به گفته رکس تیلرسون پاکستان سیاست متناقضی در قبال گروه طالبان دارد. بنا به ارزیابی آمریکا گروههای تروریستی در مناطق امن پاکستان پناه گرفتهاند و ادامه این سیاست میتواند به قطع کمکهای آمریکا به پاکستان منجر شود.
تبلیغات
رکس تیلرسون، وزیر امور خارجه آمریکا، ضمن انتقاد از رفتار متناقض پاکستان در قبال گروه طالبان تاکید کرد که ادامه این وضعیت بر روابط واشنگتن و اسلامآباد تاثیر منفی خواهد گذاشت. به گفته تیلرسون پاکستان میتواند جایگاه خود را به عنوان متحد ویژهی آمریکا از دست بدهد.
وزیر امور خارجه آمریکا خواستار تغییر هر چه سریعتر سیاست پاکستان در زمینه مبارزه با گروه طالبان شد. به گفته تیلرسون آمریکا "اهرمهای فشار" زیادی در قبال پاکستان در اختیار دارد. او افزود این اهرمها شامل "کاهش کمکهای مالی آمریکا به پاکستان، وضع مجازاتها و تغییر وضعیت ممتاز" این کشور خواهد بود.
پاکستان از جمله ۱۶ کشوری است که عضو ناتو نیست، اما به عنوان متحد آمریکا در منطقه از حمایتهای گوناگون ناتو برخوردار است. تا کنون پاکستان از کمکهای نظامی آمریکا بهره برده است، اما بر اساس سخنان تیلرسون این کمکها میتوانند به آسانی متوقف شوند.
موضع جدید آمریکا در قبال پاکستان پس از سخنان دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، در روز سهشنبه (۲۲ اوت / ۳۱ مرداد) صورت میگیرد. ترامپ در تعیین استراتژی جدید آمریکا در افغانستان اعلام کرد که نیروهای نظامی این کشور موظفاند به گروههای تروریستی در هر کجا که هستند "حمله کنند".
بنا به ارزیابی تیلرسون گروه تروریستی طالبان در خاک پاکستان در "مناطق امن" مستقر است و "آمریکا از این پس در اینباره سکوت نخواهد کرد".
تیلرسون با استناد به سخنان ترامپ تصریح کرد که در آینده نیروهای نظامی آمریکا در هر منطقهای به گروههای تروریستی حمله خواهند کرد.
وزیر امور خارجه آمریکا همزمان از تلاشهای افغانستان برای گفتوگو با گروه طالبان پشتیبانی کرد. تیلرسون افزود که پاکستان میتواند در این زمینه "نقش مهمی" ایفا کرده و گروههای شورشی را به شرکت در مذاکرات ترغیب کند.
رد "اتهامات" از سوی پاکستان
از سوی دیگر پاکستان انتقادهای آمریکا را "مایوسکننده" خواند و اتهام پشتیبانی از گروههای تروریستی را رد کرد. وزارت امور خارجه پاکستان در یک موضعگیری رسمی در روز چهارشنبه (۲۳ اوت) اعلام کرد که آمریکا به جای پراکندن "اطلاعات اشتباه" بهتر است که با مقامات این کشور گفتوگو کند و به همکاریهای خود با پاکستان "برای محو تروریسم" در منطقه ادامه دهد.
افزایش حملات هوایی آمریکا در افغانستان
بر اساس استراتژی جدید آمریکا، حملات هوایی این کشور در افغانستان علیه مواضع شورشیان و گروههای تروریستی افزایش خواهد یافت. دیوید گلدفاین، رئیس ستاد مشترک نیروی هوایی آمریکا، اعلام کرد که کارشناسان نظامی این کشور در افغانستان در حال بررسی اوضاع هستند. او گفت که افزایش حملات هوایی و گسترش کمکها به ارتش افغانستان از جمله گزینههای آمریکا به شمار میآیند.
آمریکا برای انجام حملات هوایی در افغانستان معمولاً از واحد هوایی خود که در امارات متحده و قطر مستقر هستند، استفاده میکند. اما حال با تغییر استراتژی آمریکا امکان استقرار گسترده هواپیماهای جنگنده آمریکا در افغانستان وجود دارد.
ترامپ در سخنان خود تصریح کرد که بر خلاف "غریزه اولیه سیاسی"اش حال بر این باور است که نیروهای نظامی آمریکا برای مقابله با تروریسم باید در افغانستان به ماموریت خود ادامه دهند.
نیروهای نظامی آمریکا حدود ۱۶ سال است که در افغانستان حضور دارند. در دوره زمامداری باراک اوباما بخش بزرگی از این نیروها افغانستان را ترک کردند. آمریکا هم اکنون حدود ۸۴۰۰ سرباز در افغانستان دارد که بنا به سیاست جدید ترامپ حدود ۴۰۰۰ سرباز دیگر نیز به این کشور اعزام خواهند شد.
جنگ قدرت بی پایان در افغانستان
۱۶ سال پس از شروع عملیات نظامی آمریکا در افغانستان، این کشور جنگزده کماکان در چنگال خشونت اسلامگرایان گرفتار است. حمله تروریستی روز ۳۱ مه به منطقه دیپلماتها در کابل، جلوهای است از قدرت نظامی این نیروها در افغانستان.
عکس: picture alliance/Photoshot
حمله تروریستی به "امنترین" نقطه افغانستان
در جریان انفجار روز ۳۱ ماه مه کابل، دستکم ۹۰ نفر کشته و بیش از ۴۰۰ نفر مجروح شدند. این حمله تروریستی قلب سیستم امنیتی را هدف قرار داده بود. "منطقه سبز" محلی است که نمایندگی سیاسی کشورهای مختلف و از آن جمله سفارت آلمان و همچنین بسیاری از وزارتخانههای افغانستان در آن واقع است. محلهای که بیش از سایر نقاط کابل محافظت میشود. بهرغم این کنترل، تروریستها موفق به انجام این حمله مرگبار شدند.
عکس: REUTERS/O. Sobhani
حکایت بی پایان حملات تروریستی
این نخستین باری نیست که کابل هدف حملات تروریستی واقع میشود. در اوایل ماه مه، در اثر یک حمله تروریستی ۸ سرباز خارجی مستقر در این کشور جان باختند. حملهای که مسئولیت آن را داعش برعهده گرفت. در ماه مارس نیز در جریان حمله به بیمارستان نظامی کابل، ۳۸ نفر کشته و ۷۰ نفر از بیماران و کادر پزشکی بیمارستان مجروح شده بودند.
عکس: picture-alliance/AP Photo/M. Hossaini
طالبان و آغاز "عملیات منصور"
طالبان همه ساله در فصل بهار بر دامنه حملات خود میافزایند. در ماه آوریل سال جاری نیز طالبان شروع "حملات بهاری" خود را اعلام کردند. طالبان اعلام کردهاند که این حملات اساسا متوجه نیروهای نظامی و انتظامی افغانستان و همچنین سربازان خارجی مستقر در این کشور است. "حملات بهاری" طالبان این بار با نام "عملیات منصور" اجرا میشوند.
عکس: Reuters
سیاست افغانستان دولت ترامپ
دولت ترامپ هنوز سیاست خود را در قبال افغانستان روشن نکرده است. میشائیل کوگلمن، کارشناس مسائل افغانستان بر این باور است که ترامپ سیاستی کمابیش مشابه سیاست اوباما درباره افغانستان دنبال خواهد کرد. کوگلمن معتقد است که سیاست دولت ترامپ نیز همچون دولت اوباما بر ایده برقراری صلح و آشتی بین طالبان و دولت افغانستان استوار خواهد بود.
عکس: picture-alliance/AP Photo/J. Ernst
مذاکرات صلح افغانستان
اما طالبان تمایلی برای شرکت در گفتوگوهای صلح از خود نشان نمیدهند. کارشناسان مسائل افغانستان بر این باورند که چون طالبان در شرایط کنونی در برابر نیروهای دولتی این کشور از موقعیت برتری برخوردارند، تن به مشارکت در هیچ مذاکرهای نخواهند داد. موقعیت طالبان از سال ۲۰۰۱ تا به امروز، هیچگاه چون امروز قوی نبوده است. نیروهای این گروه اسلامگرا بر بخشهای زیادی از کشور تسلط دارند.
عکس: Getty Images/AFP/N. Shirzad
حمایت پاکستان
رئیس جمهور افغانستان سال گذشته آشکارا اعلام کرد که برای کشاندن طالبان پشت میز مذاکره روی حمایت و پشتیبانی پاکستان حساب نمیکند. کارشناسان بر این باورند که دولت پاکستان از نیروهای طالبان برای مقابله با نفوذ هند در افغانستان بهره میگیرد. سخنگوی پیشین طالبان پاکستان، احسانالله احسان اخیرا توسط پلیس پاکستان دستگیر شد و تنها پس از آنکه او هند را متهم به حمایت از طالبان نمود، مورد عفو قرار گرفت.
عکس: Getty Images/AFP/H. Muslim
نقش جنگسالاران
صرفنظر از جایگاه طالبان در افغانستان، جنگسالاران نیز نقش مهمی در این کشور ایفا میکنند. در اوایل ماه مه، گلبدین حکمتیار، رهبر حزب اسلامی پس از ۲۰ سال زندگی در مهاجرت به کابل بازگشت و نقش مهمی در سیاست افغانستان برعهده گرفت. سپتامبر ۲۰۱۶ دولت افغانستان با حکمتیار به توافق رسید. هدف دولت از این اقدام ترغیب گروههای مسلمان برای نزدیکی و همکاری با دولت مرکزی بود. اقدامی که نتیجه چندانی در پی نداشت.
عکس: Reuters/O.Sobhani
منافع روسیه در افغانستان
روسیه بر حضور و نقش خود در افغانستان افزوده است. روسیه سالها نقشی در درگیریهای افغانستان نداشت. اما حال اوضاع ژئوپولیتیکی منطقه تغییر کرده است. در چنین شرایطی روسیه نیز تصمیم گرفته است که نقش فعالتری در ارتباط با افغانستان در پیش بگیرد. روسیه ظرف ماههای گذشته با مشارکت کشورهایی همچون چین، ایران و پاکستان اقدام به برگزاری چندین کنفرانس نموده است.
عکس: picture-alliance/A. Druzhinin/RIA Novosti
دولت ناکارآمد
در شرایطی که جنگ قدرت با شدت و حدت تمام در جریان است، از محبوبیت دولت اشرف غنی روزبهروز کاسته میشود. فساد مالی در دولت و همچنین مشارکت در جنگ طولانی آمریکا علیه تروریسم در افغانستان تاثیری منفی بر رویکرد مردم نسبت به دولت این کشور داشته است.