به گفته‌ی وزیر انرژی روسیه، دو کشور ایران و روسیه همکاری‌های خود در زمینه انرژی اتمی را گسترش می‌د‌هند. سرگئی اشماتکو روز یکشنبه (۲۰ شهریور/۱۱ سپتامبر) پس از ورد به تهران در یک نشست مشترک خبری با وزیر خارجه ایران، علی‌اکبر صالحی گفت: «من با اطمینان می‌گویم که ما در آینده نزدیک همکاری بیشتری در نیروگاه بوشهر و همینطور تکمیل پروژ‌ه‌های دیگر در زمینه انرژی اتمی خواهیم داشت.»

وزیر انرژی روسیه که برای شرکت در نهمین اجلاس همکاری‌های ایران و فدراسیون روسیه به ایران سفر کرده است، روز دوشنبه (۲۱ شهریور / ۱۲سپتامبر) در مراسم پیش‌افتتاح رسمی نیروگاه بوشهر حضور خواهد یافت. به گفته مقامات ایرانی، نیروگاه اتمی بوشهر که ساخت آن از چهار دهه پیش آغاز شده، با ۴۰ ظرفیت تولید به شبکه برق کشوری متصل شده است.

دستگاه‌های آلمانی و مهندسان روسی تأسیسات اتمی بوشهر

وزیر انرژی روسیه، سرگئی اشماتکو در کنفرانس خبری روز یکشنبه با نام بردن از فاجعه نیروگاه اتمی فوکوشیما به حساسیت جامعه جهانی در مورد استفاده از انرژی اتمی اشاره کرد و گفت: «ما باید بپذیریم که همکاری دو کشور باید در برگیرنده استاندارهای ضروری تعریف شده در پروژه‌های اتمی نقاط مختلف دنیا باشد.»

روسیه از سال ۱۹۹۴ تکمیل ساخت نیروگاه بوشهر را در شرایطی بر عهده گرفت که تأسیسات اولیه آن توسط شرکت‌های آلمانی نصب شده بودند. از سال ۱۹۹۴ تا سال ۲۰۱۱ مقامات ایرانی به نقل از مهندسان روسی بارها وعده افتتاح نیروگاه بوشهر را دادند. آخرین بار تابستان گذشته مدتی پس از آنکه زمان افتتاح نیروگاه در مرداد ماه اعلام شده بود، تأسیسات نیروگاه اتمی بوشهر به ویروسی به نام استاکس آلوده شد. این ویروس بیش از همه دستگاه‌های شرکت آلمانی زیمنس را در نیروگاه هدف قرار داد و از کار انداخت.

این نیروگاه اتمی و همچنین فعالیت‌هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران به دلیل پنها‌نکاری در مورد اطلاعاتی که دیرهنگام به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گزارش شدند، مورد تردید کشورهای غربی است.

تأکید روسیه بر حل اختلافات با آژانس

وزیر انرژی روسیه، سرگئی اشماتکو در نشست خبری روز یکشنبه (۲۰ شهریور/۱۱ سپتامبر) در تهران اما تأکید کرد که روسیه در نظر دارد، همکاری‌های اتمی خود را با ایران گسترش دهد و ساخت نیروگاه‌های دیگری در دست بررسی دارد. وی گفت: «دو کشور علاقمند به افزایش همکاری‌های خود در زمینه انرژی اتمی هستند.» اشماتکو اما از ذکر جزییات بیشتر در مورد زمان یا چهارچوب این همکاری خودداری کرد.

روسیه پیش‌تر خواستار حل‌و فصل مناقشه اتمی جمهوری اسلامی ایران با غرب شده بود. سعید جلیلی، سرپرست مذاکرات اتمی ایران، روز ۲۵ مرداد در سفر به روسیه  با نیکولای پاتروشف، دبیر شورای امنیت ملی روسیه ملاقات کرده و در نشست مطبوعاتی پس از این دیدار گفته بود: «طرح روسیه می‌تواند «اساسی» برای آغاز دوباره مذاکرات باشد.»

روسیه پیشنهاد کرده بود که ایران به نگرانی‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پاسخ دهد و با کاهش تدریجی تحریم‌ها پاداش بگیرد. محمود احمدی‌نژاد در پاسخ به این پشنهاد از آمادگی تهران برای برداشتن «گام‌هایی» برای حل اختلاف اتمی با غرب خبر داده بود.

نامه جدید ایران به مذاكره‌كننده ارشد گروه ۱+۵

در نشست خبری روز یکشنبه (۲۰ شهریور / ۱۱ سپتامبر) وزیر خارجه جمهوری اسلامی، علی اكبر صالحی از ارسال نامه جدیدی از سوی دبیر شورای عالی امنیت ملی به مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، كاترین اشتون خبر داد. كاترین اشتون مذاكره‌كننده ارشد گروه ۱+۵ با جمهوری اسلامی ایران است.

به گفته وزیر خارجه ایران در این نامه اعلام شده كه جمهوری اسلامی آماده گفت‌و‌گو حول نقاط مشترك به منظور ایجاد تفاهمات فیمابین است. آخرین دور مذاکرات گروه ۵+۱ و ایران ژانویه سال جاری میلادی در استامبول برگزار و بدون نتیجه به پایان رسیده بود. پنج عضو دائمی شورای امنیت سازمان ملل متحد و آلمان، دو ماه بعد در بیانیه‌ی مشترکی اعلام کردند که هنوز راه مذاکره با ایران باز است.

نمایندگان این گروه باردیگر در این بیانیه از ایران خواستند که برای رفع نگرانی‌های موجود در مورد برنامه هسته‌ای خود با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همکاری کند. در این بیانیه مشترک که چهارشنبه ۹ مارس (۱۸ اسفند) همزمان با نشست شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی صادر شد، آمده است: «ضروری است که مسائل باقی مانده به نحوی حل و فصل شود که احتمال وجود جنبه نظامی در برنامه اتمی ایران رفع شود.»

SB/SA