به گزارش خبرگزاری رویترز، نشست قاهره در شامگاه دوشنبه (۱۷ سپتامبر/۲۷ شهریور) به پیشنهاد و دعوت محمد مرسی، رئیس جمهوری مصر برگزار شد. از وزرای امور خارجه کشورهای ایران، ترکیه و عربستان سعودی برای شرکت در این نشست دعوت شده بود. نشست این چهار کشور درباره سوریه پیش از این در سطح معاونان وزارت خارجه برگزار شده بود.

وزیر خارجه عربستان غایب بزرگ این نشست بود. یاسر علی، سخنگوی ریاست جمهوری مصر، و یک مقام اتحادیه عرب دلیل عدم شرکت سعود الفیصل را مشکلات جسمانی وی عنوان کردند، بدون این‌که اشاره کنند چرا مقام دیگری از عربستان در این نشست شرکت نکرد.

سعود الفیصل به دلیل انجام عمل جراحی در ماه گذشته از دیدارهای رسمی تا حدودی کنار نشست. از آن زمان شاهزاده عبدالعزیز بن عبدالله، معاون وزیر خارجه عربستان، به جای سعود الفیصل در نشست‌های بین‌المللی حاضر می‌شد.

احمد داود اوغلو، وزیر خارجه ترکیه، نیز پیش‌تر از عدم شرکت عربستان سعودی در نشست قاهره خبر داده و اعلام کرده بود که عربستان در نشست‌های آتی چهارجانبه حضور خواهد یافت.

موضع کشورهای شرکت کننده در نشست قاهره

علی اکبر صالحی، وزیر امور خارجه ایران، پس از نشست قاهره در کنفرانس خبری به همراه وزیران خارجه ترکیه و مصر شرکت کرد و گفت: «دستیابی به راه حلی مشخص پس از اولین دور از گفت‌و‌گو‌ها واقع بینانه نیست. اما به شما این اطمینان را می‌دهم که نکات مورد توافق گروه‌های شرکت کننده از اختلاف نظر‌ها بیشتر بود».

وزیر امور خارجه ایران در ادامه افزود: «کشورهای شرکت کننده در نشست قاهره بر سر راه حلی صلح‌آمیز برای پایان بخشیدن به بحران سوریه توافق دارند. موضع ایران هم تاکید بر توجه دولتمردان سوریه به مطالبات مردم این کشور است. اما راه حل بحران نباید از خارج از سوریه به این کشور تحمیل شود.»

محمد کامل عمرو، وزیر خارجه مصر، نیز در این کنفرانس خبری اعلام کرد، قرار است کشورهای دعوت شده به نشست قاهره در حاشیه برگزاری اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل نیز نشستی را برگزار کنند. شصت و هفتمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد از روز سه‌شنبه (۱۸ سپتامبر/ ۲۸ شهریور) در نیویورک آغاز به کار می‌کند.

دیپلمات‌های کشورهای غربی نتیجه بخش بودن نشست قاهره را پیشتر مورد تردید قرار داده بودند. از جمله دلایل عدم دستیابی به توافقی بر سر بحران سوریه، اختلاف نظر میان عربستان و ایران عنوان شده است.

تنش میان عربستان و ایران در ماه‌های گذشته بر سر موضوعات مختلفی از جمله بحران سوریه افزایش یافته است، به طوری که مسئولان ارشد عربستان حاضر به شرکت در نشست غیرمتعهد‌ها در تهران نشدند.

علاوه بر این ترکیه، مصر و عربستان به طور صریح خواستار کناره گیری بشار اسد از قدرت شده‌اند. این در حالی است که ایران به عنوان مهم‌ترین حامی حکومت بشار اسد شناخته می‌شود.

از سوی دیگر برخی از تحلیلگران بر این باورند که دولتمردان مصر نیز منتظر دستیابی به نتیجه مشخصی از نشست قاهره نبوده‌اند و تنها می‌خواهند جایگاه مصر را به عنوان قدرت منطقه‌ای احیا و تثبیت کنند.

اخضر ابراهیمی، مهمان ویژه نشست قاهره

به گزارش خبرگزاری رویترز، اخضر ابراهیمی، فرستاده ویژه سازمان ملل متحد در امور سوریه، نیز مهمان ویژه نشست قاهره بوده است. اخضر ابراهیمی روز دوشنبه پس سفر به سوریه و ملاقات با بشار اسد وارد مصر شد تا در نشست قاهره شرکت کند.

وی پیش از شرکت در نشست قاهره با نبیل العربی، دبیرکل اتحادیه عرب، دیدار و گفت‌و‌گو کرده بود. اخضر ابراهیمی در حاشیه این دیدار به خبرگزاری رویترز گفت که در سفرش به سوریه تصویر دقیق‌تری از اوضاع "بسیار خطرناک" این کشور به دست آورده است.

پیشتر احمد داود اوغلو، وزیر خارجه ترکیه، نیز با توجه به دیدار فرستاده ویژه سازمان ملل از سوریه اعلام کرده بود که ابراهیمی نباید به بشار اسد اجازه دهد بیش از این زمان بخرد. داود اوغلو به اخضر ابراهیمی توصیه کرده بود، از طرح دیگری غیر از آنچه از سوی کوفی عنان مطرح شده است، پیروی کند.

افزایش تعداد قربانیان و آوارگان سوری در ماه اوت

از سوی دیگر خبرگزاری رویترز گزارش داده است، بر طبق آمار ارائه شده از سوی سازمان ملل در ماه اوت امسال (۲۰۱۲) بیشترین تعداد از قربانیان از زمان آغاز ناآرامی‌ها در سوریه – ماه مارس سال ۲۰۱۱ – به ثبت رسیده است.

تنها در آخرین هفته پایانی ماه اوت بیش از هزار و ۶۰۰ نفر از مردم سوریه جان خود را در درگیری‌ها از دست داده‌اند.

علاوه بر این سازمان ملل متحد اعلام کرده است، در ماه اوت یکصد هزار شهروند سوری این کشور را ترک کرده‌اند. بیشتر این افراد به کشورهای همسایه همچون ترکیه، اردن، لبنان و عراق پناه برده‌اند.