وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات کابینه حسن روحانی روز دوشنبه (۶ ژانویه/ ۱۶ دی) وعده داد که تا پایان سال آینده خورشیدی پهنای باند اینترنت در ایران به ده برابر افزایش می‌‌یابد.

بنا بر اعلام وزارت ارتباطات، کل پهنای باید اینترنت در ایران زمانی که دولت روحانی بر سر کار آمده، ۷۱ گیگابیت بر ثانیه بوده است. این حجم در ماه‌های اخیر به ۱۲۰ گیگابیت بر ثانیه افزایش یافته و قرار است در ماه‌های باقی‌مانده تا پایان سال جاری به دو برابر برسد.

وزارت ارتباطات جمهوری اسلامی پیش از این اعلام کرده بود که به بخش خصوصی مجوز واردات پهنای باند را خواهد داد.

تناسب ۲۵ به یک

بر این اساس، ایران در حال حاضر می‌تواند ۱۲۰ گیگابیت بر ثانیه با شبکه اینترنت تبادل اطلاعات داشته باشد. این حجم بین تمام کاربران – اعم از خانگی و غیرخانگی – تقسیم می‌شود. افزایش پهنای باند به معنای افزایش ظرفیت تبادل اطلاعات است و بر سرعت اینترنت هم تأثیر می‌گذارد.

وزیر ارتباطات ایران در روزهای اخیر در پاسخ به انتقادها در مورد سرعت پایین اینترنت در ایران، در شبکه اجتماعی خود نوشته بود: «در اغلب کشورهای دنیا برای استفاده بهینه از پهنای باند، یک پهنای باند مشخص را بین ۸ نفر به اشتراک می‌گذارند [...] متأسفانه در کشور ما به دلیل کمبود شدید پهنای باند این نسبت بین ۲۰ به یک یا حتی ۲۵ به یک هم رسیده که یکی از دلایل اصلی کاهش سرعت اینترنت کاربر نهایی است».

بهبود کیفیت اینترنت و دوری از فیلترینگ گسترده از موضوعات مطرح‌شده در مبارزات انتخاباتی حسن روحانی نیز بود. با وجود انتقاد رئیس دولت یازدهم و اطرافیان او از فیلترینگ اینترنتی، از زمان استقرار کابینه جدید تغییری در سیاست‌های جمهوری اسلامی در این زمینه ایجاد نشده است. علاوه بر این، موج تازه‌ای از فیلترینگ در هفته‌های اخیر دامن نرم‌افزارهای پیام‌رسان مانند "تانگو" و "وایبر" را گرفته است.

"شبکه ملی ارتباطات"

یکی از طرح‌های جنجالی در ایران در سال‌های اخیر طرح موسوم به "شبکه ملی ارتباطات" بوده است؛ شبکه‌ای که به نام "اینترنت ملی" یا "اینترانت ملی" هم شناخته می‌شود.

وزیر ارتباطات دولت یازدهم روز دوشنبه تصریح کرد که شبکه ملی اطلاعات "برای مسائل و فعالیت‌های مربوط به امنیت کشور" مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد. او افزود که "بهره‌برداری از شبکه داخلی به معنای محرومیت از شبکه بین‌المللی اینترنت نیست".

با راه‌اندازی فازهای مختلف "شبکه ملی ارتباطات" ترافیک شبکه داخلی از ترافیک شبکه بین‌المللی تفکیک می‌شود. کاربران و کارشناسان منتقد این طرح می‌گویند با راه‌اندازی این شبکه حکومت ایران هر زمان که اراده کند می‌تواند دسترسی آزاد به شبکه جهانی را مختل کند. دست‌اندرکاران راه‌اندازی این شبکه "حفظ امنیت اطلاعات" را از دلایل اصلی اجرای طرح عنوان می‌کنند.

اجرای این طرح پس از وقایع خونین تابستان ۱۳۸۸ در ایران با جدیت بیشتری دنبال شد؛ هر چند زمان راه‌اندازی فازهای مختلف آن تا کنون بارها به تعویق افتاده است. امکانات بومی از جمله موتور جست‌وجو و ایمیل ساخت ایران از دیگر ویژگی‌های این شبکه هستند.

ارائه پروانه نسل چهارم تلفن همراه

در حال حاضر "رایتل" تنها اپراتوری است که در ایران خدمات نسل سوم شبکه مخابراتی را ارائه می‌کند. به گفته وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات جمهوری اسلامی، در سال ۱۳۹۳ و با پایان‌یافتن حق انحصاری "رایتل" نه‌تنها دیگر ارائه‌کنندگان خدمات تلفن همراه هم می‌توانند خدمات نسل سوم را ارائه کنند، بلکه از نیمه دوم سال مجوز ارائه خدمات نسل چهارم هم ارائه می‌شود.

با استفاده از سیم‌کارت‌های رایتل امکان برقراری ارتباط صوتی و تصویری از روی تلفن‌های همراه فراهم شد. این موضوع اعتراض شدید جناح‌های مذهبی و محافظه‌کار در ایران را در پی داشت. به زعم این جناح‌ها، ارائه چنین خدماتی برقراری ارتباط جنس‌های مخالف را تسهیل کرده است.

سرعت دانلود در نسل سوم تلفن همراه (شبکه UTMS) حداکثر ۳۸۴ کیلوبیت بر ثانیه است. اصلاحات انجام‌شده روی شبکه و همچنین استفاده از استانداردهای جدیدتر (HSDPA) سرعت دانلود را افزایش داده است.

اما نسل چهارم شبکه تلفن همراه (4G) از نظر سرعت و کیفیت تفاوت‌های فاحشی با نسل‌های پیش از خود دارد. ‌"LTE" یکی از استانداردهای نسل چهارم تلفن همراه است. نسل چهارم کاملا مبتنی بر پروتکل اینترنت است. کاربر این شبکه باید در هنگام حرکت با سرعت بالا (در اتومبیل یا قطار) به سرعت دانلود ۱۰۰ مگابیت بر ثانیه و در زمان حرکت با سرعت کم یا ایستادن به سرعتی معادل یک گیگابیت بر ثانیه دسترسی داشته باشد.

با چنین سرعتی امکان تماشای آن‌لاین فایل‌های ویدئویی پرحجم هم وجود دارد.