جمعه (۲۱ فوریه/۲ اسفند) جهان برای چهاردهمین سال متوالی روز جهانی زبان مادری را گرامی می‌دارد.

سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو) می‌گوید در حال حاضر ۷ هزار زبان در جهان استفاده می‌شود. بعضی از این زبان‌ها در معرض خطر انقراض‌اند، بعضی زبان‌ها با سرکوب سیاسی و فرهنگی دولت‌ها مواجه‌اند و گستره‌ی احاطه‌ی برخی دیگر از زبان‌ها مثل انگلیسی مدام افزایش می‌یابد.

امسال پروژه‌ی "صداهای جهانی" که یکی از معدود سایت‌های خبری با محور شهروند خبرنگاری از سراسر جهان است، برای پاسداشت و شناساندن این روز پیشنهادی را مطرح کرد. همه‌ی کاربران "توئیتر" روز ۲۱ فوریه، انگلیسی را که زبان بیشتر توئیت‌ها است کنار بگذارند و به زبان مادری خود توئیت کنند. از کاربران هم‌چنین خواسته شده که بنویسند چرا تولید محتوا به زبان مادری در اینترنت مهم است و چرا حفظ فرهنگ زبانی کهن اهمیت دارد.

موسسه "زبان‌های زنده" و پروژه‌ی "زبان‌های در خطر انقراض" نیز به همکاری با طرح سایت "صداهای جهانی" آمدند. توئیتر هم از این طرح استقبال کرد. دست‌اندرکاران پروژه از کاربران خواستند در این روز سعی کنند دست‌کم یک نفر را به عضویت توئیتر درآوردند و به او یاد دهند چطور به زبان مادری خود توئیت کند و در تولید محتوای وب نقش داشته باشد.

هشتگ" #imld14 " برای توئیت‌ها به مناسبت این روز تعیین شد و از یک روز مانده به روز جهانی زبان مادری، کاربران از گوشه‌ و کنار دنیا شروع به استفاده از این هشتگ و نوشتن به زبان مادری کردند.

چرا نوشتن به زبان مادری مهم است؟

توئیتر امروز سرشار از توئیت‌ها‌ به زبان‌ها و خط‌هایی است که کمتر دیده‌ایم. بسیاری از کاربران ترجمه‌ای انگلیسی از توئیت خود به زبان مادری را هم نوشتند تا کاربران بیشتری بتوانند محتوای توئیت آن‌ها را دنبال کنند.

کاربری از اتیوپی نوشت:« در اتیوپی زبان مادری سنگ بنای سیاست و دعوای سیاسی است. ما باید به زبان مادری بنویسیم و حرف بزنیم تا دغدغه‌های خود را به گوش مردم کشورمان برسانیم.»

کاربری از کاتالونیای اسپانیا نوشت:« زبان مادری خود را محکم بچسبید. نگذارید میراث فرهنگی‌شما در هژمونی سه چهار زبان مطرح دنیا گم شود.»

بعضی کاربران از اهمیت زبان در "توان‌مندسازی" و تقویب "روحیه جمعی" نوشتند و بعضی دیگر از لزوم حفظ ارتباط با آثار ادبی و فرهنگی قرن‌های گذشته با حفظ و گسترش زبان مادری.

کاربری از ترکیه نوشت:« در ترکیه کسی نمی‌تواند کاشی‌نوشت‌های مسجدها و بناهای قدیمی را بخواند، چون کسی خط قبلی را بلد نیست. تغییر خط و زبان، گسست فرهنگی است.»

"توئیت" را چطور ترجمه می‌کنید؟

کاربری از برزیل اما یک سوال کلیدی را مطرح کرد:« بگویید ببینم "توئیت" را به زبان مادری‌تان چطور ترجمه می‌کنید؟» اشاره‌ی این کاربر به مفاهیم جهانی‌شده در دوران ارتباطات، دغدغه‌ی بعضی دیگر از کاربران هم بود.

زنی از تانزانیا نوشت:« اگرچه حفظ زبان مادری مهم است، اما یادگیری انگلیسی و دیگر زبان‌های اصلی هم مهم است. بدون دانستن این زبان‌ها چطور می‌خواهیم با هم گفت‌وگو کنیم؟»

بعضی از توئیتری‌ها هم اطلاعات جالبی درباره‌ی زبان مادری خود منتشر کردند. کاربری از چین نوشت در زبان چینی ۵۰ هزار نشانه وجود دارد و برای خواندن روزنامه‌‌ای به زبان چینی باید دست‌کم ۲ هزار نشانه بلد بود.

یک چینی دیگر در توئیتر هم نوشت:« من زبان "هو نه" را که زبانی محلی در چین است بلدم. فقط هزار نفر به این زبان صحبت می‌کنند، این زبان در خطر از بین رفتن است و مهم است که این زبان و میراث کهن‌اش حفظ شود.»

"فارسی، شکر است"

کاربران ایرانی توئیتر هم بیکار ننشستند. چند نفری جمله‌ی معروف عنوان کتابی از جمال‌زاده، نویسنده‌ی معروف ایرانی را توئیت کردند:« فارسی، شکر است.»

عده‌ای سراغ فردوسی رفتند و ابیاتی از این شاعر بزرگ فارسی زبان را به مناسبت روز جهانی زبان مادری توئیت کردند. "عجم زنده کردم بدین پارسی" مصرعی بود که خیلی از کاربران ایرانی برای این روز جهانی انتخاب کردند.

یک کاربر هم سراغ مولانا رفت و بیت " پارسی گو، گرچه تازی خوش‌تر است/ عشق را خود صدزبان دیگر است" مولوی را برای پاسداشت فارسی انتخاب کرد.