانی-اتریشی، در ژانویه ۲۰۱۶ بازداشت و در پی محاکمهای که سازمان عفو بینالملل آنرا "بهشدت ناعادلانه" خواند، بهاتهام "همکاری با کشورهای متخاصم" به گذراندن ۱۰ سال زندان محکوم شد. او به همراه مسعود مصاحب، شهروند دیگر ایرانی-اتریشی در ماه ژوئن ۲۰۲۳ آزاد شد.
یک شهروند دیگر اتریش نیز که نامش فاش نشده، در ابتدای سال جاری میلادی و بر پایه اتهام جاسوسی، محکوم شد که هفت سال و نیم زندان را در ایران تحمل کند.
احمدرضا جلالی، پزشک و استاد دانشگاه ایرانی-سوئدی، دیگر شهروند اروپایی است که در آوریل ۲۰۱۶ حین سفر به ایران بازداشت و در سال ۲۰۱۷ با اتهام "جاسوسی برای سازمان موساد اسرائیل" به اعدام محکوم شد. اعدام او به تعویق افتاد، اما با ادامه حبس، خانوادهاش همچنان نگران بهدار آویختهشدنش هستند.
در اواخر ماه مه ۲۰۲۳ بر پایه "توافقنامه انتقال محکومان بین ایران و بلژیک" که با میانجیگری مقامات کشور عمان، به مرحله اجرا رسید، اسدالله اسدی، دیپلمات ایرانی زندانی که در دادگاهی در بلژیک محکوم شده بود با اولیویه واندهکاستیل، امدادگر بلژیکی محبوس در ایران، مبادله شدند.
گروههای حقوق بشری اما با تایید اینکه اکنون دستکم چهارده شهروند غربی در زندانهای ایران محبوس هستند، آنها را افرادی بیگناه میدانند که در راستای "سیاست گروگانگیری جمهوری اسلامی برای امتیازگیری از دولتهای خارجی" همچنان در بند ماندهاند.
سنت "گروگانگیری" در سیاست خارجی جمهوری اسلامی به روایت تصویر
گروگانگیری در ایران سال ۱۳۵۸ با حمله به سفارت آمریکا مرسوم شد و با زندانی کردن و پروندهسازی برای گردشگران، محققان و دو تابعیتیها و سپس معامله بر سر آنها ادامه یافت. شماری از پروندهها در این گزارش تصویری:
عکس: Fars
گروگانگیری دیپلماتهای آمریکایی
در روز ۱۳ آبان سال ۱۳۵۸ تعدادی "دانشجو" که بعدا بیشتر آنها دارای پست و مقام کلیدی در جمهوری اسلامی شدند، به سفارت آمریکا حمله کردند و دیپلماتهای این کشور را گروگان گرفتند. ۶۶ دیپلمات آمریکایی ۴۴۴ روز یعنی تا روز ۱۱ ژوئیه ۱۹۸۰ گروگان بودند. این اقدام "دانشجویان خط امام" مسیر سیاست ایران در عرصه داخلی و خارجی را کاملا تغییر داد.
عکس: Fars
جیسون رضاییان
جیسون رضاییان، خبرنگار ایرانی-آمریکایی و مدیر دفتر تهران روزنامهٔ واشنگتن پست بود. او به همراه همسرش یگانه صالحی در ۳۱ مرداد ۱۳۹۳ به اتهام جاسوسی دستگیر شدند. صالحی در ۱۴ مهر آزاد شد، ولی رضاییان در ۵ خرداد ۱۳۹۴ در دادگاهی به جاسوسی و فعالیت تبلیغی علیه نظام محکوم شد. رضاییان در ۲۶ دی ۱۳۹۴ به همراه سه آمریکایی دیگر در چارچوب مبادله زندانیان آزاد شد.
عکس: picture-alliance/dpa
سیامک نمازی و باقر نمازی
سیامک نمازی، شهروند ایرانی- امریکایی، مدیر دفتر برنامهریزی استراتژیک شرکت نفتی "کرسنت" در امارات بود. او در تیرماه ۱۳۹۴ برای دیدار خانوادهاش به ایران سفر کرد و بازداشت شد. باقر نمازی ۸۳ ساله برای پیگیری وضعیت فرزند بازداشت شدهاش، در بهمن ۱۳۹۴ به ایران رفت اما او هم در تاریخ سوم اسفند همان سال بازداشت شد. این دو به اتهام "همکاری با دولت متخاصم آمریکا" به ۱۰ سال حبس محکوم شدهاند.
عکس: iran-emrooz
ژیو وانگ
ژیو وانگ، دارای ملیت چینی، ساکن آمریکا و دانشجوی دانشگاه پرینستون، به اتهام "جاسوسی" به ۱۰ سال زندان محکوم شد. وانگ دانشجوی دوره دکترای رشته تاریخ دانشگاه پرینستون و مسلط به زبان فارسی بود که پس از سفر به ایران برای کارهای تحقیقاتی پایاننامه دوره دکترایش، در تابستان ۱۳۹۵ بازداشت شد. وانگ بعدا با مسعود سلیمانی، پژوهشگر سلولهای بنیادی که در آمریکا بازداشت شده بود، مبادله شد.
کایلی مور گیلبرت، استاد دانشگاه استرالیایی در پاییز ۱۳۹۷ از سوی ماموران حفاظت اطلاعات سپاه پاسداران بازداشت و به اتهام جاسوسی حکم ۱۰ سال زندان دریافت کرد. او ۵ آذر ۱۳۹۹ در جریان مبادله با ۳ ایرانی که به اتهام بمبگذاری ناموفق علیه دیپلماتهای اسرائیلی در تایلند زندانی بودند، آزاد شد. جولی گینگ، گردشگر و مارک فیرکین وبلاگنویس استرالیایی نیز به دلایل نامشخصی در ایران بازداشت و آزاد شدند.
عکس: Department of Foreign Affairs and Trade of Australia/REUTERS
مایکل وایت
مایکل وایت، عضو سابق نیروی دریایی امریکا، در تابستان ۱۳۹۷ به ایران سفر کرد و در اوایل مرداد همان سال در مشهد بازداشت شد. دادگاه عمومی مشهد در اسفند ۱۳۹۷ او را برای دو اتهام "توهین به رهبری" و "پست عکسی در شبکههای اجتماعی" به ۱۰ سال حبس محکوم کرد. به گزارش سی ان ان مایکل وایت پس از تحمل دو سال زندان با مجید طاهری پزشک ایرانی که به نقض قوانین تحریم متهم و زندانی بود مبادله شد.
عکس: picture-alliance/AP Photo/White family
کامران قادری
کامران قادری، شهروند ایرانی اتریشی، در سفر به ایران، در ۱۲ دی ۱۳۹۴ بازداشت شد. قادری دارای دکترای برق و الکترونیک از دانشگاه وین، فعال در حوزه آیتی و مدیر شرکت آوانک در وین بود. او پیش از بازداشت، بارها برای شرکت در سمینارهای علمی و تحقیقی و معاملههای تجاری به تهران رفتوآمد داشت. قادری در دادگاه انقلاب به اتهام "همکاری با دول متخاصم" به ۱۰ سال حبس محکوم شد.
عکس: iranhumanrights
ارس امیری
ارس امیری کارمند"بریتیش کانسیل" (شورای فرهنگی بریتانیا) و دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه کینگستون چند روز پس از بازگشت به ایران به قصد دیدن مادر بزرگ بیمارش، در ۲۳ اسفند ۱۳۹۶ از سوی ماموران وزارت اطلاعات به اتهام "تبانی و اجتماع علیه امنیت ملی" بازداشت اما با قرار وثیقه آزاد شد. او در شهریور ۱۳۹۷ به اتهام "اداره شبکه براندازی علیه امنیت داخلی کشور" بازداشت و به ۱۰ سال حبس محکوم شد.
عکس: iranianuk.com
کامیل احمدی
کامیل احمدی، شهروند دوتابعیتی ایرانی بریتانیایی، پژوهشگر اجتماعی و مردمشناس، از ۲۰ مرداد ۱۳۹۹ بازداشت شد. او در دادگاه انقلاب اسلامی به ریاست ابوالقاسم صلواتی به ۹ سال و ۳ ماه حبس و پرداخت ۶۰۰ هزار یورو جریمه محکوم شد. جرم او تلاش برای "اعمال نفوذ در طرح افزایش سن ازدواج، ترویج و پشتیبانی از همجنسگرایی، سعی در تجزیه ایران بوسیله پژوهش و ارسال گزارش خلاف به سازمال ملل" عنوان شد.
عکس: didarnews
نازنین زاغری رتکلیف
نازنین زاغری رتکلیف، شهروند دوتابعیتی ایرانی بریتانیایی و مدیر پروژههای "بنیاد خیریه تامسون رویترز" فروردین ۱۳۹۵ در فرودگاه "امام خمینی"، در حالی که قصد خروج از ایران را به همراه دختر نوزادش داشت، از سوی ماموران حفاظت اطلاعات سپاه پاسداران بازداشت شد. دادگاه انقلاب او را بعد به اتهام «جاسوسی»، به پنج سال حبس محکوم کرد. او در پایان این مدت محکومیت دوباره برای یک "پرونده جدید" به محاکمه کشیده شد.
عکس: Jamie Wiseman/picture alliance
ناهید تقوی
ناهید تقوی، ۶۶ ساله، زندانی دوتابعیتی ایرانی آلمانی است که روز ۲۵ مهر ۱۳۹۹ بازداشت شد. او معمار بازنشسته است که سالها با دو گذرنامه و بدون هیچ مشکلی میان آلمان و ایران در رفت و آمد بود. مریم کلارن، دختر او میگوید: «در ابتدا اتهامات او امنیتی اعلام شده بود؛ اما به دلیل دسترسی نداشتن به پرونده، اطلاع دقیقی از اتهامات وارد شده در دست نیست.»
عکس: Privat
احمد رضا جلالی
احمدرضا جلالی، پزشک، استاد و پٰژوهشگر مدیریت حوادث مترقبه است و با خانوادهش مقیم سوئد بوده است. او در سفری به ایران بازداشت و به اتهام «فساد فیالارض از طریق جاسوسی برای دولت متخاصم اسراییل» محکوم به اعدام شده است. او بارها تمام اتهامات را رد و اعلام کرده تحت شکنجه جسمی و روانی، وادار به اعتراف علیه خودش شده است.
فریبا عادلخواه و رولاند گابریل مارشال
فریبا عادلخواه، پژوهشگر دوتابعیتی ایرانی فرانسوی در ایران، خرداد ۱۳۹۸ از سوی حفاظت اطلاعات سپاه پاسداران به اتهام جاسوسی بازداشت و به ۵ سال حبس محکوم شد. رولاند گابریل مارشال شریک زندگی او نیز که برای دیدنش به ایران رفت بازداشت شد. مارشال در مارس ۲۰۲۰ با جلال روحالله نژاد مبادله و آزاد شد.
عکس: Sciences Po
مسعود مصاحب
مسعود مصاحب، زندانی دوتابعیتی ایرانی اتریشی ۷۳ ساله، تاجر و دبیر کل انجمن دوستی اتریش و ایران، در بهمن ۱۳۹۷ بازداشت شد. مصاحب از سال ۱۳۴۴ در اتریش زندگی میکند. تلویزیون دولتی ایران بریدههایی از مصاحبه با مصاحب را پخش و او را به انتقال اخبار و اطلاعات مربوط به "فناوری پهپادی، موشکی و اتمی ایران" به سازمان اطلاعات آلمان (BND) متهم نمود. او به ۱۰ سال حبس محکوم شده است.
عکس: Mehr
انوشه آشوری
انوشه آشوری مهندس ۶۵ ساله و نماینده شرکت تکنو خلاق در بریتانیا به اتهام "اتصال به موساد" به تحمل ۱۰ سال حبس، ۲ سال حبس بابت تحصیل نامشروع و استراد ۳۳ هزار یورو پولی که از او کشف شده به نفع جمهوری اسلامی محکوم شد. شهرزاد ایزدی همسر او گفته که انوشه آشوری هرگز فعالیت سیاسی یا مقام دولتی در زندگی نداشته و در ارتباط با اسراسر محرمانه دولتی نیز نبوده است.
عکس: Elika Ashoori
بنجامین بریر
شش اسفند ۱۳۹۹ اعلام شد که بنجامین بریر گردشگر فرانسوی از ۹ ماه پیش در مشهد به اتهام "جاسوسی و تبلیغ علیه نظام" در بازداشت به سر میبرد. بریر به خاطر پرواز یک پهپاد در دشتهای نزدیک مرز ایران و ترکمنستان بازداشت شد. او همچنین به دلیل طرح این سئوال که «چرا حجاب در جمهوری اسلامی اجباری ولی در سایر کشورهای اسلامی اختیاری است» با اتهام فعالیت تبلیغی علیه نظام نیز روبرو شده است.