وزیر خارجه آلمان: مذاکرات با ایران امیدوارکننده است
MI۱۳۹۳ خرداد ۱۱, یکشنبه
فرانک والتر اشتاینمایر میگوید که شانس دستیابی ایران و شش کشور قدرتمند جهان به توافق بر سر برنامه هستهای جمهوری اسلامی وجود دارد. به گفته وی اختلاف غرب و روسیه بر سر اوکراین، تاکنون بر این مذاکرات تأثیری نداشته است.
تبلیغات
وزیر خارجه آلمان، فرانک والتر اشتاینمایر روز شنبه (۳۱ مه / ۱۰ خرداد) گفت مذاکرات جاری میان ایران و کشورهای قدرتمند جهان در مورد برنامه بحث برانگیزه هسته ای ایران "امیدوارکننده" بوده است.
وی این سخنان را در امیرنشین ابوظبی پیش از دور جدید مذاکرات میان ایران و کشورهای ۱+۵ (بریتانیا، چین، فرانسه، روسیه، ایالات متحده آمریکا و آلمان) بیان کرد. این دور از گفتوگوها اواسط ماه ژوئن برگزار خواهد شد.
وزیر خارجه آلمان تصریح کرد: «بدون در نظر گرفتن شرایطی که در حال حاضر همکاری میان ایالات متحده آمریکا و روسیه در بعضی زمینهها را دشوار کرده است، مذاکره در مورد مسائل ایران حقیقتا پیشرفت داشته است.«
او پس از دیدار با شیخ محمد بن زاید آل نهیان، ولیعهد ابوظبی افزود: «در هفتهها و ماههای اخیر، برخورد آنها [طرف ایرانی] امیدوارکننده بوده، به شکلی که ما فکر میکنیم شانس رسیدن به یک توافق وجود دارد.«
کشورهای عربی حوزه خلیج فارس از برنامه هستهای ایران نگران هستند اما بهطور رسمی از مذاکرات در حال انجام با هدف رسیدن به یک توافق بلندمدت استقبال کردهاند.
اشتاینمایر با بیان اینکه هیچکس در حال حاضر نمیتواند پیشبینی کند که آیا توافقی در بازه زمانی مورد نظر حاصل خواهد شد یا خیر، افزود: «در هر صورت نشانهای وجود ندارد که کسی بخواهد از آن چارچوب زمانی فراتر برود.«
تردیدها و امیدها
دور بعدی گفتوگوهای هستهای قرار است پیش از اتمام مهلت شش ماههی توافق ژنو، ۱۶ تا ۲۰ ژوئن در وین برگزار شود. آخرین مذاکرات حدود دو هفته پیش برگزار شد. این گفتوگوها پس از سه روز بدون پیشرفت جدی پایان یافت.
مهلت توافق ژنو ۲۰ ژوئیه به پایان میرسد. طرفین اعلام کردهاند که در این مهلت برای امضای توفقنامه نهایی تلاش میکنند؛ اما در عین حال راه تمدید مهلت را نیز باز گذاشتهاند.
به گفته محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران چنانچه دو طرف در مدت باقیمانده به نتیجه مورد نظر نرسد، شش ماه دیگر فرصت خواهد بود تا به توافق دست یافت.
دیپلماتها غربی میگویند به نظر میرسد ایران در حال تامین نظر جامعه جهانی است و مطابق توافق ژنو در ماه نوامبر ۲۰۱۳، تا کنون گامهای لازم را برداشته و زمینه را برای توافق جامع و بلندمدت فراهم کرده است. آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز در گزارش اخیر خود تأیید کرد که ایران به تعهدات خود پایبند بوده است.
با این حال قدرتهای غربی با توجه به پیشینه ایران در عقبنشینی از مواضع سازشجویانه، همچنان با دیده تردید به اقدامات جمهوری اسلامی مینگرند. به نظر میرسد تا رفع همه ابهامات و نگرانیهای موجود و حصول توافق جامع، بخشی از این تردیدها به قوت خود باقی خواهند بود.
غرب نگران است که برنامه هستهای ایران تلاش برای دستیابی به سلاح اتمی باشد. ایران با رد این نگرانی میگوید که برنامهای اتمیاش اهداف صلحآمیز دارد و در پی ساخت جنگ افزارهای هستهای نیست.
توافق تاریخی ایران و ۱+۵ به روایت تصویر و توییتر
پس از ۱۰ سال کشمکش میان ایران و غرب بر سر پرونده هستهای جمهوری اسلامی، دو طرف سرانجام به توافق رسیدند. روند حصول این توافق، جزئیات و واکنشها به آن را در گالری تصویری زیر ببینید.
عکس: Reuters
در نخستین ساعات روز ۳ آذر ۱۳۹۲ (۲۴ نوامبر ۲۰۱۳) اعلام شد که نمایندگان ایران و گروه موسوم به ۱+۵ (اعضای دائم شورای امنیت و آلمان) بر سر ادامه برنامه هستهای جمهوری اسلامی با هم به توافق رسیدند؛ بر اساس این توافق دو طرف فعلا در ۶ ماه آینده متعهد به انجام تعهداتی میشوند.
عکس: Reuters
این توافق پس از ۴ روز جلسات فشرده در نشست "ژنو ۳" در سوئیس به دست آمد. (تصویر: گفتوگوی دیدیر بورکهالتر، وزیر خارجه سوئیس (چپ) با همتای ایرانی خود، محمد جواد ظریف؛ ۲۳ نوامبر در ژنو)
عکس: Martial Trezzini/AFP/Getty Images
نخستین خبرها از توافق یادشده از طریق توییتر و از حساب کاربری مایکل مان، سخنگوی کاترین اشتون، عباس عراقچی، معاون وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، و محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه کابینه حسن روحانی، منتشر شدند.
عکس: Reuters
حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی ایران، ساعتی پس از توافق دو طرف در تهران کنفرانس خبری برگزار کرد.
عکس: Tasnim
روحانی همچنین با خانوادههای دستاندرکاران برنامه هستهای ایران دیدار کرد که پیشتر ترور شده بودند.
عکس: Tasnim
حساب کاربری روحانی در توییتر روز یکشنبه توییت کرد: «فردا [دوشنبه، ۴ آذر] صدمین روز تشکیل کابینه و آغاز به کار دولت است. خوشحالم که پیش از صدمین روز توافق [هستهای] حاصل شد.»
عکس: Twitter
رئیس دولت یازدهم در نامهای به رهبر جمهوری اسلامی، روند مذاکرات و حصول توافق را به وی گزارش داده بود. علی خامنهای نیز با استقبال از حصول توافق گفته بود که این رخداد میتواند "پایه اقدامات هوشمندانه بعدی" باشد. (عکس از آرشیو)
عکس: picture-alliance/dpa
حساب توییتری آیتالله خامنهای نیز با هشتگ "مقاومت" نوشت: «مقاومت در برابر زیادهخواهی باید همواره بهعنوان نشان حرکت مقامات در مسیر درست باقی بماند.»
عکس: Twitter
توافق هستهای ژنو در عین حال با اعتراض حمید رسایی، نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی و از اعضای "جبهه پایداری" (نزدیک به مصباح یزدی) روبهرو شد. به زعم رسایی، "امضای عهدنامهها، موافقتنامهها و قراردادهای دولت ایران با سایر دولتها یا اتحادیههای بینالمللی، بر اساس قانون اساسی جمهوری اسلامی، پس از تصویب مجلس در اختیار ریاست جمهوری خواهد بود". این موضع با اعتراض دیگر نمایندگان مواجه شد.
عکس: Mardomak News
توافق هستهای ایران و غرب در صحنه بینالمللی نیز واکنشهایی را در پی داشت. رئیسجمهور آمریکا گفت با توافق ژنو برنامه هستهای ایران پیشرفت نخواهد کرد و در گام نخست "ساختار تحریمها" به قوت خود باقی است. اما بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، توافق میان ایران و شش قدرت جهانی را "اشتباهی تاریخی" خواند. اسرائیل در ماههای اخیر دیپلماسی فعالی برای تأثیرگذاری بر توافق ایران و غرب در پیش گرفته بود.
عکس: Saul Loeb/AFP/Getty Images
یک روز پیش از حصول توافق، خبر سفر وزیران امور خارجه کشورهای مذاکرهکننده با ایران به ژنو منتشر شد. این اتفاق که نشانگر نزدیکی مواضع دو طرف بود، در دور پیشتر مذاکرات (ژنو ۲) هم افتاده بود. در نشست "ژنو ۲" اما مذاکرات در آخرین لحظات بینتیجه ماندند. ایران کشورهای غربی را به اختلاف نظر و غرب ایران را به برهم زدن توافق در لحظات آخر متهم کرد.
عکس: picture-alliance/dpa
در نشست "ژنو ۲" همچنین رسانههای ایرانی فرانسه را به مقاومت در برابر تصویب توافقنامه متهم کردند.
عکس: Reuters
توافق یادشده برای یک بازه زمانی شش ماهه انجام شده است. بر این اساس، ایران اورانیوم را بیشتر از ۵ درصد تغلیظ نمیکند، از حجم اورانیوم ۲۰ درصدی خود میکاهد و تأسیسات غنیسازی جدید نمیسازد. غرب هم اقدامی برای کاهش بیشتر فروش نفت ایران انجام نمیدهد، تحریم فلزات گرانبها، صنعت خودروسازی و فروش محصولات پتروشیمی لغو میشود و شورای امنیت سازمان ملل تحریم جدیدی علیه برنامه هستهای ایران تصویب نمیکند.