نتایج جدید نشان میدهند که از جمله مساحت جنگلهای آفریقا، هشت برابر ارزیابیهای گذشته بوده است. این امر تاثیر تعیینکنندهای در روند مبارزه با گرمایش زمین و کاهش تولید گازهای گلخانهای و دیاکسیدکربن دارد.
تبلیغات
گروه پژوهشی سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (FAO) روز شنبه (۱۳ مه) اعلام کرد که مساحت جنگلهای روی زمین گستردهتر از میزانی است که تا کنون تصور میشد. تازهترین بررسیهای این گروه که با کمک تصاویر منتشرشده از سوی "گوگل ارث" تنظیم شده، نشان میدهند که مساحت جنگلهای کرهی زمین نزدیک به ۴۶۲۸ میلیون هکتار است. این رقم با مساحت روسیه برابری میکند و نزدیک به ده درصد بیش از وسعتی است که پیش از آن ارزیابی شده بود.
انواع جنگل و تاثیرات آنها
بهطور کلی، جنگل انواع گوناگون دارد: از جنگلهای مناطق استوایی گرفته تا جنگلهایی که درختان آن در آب و هوای مرطوب و ملایم مانند شرایط اقلیمی اروپای مرکزی رشد میکنند یا جنگلهای خشک که بیشتر در مناطق گرمسیر میرویند. پژوهش یادشده بیشتر جنگلهای خشک را مورد بررسی قرار داده است.
مدیران گروه پژوهشی FAO در مقالهای که در مجلهی تخصصی "ساینس" منتشر کردهاند، دراین باره مینویسند که بر اساس محاسبهی جدید، در حال حاضر مساحت جنگلهای کویری یا خشک نزدیک به ۱۰۷۹ میلیون هکتار را شامل میشود. این رقم ۴۵ درصد یعنی حدود ۴۶۷ میلیون هکتار بیش از ارزیابیهای پیشین است. دشواری بررسی
بنا به نوشتهی گروه یادشده، تجزیه و تحلیل تصاویری که "گوگل ارث" از این مناطق منتشر کرده، بسیار دشوار است. دلیل این امر، وجود لکههای وسیع سایهدار در میان جنگلهای باز و کمبود فضای قابلنفوذ به میان انبوه درختان اقاقیا و اوکالیپتوسی است که در این مناطق رشد میکنند. به همین دلیل در سال ۲۰۰۰ گمان میرفت که وسعت جنگلهای خشک بین ۱۰۵ و ۵۴۲ میلیون هکتار است.
گروه پژوهش در این رابطه مینویسد: «بهاین ترتیب در سال ۲۰۱۵ مساحتی نزدیک بر ۱۰۷۹ میلیون هکتار در مناطق خشک، به عنوان جنگل به معنای تعریف مندرج در اساسنامهی FAO به ثبت رسید. این رقم همچنین حدود ۵ هزار متر مربع از مساحت جنگلهایی را در برمیگیرد که درختان آن ده درصد از زمین را پوشاندهاند.»
بر اساس نتایج جدید همچنین مساحت جنگلهای آفریقا، هشت برابر ارزیابیهای گذشته بوده است: ۱۵۱ میلیون هکتار در مقایسه با ۱۸ میلیون هکتار در گذشته.
برابری وسعت جنگلهای خشک و گرمسیری
بنا به نوشتهی پژوهشگران، این نتایج بهطورکلی نشان میدهند که مساحت کل جنگلهای خشک به اندازهی وسعت جنگلهای گرمسیری است که در سال ۲۰۰۰ نزدیک به ۱۱۵۶ میلیون هکتار تخمین زده شده بود.
جنگلهای خشک، مناطق دریای مدیترانه، جنوب صحرا، آفریقای جنوبی و هند مرکزی، کنارهی سواحل استرالیا، بخش غربی آمریکای جنوبی و بخش شمالی نوار جنگلهای برگسوزنی كانادا و روسیه را در برمیگیرد.
بهنظر کارشناسان، اهمیت برآوردهای تازه تنها جنبهی آکادمیک ندارد و بر روند کاهش میزان دیاکسیدکربن در هوا تاثیر تعیینکننده میگذارد. زیرا هر درخت به طور میانگین میتواند ۲ تا ۳ درصد از میزان کربن هوا را جذب کند.
۲۰۱۶ چگونه سالی برای محیط زیست در جهان بود
رکورد گرمترین سال، رسوایی شرکتهای خودروسازی و مرگ تدریجی صخرههای بزرگ مرجانی استرالیا از جمله خبرهای تلخ زیستمحیطی در سالی بودند که به پایان رسید. توافقتاریخی پاریس اما کورسوی امید برای آیندهای بهتر را رقم زد.
عکس: picture-alliance/H. Bäsemann
گرمترین سال تاریخ
ماه ژانویه امسال پژوهشگران اعلام کردند که سال ۲۰۱۵ گرمترین سال کره زمین از زمان آغاز ثبت دمای هوا تاکنون بوده است. گرم شدن زمین اما در ماههای بعدی همچنان ادامه داشت تا جایی که سال ۲۰۱۶ این رکورد را از آن خود کرد. دمای کره زمین در مقایسه با دوران پیشاصنعتی (اواسط قرن ۱۹) ۱/۲ درجه سانتیگراد افزایش داشته است.
عکس: picture-alliance/H. Bäsemann
دستکاری خودروهای دیزلی
آزمایشهای متعدد اثبات کردند که تقریبا تمامی خودروهای دیزلی تولیدی دستکاری شده و سیستم تصفیه اگزوز آنگونه که مقرر شده، عمل نمیکند. نتیجه این رسوایی به معنای در خطر قرار گرفتن زندگی ساکنان شهرها و افزایش میزان مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا بوده است. این واقعه موجب شده تا اینک بحثهای متعددی در رابطه با حذف خودروهای دیزلی از شهرها در سراسر جهان به جریان افتد.
عکس: picture-alliance/dpa/K.-J. Hildenbrand
پنجمین سالگرد فاجعه اتمی فوکوشیما
در ماه مارس شهر فوکوشیما در کانون توجه قرار گرفت؛ پنج سال پیش در رآکتورهای ۱، ۲ و ۳ نیروگاه هستهای این شهر، سوخت هستهای ذوب شده و رآکتور ۴ نیز آتش گرفت. نیروگاه فوکوشیما هنوز تحت کنترل کامل درنیامده و نشت مواد رادیواکتیو ادامه دارد. به گفته دولت ژاپن فاجعه اتمی فوکوشیما تا بدینجا ۱۷۵ میلیارد دلار خسارت برجای گذاشته است.
عکس: Getty Images/C. Furlong
مرگ مرجانها
دیواره بزرگ مرجانی در شرق استرالیا بزرگترین مجموعه صخرههای مرجانی در دنیا به شمار میرود و به عنوان میراث جهانی زیستمحیطی یونسکو به ثبت رسیده است. افزایش دمای آب اقیانوسها در سالهای اخیر موجب مرگ مرجانها و تغییر رنگ آنان به سفید شده است. دیواره بزرگ مرجانی ۲ هزار کیلومتر طول دارد و ۴۰۰ نوع مختلف مرجان، ۱۵۰۰ نوع ماهی بیش از ۴ هزار گونه از نرمتنان در آن جا خانه دارند.
عکس: XL Catlin Seaview Survey
کشمکشهای جدی بر سر گلایفوزیت در اروپا
گلایفوزیت (گلیفسات) پرفروشترین سم علفکش در جهان است. طبق اعلان آژانس جهانی تحقیقات سرطان این محصول سرطانزاست و در محصولات کشاورزی میتوان ردپای آن را یافت. اعلام موضوع به بحثها و کشمکشهای متعددی در رابطه با مصرف این سم علفکش دامن زده است. کمیسیون اروپا تا پایان سال ۲۰۱۷ استفاده از گلایفوزیت را مجاز دانسته است. قرار است تا آن زمان پژوهشهای بیشتری روی این محصول شیمیایی صورت بگیرد.
عکس: picture-alliance/dpa/R. Jensen
دور دنیا با انرژی خورشیدی
هواپیمای خورشیدی "ایمپالس ۲" ساخته دانشمندان سوئیسی توانست در سال ۲۰۱۶ دور دنیا پرواز کند. صفحههای خورشیدی نصب شده روی بالهای دراز این هواپیما سوخت مورد نیاز برای ملخ و باتری تعبیه شده در بدنه را تأمین کردند. به این ترتیب خلبانها این امکان را داشتند که در شب نیز به پرواز خود ادامه دهند.
سال ۲۰۱۶ در خیلی از نقاط کره زمین چه در زمستان و چه در تابستان شاهد آبوهوایی طغیانگر بودیم؛ موجی از هوای داغ و سوزان، آتشگرفتن جنگلها و بروز سیلاب. هر چند گرمایش زمین در سالهای اخیر موجی از تغییرات آبوهوایی را به همراه داشته است، اما با این حال هنوز نمیتوان با قطعیت آن را عامل تکتک رخدادهای آبوهوایی یاد شده دانست.
عکس: Reuters/G. Blevins
شش میلیون قربانی
۹۰ درصد از مردم جهان با آلودگی شدید هوا دست و پنجه نرم میکنند. طبق پژوهش سازمان جهانی بهداشت سالانه نزدیک به شش میلیون نفر در اثر پیامدهای آلودگی هوا جان خود را از دست میدهند. این معضل بیش از همه در شهرهای بزرگ قربانی میگیرد. تردد وسایل نقلیه، سوزاندن چوب و ذغالسنگ سه عامل مهم ایجاد آلودگی هوا در جهان به شمار میروند.
عکس: Getty Images/K. Frayer
اقدام آمریکا و چین برای هموارسازی راه
چین و آمریکا در ماه سپتامبر بر پیمان جهانی تغییرات آبوهوایی موسوم به "توافقنامه اقلیمی پاریس" مهر تأیید زدند. این توافقنامه اینک از سوی ۱۱۸ کشور تصویب شده و از روز ۴ نوامبر رسما به اجرا گذاشته شد. طبق توافقنامه تاریخی پاریس جامعه بینالمللی موظف است تا با در پیش گرفتن اقدامات پیشگیرانه میانگین گرمایش زمین را تا "زیر دو درجه سانتیگراد" نسبت به شروع انقلاب صنعتی نگاه دارند.
عکس: Reuters/D. Sagolj
دشمن شماره یک محیط زیست
هواپیما یکی از مهمترین عوامل آلودهکننده محیط زیست است. افزایش رونق سفرهای هوایی به معنای افزایش تولید گازهای گلخانهای است. در ماه اکتبر ۱۹۱ کشور در کیگالی، پایتخت رواندا بر سر کاهش تولید گازهای گلخانهای به توافق رسیدند و متعهد شدند تا سال ۲۰۲۱ با اجرای پروژههای مختلف سهم کوچکی در راستای تحقق این هدف ایفا کنند. با این حال اقدامات پیشبینیشده برای جلوگیری از تغییرات اقلیمی همچنان ناکافی هستند.
عکس: picture-alliance/AP Photo/F. Mori
خورشید به جای ذغالسنگ
۴۵ کشور جهان در کنفرانس اقلیمی مراکش متعهد به چشمپوشی از ذغالسنگ و استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر شدند. مراکش نخستین نیروگاه عظیم خورشیدی خود را (تصویر) به راه انداخته است. این نیروگاه بزرگترین نیروگاه خورشیدی جهان به شمار میرود که در شهر ورزازات ساخته شده است.
عکس: Getty Images/AFP/F. Senna
طرح محیط زیستی اوباما برای قطب شمال
باراک اوباما در پایان ۸ سال ریاستجمهوریاش حفاری در بخشهای بزرگی از قطب شمال را ممنوع کرد. از همین رو مجوزهای جدید برای حفاری نفت و گاز در این مناطق صادر نخواهند شد. این تصمیم اوباما استقبال دوستداران محیط زیست و خشم دستاندرکاران صنعت نفت آمریکا را به همراه داشت. دونالد ترامپ، رئیسجمهور بعدی آمریکا اعتقاد چندانی به گرمایش زمین ندارد و از منتقدان سرسخت طرح محیط زیستی اوباما بوده است.