پاپ از موضع خود در رابطه با بحران روهینگیا دفاع کرد
۱۳۹۶ آذر ۱۲, یکشنبه
پاپ در جریان سفر خود به میانمار به توصیه اسقف شهر یانگون عمل کرد و از به کار بردن کلمه "روهینگیا" خودداری نمود. این موضعگیری او انتقادهای فراوانی به همراه داشت. پاپ اکنون به این انتقادها پاسخ میدهد.
تبلیغات
پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیکهای جهان، در باره علت تاخیر در بر زبان آوردن نام اقلیت قومی "روهینگیا" موضعگیری کرد و به هنگام بازگشت از سفر آسیاییاش به میانمار و بنگلادش گفت: «برای من مهمترین موضوع رسیدن پیامی است که میدهم.»
پاپ گفت که او به همین دلیل یک موضوع مشخص را در مراحل مختلفی بیان میکند و به پاسخهای موجود در هر مرحله گوش میدهد.
دولت میانمار اقلیت قومی "روهینگیا" را به رسمیت نمیشناسد و حتی استفاده از نام "روهینگیا" را نیز رد میکند. به همین دلیل این اقلیت قومی در میانمار دارای هیچ حق قانونی نیست.
پاپ در ادامه سخناناش گفت، او در چنین شرایطی به طور غیرمستقیم به موضوع این اقلیت قومی پرداخته و این بحران را مطرح کرده است. پاپ تاکید کرد که او خوشحال است که پیام او از این راه به گوش مردم و مسئولان رسیده است.
پاپ برای پناهدادن به مسلمانان روهینگیا از بنگلادش تقدیر کرد
01:42
اسقف شهر یانگون، پایتخت پیشین میانمار، در سفر پاپ به این کشور به او توصیه کرده بود از بهکاربردن کلمه "روهینگیا" در دیدار با مقامات میانماری پرهیز کند، زیرا این امر میتواند باعث افزایش کشمکشها شود.
پاپ نیز چنین کرد. او که به دلیل عدم اشاره مستقیم به آوارگان مسلمان روهینگیایی مورد انتقاد قرار گرفته بود، در آخرین روزهای سفرش پس از دیدار با نمایندگانپناهجویان روهینگیایی در بنگلادش سرانجام سکوت خود را شکست و نام روهینگیا را بر زبان آورد.
روهینگیا، اقلیت قومی در میانمار بدون هرگونه حقوقی
بیش از ۶۲۰ هزار نفر از اقلیت قومی "روهینگیا" در ماههای اخیر از میانمار به بنگلادش گریختهاند، زیرا آنها در این کشور از تعقیب و زندان توسط ماموران دولتی این کشور در امان نبودند.
سازمان ملل متحد اعلام کرده است که در میانمار در ارتباط با گروه "روهینگیا" "پاک سازی قومی" انجام شده است. این سازمان جهانی آوارگی صدها هزار نفر از گروه قومی "روهینگیا" را یک "تراژدی انسانی" نامیده است.
تراژدی مسلمانان میانمار از دریچه دوربین
وضعیت مسلمانان روهینگیای میانمار یکی از نمونههای بازر نقض حقوق اقلیتهاست. سازمان ملل این وضعیت را "پاکسازی قومی" نامیده است. آوارگان روهینگیایی در بدترین شرایط ممکن در بنگلادش به سر میبرند.آنگ سان سوچی سکوت کرده است.
عکس: DW/M.M. Rahman
"نسلکشی خاموش"
رژیم میانمار پیش از اصلاحات سیاسی و قدرتگیری آنگ سان سوچی به کمک ملیگرایان بودایی به هر طریق در صدد نابودی مسلمانان روهینگیا بود. سازمانهای حقوق بشر در سالهای گذشته بارها به "نسلکشی خاموش" در میانمار اعتراض کرده بودند، اما همه امیدها به تغییر حکومت نظامیان در این کشور بود. انتخاب آنگ سان سوچی، به عنوان رئیس دولت جدید نتوانست شرایط را بهبود ببخشد.
عکس: picture-alliance/dpa/M.Alam
بنگلادش میزبان آوارگان مسلمان
بنگلادش در آغاز کوچ اجباری مسلمانان روهینگیا مایل به پذیرش پناهجویان نبود، اما فشار کشورهای اسلامی و وعدههای جامعه بینالمللی دولت بنگلادش را واداشت که اردوگاههایی برای پناهجویان ایجاد کند. به گفته سازمانهای حقوق بشری این اردوگاهها بسیار نامناسب بوده و فاقد حداقل امکانات بهداشتی برای پناهجویان هستند.
"رژیم آپارتاید"
بنا به ارزیابی اولریش دلیوس، سرپرست "انجمن قومهای در معرض خطر" در آلمان، مسلمانان روهینگیا با یک "رژیم آپارتاید" در میانمار مواجه هستند که هرگونه حقوق اولیه آنان را نادیده میگیرد. رژیم میانمار حتی مسلمانان منطقه روهینگیا را شهروندان این کشور تلقی نمیکند و عملاً یک میلیون انسان را به افرادی "فاقد تابعیت و حقوق شهروندی" بدل کرده است.
عکس: Getty Images/AFP/R. Gacad
بیانیه شورای امنیت
شورای امنیت سازمان ملل متحد در ۱۳ سپتامبر ۲۰۱۷ با صدور بیانیهای خشونتها در استان راخین میانمار را محکوم کرد و از دولت این کشور خواست که شرایط را برای بازگشت دهها هزار آواره مسلمان فراهم کند. ۱۵ عضو شورای امنیت با امضای این بیانیه از دولت میانمار خواستند که "نظم و امنیت" را در این منطقه برقرار کند و خود را موظف به "حفاظت از جان شهروندان" بداند.
عکس: DW/M.M. Rahman
بیعملی دولت آنگ سان سوچی
آنگ سان سوچی، مشاور ارشد دولت میانمار که امید میرفت قادر به رفع تبعیض قدیمی نسبت به مسلمانان روهینگیا باشد، تا کنون درباره اوجگیری خشونت سکوت کرده است. سوچی در یک موضعگیری رسمی گفت که "تروریستها" مسئول خشونتهای کنونی هستند. تا کنون بسیاری از سازمانهای حقوق بشری و حتی دارندگان نوبل صلح به بیعملی دولت سوچی اعتراض کردهاند. موج اعتراضها سبب شد که سوچی در نشست مجمع عمومی سازمان ملل شرکت نکند.
عکس: picture-alliance/dpa/H. Htet
"پاکسازی قومی"
تاکنون (اواسط سپتامبر ۲۰۱۷) حدود ۳۷۰ هزار نفر از مسلمانان روهینگیا مجبور به ترک میانمار شدهاند. سازمان ملل متحد گرچه با تاخیر، اما با کلماتی روشن سرانجام وضعیت کنونی در میانمار را "پاکسازی قومی" نامید. آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل در روز ۱۳ سپتامبر ۲۰۱۷ تاکید کرد که مسلمانان روهینگیا با یک "فاجعه انسانی" روبرو هستند.
عکس: DW/M.M. Rahman
چرا سان سوچی سکوت کرده است؟
تا کنون تمامی اقدامات دولت سان سوچی در حمایت از نظامیان و در جهت سرکوب مسلمانان روهینگیا بوده است. آنگ سان سوچی که در پی تغییر قانون اساسی این کشور است، نیاز به حمایت نمایندگان طرفدار ارتش در پارلمان این کشور دارد و در اصل برای رسیدن به این منظور حقوق مسلمانان روهینگیا را "قربانی" کرده است. سان سوچی گروههای مسلح مسلمان را که خواهان برقراری "دولت اسلامی" در میانمار هستنند متهم کرده است.
عکس: Reuters/J.Lee
قدرت نظامیان در میانمار
گرچه خونتای نظامی در میانمار رسماً پایان یافته، اما نظامیان همچنان از نفوذ زیادی در این کشور برخوردار هستند. بنا به قانون اساسی میانمار یکچهارم نمایندگان پارلمان از سوی ارتش تعیین میشود. ارتش میانمار برای تصویب قوانین از حق وتو برخوردار است. اداره مرزبانی و وزارت کشور نیز زیر نظر ارتش است. واحدهای پلیس و حکومتهای ملی نیز تابع دستورات وزارت کشور میانمار هستند.
عکس: AP
نقش ملیگرایان افراطی بودایی
"سازمان حفاظت از نژاد و دین" ((Ma Ba Tha که یک گروه ملیگرای افراطی بودایی است، یکی از بانفوذترین مخالفان مسلمانان روهینگیا به شمار میآید. این گروه دست به تهییج شهروندان میانمار برای مقابله و طرد مسلمانان میزند. آشین ویراتو، رهبر این گروه، راهبی بودایی است که به خاطر نظرات افراطیاش به "بنلادن بودایی" شهرت دارد. به نظر این گروه، مسلمانان روهینگیا سنتهای بودایی میانمار را نابود میکنند.
عکس: picture alliance/dpa/N. C. Naing
مبارزه مسلحانه
شرایط اسفبار زندگی مسلمانان در روهینگیا و بیتوجهی جامعه جهانی به وضعیت آنان سبب شد که در سال ۱۹۹۵ فعالان مسلمان دست به ایجاد گروههای مسلح بزنند و در مقابل رژیم میانمار از منافع خود دفاع کنند. گروههای مسلح اغلب در منطقه "آراکان" در نزدیکی مرز مشترک بنگلادش و میانمار فعالیت میکنند و خواهان ایجاد حکومتی مستقل هستند. مهمترین گروه شورشی خود را "ارتش آزادیبخش روهینگیای آراکان" مینامد.
عکس: picture-alliance/AP Photo/E. Htusan
یورشهای مداوم به روهینگیا
بنا به گفته قومشناسان مردم منطقه آراکان حدود هزار سال پیش به اسلام گرویدند. زبان مسلمانان روهینگیا همخانواده با زبان بنگالی است. از سال ۱۹۴۸ تا ۲۰۱۷ حدود بیست عملیات بزرگ نظامی از سوی ارتش میانمار (پیشتر با نام برمه) علیه اقلیت مسلمان صورت گرفته است. در این حملات گسترده نظامی زیرساختهای اقتصادی بهطور هدفمند مورد تخریب حکومت مرکزی قرار گرفته است.
عکس: DW/M.M. Rahman
استاندارهای دوگانه رهبران مسلمان
بنا به ارزیابی برخی جامعهشناسان قدرتگیری "اسلام سیاسی" در کشورهایی همچون اندونزی، مالزی و پاکستان کثرتگرایی را در این کشورها به خطر انداخته است. در دیگر کشورهای مسلمان که شریعت اسلامی در آنها حاکم است، نقض حقوق اقلیتها در دستور کار قرار دارد. به گفته کارشناسان اما رهبران مذهبی بدون توجه به واقعیت موجود در کشورهای خود از وضعیت مسلمانان روهینگیا سوء استفاده کرده و دست به "مظلومنمایی" میزنند.
عکس: Imago/ZUMA Press
واکنش کشورهای مسلمان
بسیاری از سیاستمداران مسلمان که حقوق اقلیتهای قومی و مذهبی در کشورهای خود را رعایت نمیکنند، حال به عنوان مدافعان حقوق مسلمانان روهینگیا ظاهر شدهاند. برخی از رهبران کشورهای مسلمان خواهان "اقدامی عملی" برای حل بحران روهینگیا شدهاند. در رسانههای برخی کشورهای مسلمان از آنگ سان سوچی به عنوان "بانوی مرگ" یاد میشود.
عکس: picture alliance/AP Photo/M. Sajjad
شرایط وخیم بهداشتی و اقتصادی
رژیم میانمار و ملیگرایان افراطی از دههها پیش تا کنون مسلمانان روهینگیا را به خاطر دین و ویژگیهای ظاهریشان همواره "مقصران اصلی مشکلات" این کشور خواندهاند. مسلمانان روهینگیا از جمله محرومترین اقشار میانمار محسوب میشوند. اقلیت مسلمان روهینگیا به غیر از خشونتهای حکومتی، با بدترین شراط اقتصادی و بهداشتی مواجه است. مرگ و میر کودکان روهینگیا ۵ برابر میانگین مرگ و میر کودکان در میانمار است.
عکس: DW/M.M. Rahman
عکس 141 | 14
رهبر کاتولیکهای جهان پیش از آغاز سفر خود به میانمار گفته بود که به عنوان سفیر آشتی، بخشایش و صلح به این کشور سفر میکند. بسیاری از مردم کشورهای کاتولیک انتظار داشتند پاپ فرانسیس صریحا در باره شرایط سیاسی و اجتماعی "روهینگیا" موضعگیری کند.
سفر پاپ فرانسیس به میانمار در روزهای حساسی انجام شد. ارتش میانمار حمله به مسلمانان روهینگیایی را ادامه میداد، روستاهای این گروه قومی به آتش کشیده میشدند و طی سه ماه گذشته صدها هزار نفر از افراد این قوم به بنگلادش گریختند.
در حالی که ارتش میانمار اتهامهای وارده در زمینه کشتار، تجاوز، شکنجه و اخراج افراد قوم روهینگیا را رد میکند، سازمان ملل متحد و سازمانهای حقوق بشری اقدامات ارتش میانمار را "پاکسازی قومی" خواندهاند.