پایان اجلاس اقلیمی؛ توافق کشورهای جهان بر سر پیمانی جدید
۱۴۰۰ آبان ۲۳, یکشنبه
اجلاس جهانی مبارزه با تغییرات اقلیمی در گلاسکو (کاپ ۲۶) به کار خود پایان داد. کشورهای جهان سرانجام بر سر پیمانی در راستای محدود کردن میزان افزایش دمای زمین به توافق رسیدند. در این اجلاس نزدیک به ۲۰۰ کشور شرکت داشتند.
تبلیغات
پس از گذشت بیش از دو هفته اجلاس جهانی مبارزه با تغییرات اقلیمی شامگاه شنبه ۱۳ نوامبر (۲۲ آبان) در گلاسکو خاتمه یافت. این کنفرانس به دلیل کشمکش و اختلافات بر سر پیشنویس یک روز بیشتر از موعد ادامه پیدا کرده بود.
نزدیک به ۲۰۰ کشور شرکتکننده در این اجلاس سرانجام توانستند بر سر پیمانی برای مقابله با گرمایش زمین و محدود کردن میزان افزایش دمای زمین توافق کسب کنند.
توافق بهدست آمده در کاپ ۲۶ در گلاسکو نخستین معاهده اقلیمی است که در به صراحت قصد دارد مصرف زغال را کاهش دهد؛ سوختی فسیلی بزرگترین عامل تولید گازهای گلخانهای محسوب میشود.
به این ترتیب روزنهای از امید برای کاهش روند گرم شدن کره زمین تا حداکثر ۱،۵ درجه سانتیگراد بالاتر از میزان پیش از دوره صنعتیشدن حفظ شده است.
اجلاس گلاسکو بیست و ششمین نشست از نوع خود بود، اما نخستین اجلاسی است که توافق بهدست آمده در آن صریحا خواستار کاهش سوختهای فسیلی است و از این رو بسیاریها آن را از این لحاظ تاریخی ارزیابی میکنند.
شماری از کشورها و به ویژه سازمانها و نهادهای زیستمحیطی در عین حال از این ناخرسند هستند که تعهد مربوط به ترک مصرف زغال که در پیشنویس اولیه گنجانده شده بود، به دلیل مخالتهایی به رهبری هند کنار گذاشته شد.
هند در آخرین روز کنفرانس گلاسکو با پیشنویس قطعنامه پایانی این اجلاس در خصوص حذف مصرف زغال سنگ و همچنین یارانههای سوختهای فسیلی مخالفت ورزید.
بند ۳۶ در توافق گلاسکو که به این موضوع اختصاص دارد، در نهایت اصلاح شد و به جای درخواست برای "حذف" مصرف زغال از کشورهای جهان خواسته شده است، مصرف این سوخت فسیلی را "کم کنند".
بهوپندر یاداو، وزیر محیط زیست هند در راستای مخالفتش با بند ۳۶ پیشنویس توافق در اجلاس گلاسکو به لزوم دادن یارانه به مردم فقیر این کشور برای تامین گاز مایع (کپسولهای گاز پروپان و بوتان) اشاره کرد.
او تصریح کرد، مبارزه با تغییرات اقلیمی باید تلاش دولتهای در حال پیشرفت برای بالا بردن استانداردهای زندگی مردم فقیر را نیز در نظر بگیرد.
هند بعد از ایران و چین بیشترین یارانه انرژیهای فسیلی را در جهان ارائه میکند. ایران نیز در این رابطه از موضع مخالفتآمیز هند در خصوص حذف یارانههای سوختهای فسیلی دفاع کرد.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد نیز در واکنش به توافق به دست آمده در اجلاس گفت: متن تصویب شده نتیجه یک مصالحه است که منافع، تضادها و وضعیت اراده سیاسی در جهان امروز را بازتاب میدهد.
به گفته او گامهای مهمی برداشته شد، اما اراده سیاسی جمعی لازم و کافی وجود نداشت تا بر برخی از تضادهای عمیق غلبه شود.
کاپ۲۶؛ دو راهی نجات و نابودی زمین
نشست گلاسکو در سایه خشم و یاس ناشی از مسکوت ماندن اهداف توافق پاریس و در غیاب چین و روسیه در حال برگزاری است. کنفرانس آخرین امید به نجات زمین و بشریت تلقی میشود و نخست وزیر بریتانیا شکست آن را شکست همهچیز خوانده است.
عکس: Scott Heppell/AP Photo/picture alliance
رهبران دولتی هر یک در گلاسکو چیزی در باره فجایع اقلیمی، نجات بشریت، به صفر رساندن انتشار کربن، انرژیهای تجدیدپذیر و پیشگیری از مرگ زمین میگویند. تشکلهای زیست محیطی هم خلف وعده صاحبان قدرت را به رخ میکشند و دولتهای خاطی را به انجام تعهدات پاریس فرا میخوانند. تصویر: تظاهرات فعالان "اکسفام" در کسوت نوازندگان اسکاتلندی و صورتک رهبران آلمان، ایتالیا، فرانسه، بریتانیا، چین، روسیه، کانادا و هند.
عکس: Lee Smith/REUTERS
جو بایدن در سخنرانی خود در گلاسکو اعلام کرد که ایالات متحده تا سال ۲۰۳۰، تولید گازهای گلخانهای را یک گیگاتن کاهش میدهد. او ارتقای سطح زندگی جهانیان را یک ضرورت اخلاقی و اقتصادی خواند و از رهبران جهان به دلیل اقدامات دولت ترامپ در خروج از توافق آب و هوایی پاریس پوزش خواست.
عکس: Erin Schaff/The New York Times/AP Photo/picture alliance
بوریس جانسون، نخستوزیر بریتانیا در کنفرانسی مطبوعاتی، پایدار نگاهداشتن گرمایش زمین در سطح ۵/ ۱درجه را مستلزم زیرساختهای جدید دانست. نخستوزیر هند که دبیرکل سازمان ملل را بغل کرده (سمت راست تصویر) وعده داده که کشورش تا ۵۰ سال دیگر تولید دیاکسید کربن را به صفر برساند.
عکس: Christopher Furlong/Pool via REUTERS
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، از رهبران دولتها خواست رویکردهای بیرحمانه نسبت به تنوع زیستی را پایان دهند و از پاشیدن بذر مرگ با انتشار کربن دست بکشند. او گفت: «با طبیعت مثل مستراح رفتار نکنید. حفاریهای عمیق، استخراجهای گوناگون و سوزاندن هر آن چه هست دیگر بس است. گور خود را نکنیم.»
عکس: Yves Herman/Pool/REUTERS
صدراعظم آلمان از نیاز به تغییری اساسی در سبک زندگی کار و کسب و کار سخن گفت و بحث قیمتگذاری انتشار کربن را مطرح کرد. آنگلا مرکل افزود که این موضوع پیشتر در اتحادیه اروپا عملیاتی شده و لازم است در سراسر جهان توسعه یابد.
عکس: Phil Noble/REUTERS
امانوئل مکرون در کانون توجه گروههای معترض به رویکردهای زیست محیطی فرانسه قرار دارد. رئیس جمهور فرانسه در نشست گلاسکو هشدار داد که کشورهای کمتر توسعه یافته و فقیر، نخستین قربانیان تغییرات اقلیمی هستند. او گفت که فرانسه و سایر کشورهای اروپایی آماده عمل کردن به تعهدات توافق پاریس هستند.
عکس: Scott Heppell/AP Photo/picture alliance
رهبران دولتی قول دادهاند که کلیه فعالیتهای منجر به نابودی جنگلها را تا سال ۲۰۳۰ متوقف کنند. بوریس جانسون نخست وزیر بریتانیا در اطلاعیهای گفت در هر دقیقه معادل ۲۷ زمین فوتبال، از سطح جنگلهای جهان تخریب و نابود میشود. سازمان ملل گزارش کرده که از سال ۱۹۹۰ تا کنون، ۴۲۰میلیون هکتار جنگل برای تبدیل به زمین، ساخت و ساز و سودآوریهای مختلف از بین رفتهاند.
عکس: Erin Schaff/AP/picture alliance
یک نقاشی دیواری در گلاسکو در اعلام خطر نسبت به گرمایش زمین و نابودی نسلهای آینده. الوک شارما، رئیس کنفرانس اقلیمی COP26 آن را "آخرین امید دستیابی به هدف ۱/۵درجه" خوانده و پاتریشیا اسپینوزا، مدیر محیط زیست سازمان ملل، سیاست رایج در جهان را "سرمایهگذاری برای نابودی بشر" نامیده است.
عکس: Alberto Pezzali/AP Photo/picture alliance
کنشگران و سازمانهای زیست محیطی، اولویت سود بر منافع بشری و طبیعی را تا توانستهاند به چالش کشیدهاند. پیش از شروع نشست گلاسکو جوانان و دانش آموزان جنبش "جمعهها برای آینده" با پرچمداری گرتا تونبرگ سوئدی جلوی بانک های بزرگ لندن تظاهرات کردند.
عکس: Frank Augstein/AP Photo/picture alliance
روسای جمهور روسیه و چین از غایبان بزرگ در کوپ۲۶ هستند. اردوغان، رئیس جمهور ترکیه نیز به دلیل نارضایتی از تمهیدات امنیتی و اختلاف بر سر تعداد افراد هیات همراه، از حضور در نشست انصراف داد. قهر و غیاب شماری از رهبران اما باعث حذف آنها از پرفورمنسها و برنامههای اعتراضی نشده است. نام این اکسیون "بازی مرگ" است؛ نامی برگرفته از سریال پرمخاطبی که به رقابتهای شدید در جامعه سرمایهداری میپردازد.