پارلمان عراق به دنبال محاکمه نوری مالکی بر سر سقوط موصل
EN۱۳۹۴ مرداد ۲۷, سه‌شنبه
گزارش کمیسیون تحقیق پارلمان عراق درباره علل سقوط موصل که حاوی اتهاماتی علیه نوری مالکی و ۳۵ تن دیگر از مقام‌های بلندپایه این کشور است٬ با تصمیم نمایندگان برای پی‌گیری قضایی به دادستانی کل این کشور فرستاده شد.
پارلمان عراقعکس: picture-alliance/dpa/A. Abbas
تبلیغات
پارلمان عراق٬ روز دوشنبه )۲۶ مرداد/۱۷ اوت( گزارشی را که دادخواست محاکمه نوری مالکی٬ نخست‌وزیر وقت٬ و چندین تن دیگر از مقام‌های عالی‌رتبه این کشور به خاطر سقوط شهر موصل و تسخیر آن از سوی "دولت اسلامی" در آن مطرح شده بود٬ به دادستانی کل این کشور ارجاع داد.
به گزارش خبرگزاری رویترز٬ این دردآورترین واکنشی است که قانون‌گذاران عراقی تا کنون به از دست رفتن نزدیک به یک‌سوم خاک این کشور و تصرفش به دست تروریست‌های دولت اسلامی نشان داده‌اند. در گزارش کمیسیون تحقیق پارلمان عراق که حالا برای پی‌گیری‌های قضایی به دادستانی کل این کشور ارجاع داده شده٬ رهبران سیاسی و امنیتی عراق مقصر از دست رفتن موصل قلمداد شده‌اند و به خاطر این ضایعه بزرگ که سال گذشته رخ داده باید در برابر دادگاه پاسخ‌گو باشند.
ناظران سیاسی می‌گویند محاکمه این رهبران سیاسی و امنیتی که در گزارش کمیسیون تحقیق از آنها نام برده شده٬ سپهر سیاست در عراق را قطبی‌تر از گذشته خواهد کرد٬ اگرچه ممکن است به بازیابی اعتماد شهروندان به دولت منجر شود٬ به خصوص در میان سنی‌هایی که با سیاست‌های تفرقه‌انداز نوری مالکی احساس می‌کنند به حاشیه رانده شده‌اند. برخی می‌گویند این محاکمه حتی می‌تواند سرآغاز زدودن فساد از تشکیلات امنیتی عراق باشد.
در این گزارش٬ علاوه بر نوری مالکی٬ نخست‌وزیر وقت عراق٬ اتهاماتی علیه فرماندار وقت موصل٬ وزیر سابق دفاع٬ فرمانده سابق ارتش و فرمانده عملیاتی استان نینوا (که موصل پایتخت آن است)، فرمانده پلیس نینوا٬ یکی از معاونان وقت وزارت کشور و رئیس سابق واحد اطلاعاتی ارتش نیز مطرح شده است.
حیدر عبادی٬ نخست‌وزیر کنونی عراق٬ که از شیعیان میانه‌رویی است که وعده داده روابط با سنی‌ها را بهبود ببخشد٬ هفته گذشته کمپینی را آغاز کرده که هدف آن متحول کردن سیستم معیوبی است که عراقی‌ها را از خدمات اولیه محروم و نیروهای امنیتی را در نبرد در برابر شبه‌نظامیان "دولت اسلامی" تضعیف کرده است.
علل سقوط موصل همچنان ناپیداست
بر اساس گزارش کمیسیون تحقیق پارلمان عراق٬ نوری مالکی٬ نخست‌وزیر وقت عراق٬ تصویر نادقیقی از تهدید تروریست‌های دولت اسلامی در شمال عراق داشته٬ چون برای مقابله با آنها فرماندهانی را انتخاب کرده که سابقه فساد اداری داشته‌اند و هرگز برای اقدامات خود پاسخ‌گو نبوده‌اند.
هنوز هیچ گزارش دقیقی از علل سقوط موصل منتشر نشده و همچنان مشخص نیست که چه کسی دستور توقف نبرد با تروریست‌ها را صادر کرده است. نوری مالکی بدون ذکر نام٬ برخی کشورها٬ فرماندهان و سیاستمداران رقیب را به توطئه برای سقوط موصل متهم کرده است.
نتایج بررسی‌های کاوشگرانه رویترز در اکتبر سال گذشته نشان داد که کمبود نیروهای نظامی در موصل در کنار بروز درگیری‌های داخلی میان مقام‌های بلندپایه و رهبران سیاسی عراق٬ در نهایت به برانگیختن هراسی خانمان‌سوز منجر شد که سقوط موصل به دست تروریست‌های "دولت اسلامی" را در پی داشت.
سایه‌ی سنگین داعش بر زندگی مردم موصل
یک سال از تسط نیروهای "دولت اسلامی" بر شهر موصل می‌گذرد. در طی این مدت وضعیت این شهر دگرگون شده و سخت‌گیری‌‌های شدیدی از سوی حاکمان در اجرای "قوانین شرعی" جریان دارد. به نوشته اشپیگل موصل به شهر ارواح بدل شده است.
عکس: picture-alliance/AP Photo
در ماه ژوئن سال ۲۰۱۴ بود که نیروهای "دولت اسلامی" (داعش) موصل را تصرف کردند. این تصویر در یکی از ویدئوهای تبلیغاتی داعش که در آن زمان منتشر شد، دیده می‌شد. "دولت اسلامی" با این تصویر تبلیغاتی قصد داشت شادی مردم را از رسیدن آنان به موصل نشان دهد. اینکه چه شماری از مردم موصل طرفدار داعش هستند، نامشخص است، اما واقعیت نیز این است که منتقدان داعش به خاطر حفظ جان خود ترجیح می‌هند که سکوت کنند.
عکس: picture-alliance/AP Photo
نیروهای داعش در طی یک سال گذشته کوشیده‌اند تا نفوذ و نظارت بر موصل را تا آنجا که ممکن است، گسترش داده و شدت بخشند. پرچم "دولت اسلامی" در همه جای شهر دیده می‌شود.
عکس: Reuters/T. Al-Sudani
تروریست‌های "دولت اسلامی" در کنار پیروزی‌های وسیع نظامی خود با اقداماتی شنیع، چون گردن زدن مخالفان، رعب و وحشت در دل مردم ایجاد کرده‌اند. آنها این اقدامات را در ویدئوهایی ثبت کرده و به نمایش نیز می‌گذارند.
عکس: picture-alliance/AP Photo
شماری ویدئو در اختیار سرویس جهانی شبکه بی‌بی‌سی قرار گرفته که توسط ساکنان شهر به طور مخفیانه فیلم‌برداری شده است. این ویدئوها حاکی از تلاش داعش برای تسلط روزافزون بر جنبه‌های مختلف زندگی ساکنان موصول است. "دولت اسلامی" با سخت‌گیری و مجازات‌های سنگین با متخلفان برخورد می‌کند.
عکس: picture-alliance/epa
رد پای ایدئولوژی افراطی و سخت‌گیرانه‌ی "دولت اسلامی" را می‌توان در همه جا دید، حتی در فروشگاه‌ها.
عکس: picture-alliance/AP Photo
نیروهای "دولت اسلامی" در جریان حملات و تصرف موصل بناهای تاریخی زیادی را نابود کرده‌اند. از جمله این بنا‌ها مسجد تاریخی و مرقد جرجیس نبی است که ستیزه‌جویان داعش در ماه ژوئیه ۲۰۱۴ آن را منفجر و تخریب کردند.
عکس: picture-alliance/AP Photo
آثار مقدس آشوریان و همچنین اماکن و آثار باستانی موجود در موصل نیز قربانی تخریب‌های نیروهای داعش شد. در ماه فوریه سال ۲۰۱۵ "دولت اسلامی" موزه موصل را مورد حمله و تهاجم قرار داد و بسیاری از آثار باستانی آشوریان را نابود کرد.
عکس: picture-alliance/dpa/Islamischer Staat
تصویری از یکی از ستیزه‌جویان داعش که می‌کوشد با دریل یکی از آثار باستانی موزه موصل را تخریب کند.
بر بسیاری از دیوارهای شهر موصل شعار "دولت اسلامی" نوشته شده، به‌ویژه بر دیوارهای خانه‌هایی که مسیحیان در آنجا سکونت داشته‌اند. هزاران تن از مسیحیان ساکن موصل برای نجات جان خود ناگزیر شدند، خانه و کاشانه خود رها کرده و از موصل بگریزند.
عکس: picture-alliance/epa
ستیزه‌جویان داعش در ماه مارس ۲۰۱۵ نیز کلیسای کلدانی "جرج" در موصل را که قدمت آن به سده دهم میلادی برمی‌گردد، تخریب کردند. نیروهای داعش این کلیسا را منفجر کرده و همچنین گورستانی را که در کنار کلیسا واقع بوده، با بولدوزر صاف و مسطح کردند. به گفته یکی از مقامات محلی در موصل "دولت اسلامی" با این گونه اقدامات در تلاش بوده تا هویت مذهبی این شهر را دگرگون سازد. تصویری از این کلیسا پیش از تخریب.
عکس: picture-alliance/dpa
عراق یک سال پس از حملات جریان تروریستی "دولت اسلامی" به کشوری از هم گسیخته تبدیل شده است. این کشور امیدی به بهبود سریع اوضاع و کاهش خشونت در رویارویی‌های مذهبی ندارد. تراژدی انسانی در عراق در راه است.
