پایان تبلیغات انتخاباتی؛ نامه همتی و تعهدنامه رضایی
۱۴۰۰ خرداد ۲۷, پنجشنبه
نظرسنجی ایسپا نشان میدهد که ۳۳درصد مردم رأی نمیدهند. همتی در نامهای سرگشاده از مردم خواسته معترض باشند اما منفعل نباشند. رضایی نیز تعهدنامهای امضا کرده که اگر بعد دو سال وعدههایش را عملیاتی نکرد از صحنه بیرون برود.
تبلیغات
تبلیغات برای انتخابات از ساعت هفت صبح پنجشنبه پایان گرفت و چهار کاندیدا باقی ماندند. زاکانی و جلیلی به نفع رئیسی انصراف دادند، اما مهرعلیزاده به سود کسی کنار نکشید. حسن قاضیزاده هاشمی با تکذیب انصراف خود، تلویزیون سراسری را به دلیل پخش خبر نادرست به شکایت تهدید کرد.
عبدالناصر همتی، تنها نامزد غیراصولگرا در نامهای سرگشاده از مردم خواستار مشارکت شد و گفت که رأی ندادن به معنای حکومت قدرتمندان با کمترین رأی و بیشترین زور خواهد بود.
محسن رضایی نیز تعهدنامهای امضا کرده که در آن آمده است، اگر رئیس جمهور شد و بعد دو سال وعدههایش را عملیاتی نکرد، از این مقام کناره میگیرد. رسانههای داخلی ایران این تعهدنامه دستنویس را عجیب توصیف کردهاند.
آخرین نظرسنجی مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) در ۴۸ ساعت مانده به انتخابات نشان میدهد که حدود ۳۳درصد مردم در انتخابات شرکت نمیکنند. بر اساس این نظرسنجی، ابراهیم رئیسی ۷/ ۶۳درصد آرا را میاورد، محسن رضایی ۹/ ۸، عبدالناصر همتی ۲/ ۴ و قاضیزاده هاشمی ۳ درصد رأی دارند.
عبدالناصر همتی در نامهاش به مردم از آنها خواست، "معترض باشند اما منفعل نباشند و با انتخابات قهر نکنند". به گفته او "رأی ندادن به معنای باقی ماندن قدرتمندان و حکومت با کمترین رأی و بیشترین زور خواهد بود".
او تصریح کرد: «هرکس از حق رأی خود صرف نظر کد، در واقع به همان کسانی رأی داده که از دست آنها عصبانی است. هر کس از حق رأی صرفنظر کند به کسانی رأی داده که میگویند رأی مردم اهمیتی ندارد.»
رئیس کل سابق بانک مرکزی هشدار داد که "قهر کردن با صندوقهای رأی پیروزی نخواهد بود، بلکه باعث خوشحالی سیاستبازانی خواهد شد که هر کس را میخواهند به قدرت میرسانند و انتخابات را به انتصابات تبدیل میکنند".
این نامه در حالی نوشته شده که محسن مهرعلیزاده، دیگر کاندایدای نزدیک به اصلاحطلبان پس از اعلام انصراف از رقابتها، از همتی پشتیبانی نکرد.
انتخابات ۱۴۰۰ سردترین انتخابات تاریخ جمهوری اسلامی است. با وجود تحرکی که در روزهای اخیر برای موضعگیریها و اعلام حمایتها ایجاد شده، ندای تحریم همچنان بلندتر از دعوت به مشارکت است.
عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور جمهوری اسلامی با اذعان به مشارکت پایین مردم، همهگیری کرونا و اقدامات شورای نگهبان را عامل "رخوت" در انتخابات دانسته است. فضلی نرخ مشارکت را ۴۷درصد اعلام کرده، اما معاون سیاسی او پیشتر گفته که این میزان بین ۳۲ تا ۴۷ درصد خواهد بود.
سخنگوی ستاد انتخابات اعلام کرده که نتایج تا ظهر شنبه ۲۹ خرداد مشخص خواهد شد.
استصواب جنجالی؛ هفت کاندیدای مورد تایید کیستند؟
انتخابات ۱۴۰۰ سردترین انتخابات عمر جمهوری اسلامی است و برنده و بازنده آن برای افکار عمومی یکسان. حذف معتمدان نظام اما فصل تازه از کشمکشهای جناحی را نشان میدهد. رئیسی در صدر کاندیداهاست؛ نامی آشنا برای زندانیان سیاسی.
عکس: Aftabnews
ابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضاییه و قاضی احکام اعدام در دادگاههای تابستان ۶۷ دومین خیز برای رفتن به پاستور را برداشته است. او در انتخابات دوره قبل رقیب روحانی بود و ۱۷ میلیون رای آورد. خبرگزاری فارس پیشاپیش با انتشار تصویری ترکیبی از هفت نامزد، به استقبال ریاست جمهوری رئیسی رفت؛ پوستری که عکس رئیسی متمایزتر و بزرگتر از سایرین است.
عکس: yjc
ده سال تلاش سبزوار رضایی میرقائد برای ورود به پاستور. محسن رضایی در میان کاندیداها از همه مسنتر است؛ ۶۷ سال دارد، برای سومین مرتبه نامزد شده و عنوان دکتر سرلشگر پاسدار را یدک میکشد. دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام و مدرس دانشگاه امام حسین، ۱۶ سال فرمانده کل سپاه پاسداران بوده و واحد اطلاعات سپاه را پایهگذاری کرده است.
عکس: Daynews
سعید جلیلی ۵۶ سال دارد. دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی، عضو فعلی مجمع تشخیص مصلحت نظام برای دومین مرتبه کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری شده است. در فاصله سالهای ۱۳۸۶ تا ۱۳۸۹ که او مسئولیت مذاکرات اتمی را بر عهده داشت، سه قطعنامه علیه ایران در شورای امنیت به تصویب رسید. جلیلی یک پای خود را در جنگ از دست داده و اینک "نماینده رهبری در شورایعالی امنیت ملی" است.
عکس: picture alliance / AP Photo
علیرضا زاکانی ۵۶ ساله، نماینده مردم قم در دورههای هفتم، هشتم، نهم و یازدهم و رئیس کنونی مرکز پژوهشهای مجلس. این منتقد سرسخت برجام که در رشته پزشکی هستهای تحصیل کرده، در سومین تلاش برای انتخابات ریاست جمهوری از سد شورای نگهبان گذشته است. صلاحیت او در سالهای ۱۳۹۲ و ۱۳۹۶ تایید نشده بود. زاکانی میگوید برای "مقابله با اشرافیت سیاسی" و کسانی به میدان آمده که داعیه "دولت سوم روحانی" را در سر دارند.
عکس: FARS
در میان هفت کاندیدا، سید امیرحسین قاضی زاده هاشمی واجد دو ویژگی است: کمترین سن و طویلترین اسم. این پزشک گوش و حلق و بینی ۵۰ ساله است و برای اولین مرتبه در انتخابات ریاست جمهوری شرکت میکند. سوابق اجرایی او در نمایندگی چهار دوره مجلس و ریاست دانشکده پزشکی سمنان خلاصه میشود. قاضیزاده هاشمی عضو جبهه پایداری است و روز ثبتنام، با دختر ۲۰ سالهاش به وزارت کشور رفته بود.
عکس: TASNIM
عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی ۶۴ سال دارد و برای اولین مرتبه در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کرده است. جزو معدود کسانی که از دولت پنجم به بعد، در همه کابینهها سمتهای کلیدی داشته اما بیحاشیه بوده است. دوازده سال رئیس کل بیمه مرکزی ایران بوده و پنج سال معاون سیاسی صدا و سیمای جمهوری اسلامی. او در رشته اقتصاد درجه دکترا دارد و تحصیلات تکمیلی خود را در دانشگاه لندن به پایان برده است.
عکس: eghtesadonline
محسن مهر علیزاده، رئیس فدراسیون ورزشهای زورخانهای و تنها کاندیدای اصلاحطلب از حزب "راه ملت". استاندار خراسان در دولت اول خاتمی، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان تربیت بدنی در دولت دوم خاتمی، استاندار اصفهان در دولت روحانی. مهرعلیزاده در سال ۱۳۸۴ نیز کاندیدا بود و بین هفت نامزد، نفر هفتم شد. صلاحیت او اما برای انتخابات ۱۳۹۴ تایید نشد.
عکس: basijpress
رد صلاحیت علی لاریجانی با کارنامه طویلی از مناصب اجرایی چون وزارت ارشاد، ریاست صداوسیما، ریاست مجلس و دبیری شورایعالی امنیت ملی، بیش از همه با شگفتی همراه شد. شماری او را رقیب اصلی ابراهیم رئیسی میدانستند و حتی پیشبینی کرده بودند که انتخابات با رقابت فشرده آنها به دور دوم کشیده شود. او در بیانیهای اعلام کرد که برای رفع مشکلات "عزمی راسخ" داشت اما "راضی به رضای الهی" است.
عکس: Atta Kenare/AFP
اسحاق جهانگیری، معاون اول روحانی در زمان اعلام کاندیداتوری در توییتر نوشته بود: «در میان دولتهای دهههای اخیر، دولت من به دولت آقای خاتمی شباهت بیشتری خواهد داشت، اما با استفاده از تجربههای انباشته در ایران و جهان مرحلهٔ نوینی از اصلاحات راهگشا را آغاز خواهد کرد.» او بعد از رد صلاحیت در بیانیهای ابراز امیدواری کرد که جمهوریت نظام، منافع ملی و آینده ایران فدای مصالح آنی سیاسی نشود.
عکس: Fatemeh Bahrami/AA/picture alliance
رد صلاحیت احمدینژاد قابل پیشبینی بود اما رئیس دولتهای نهم و دهم در زمان ثبتنام گفت اگر تایید نشود، انتخابات را قبول نخواهد داشت و در آن شرکت نمیکند. سخنی بیسابقه از سوی یک مقام عالی که عبور از "خط قرمز نظام" و دعوت هوادارانش به تحریم تلقی شد.
عکس: Vahid Salemi/dpa/AP/picture alliance
پیشبینی میشود که انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ کمترین میزان مشارکت رایدهندگان در عمر جمهوری اسلامی را داشته باشد. خانواده کشتهشدگان آبان و قربانیان سرنگونی هواپیمای اوکراینی، جامعه فرهنگیان، بازنشستگان، کارگران و بسیاری از کنشگران مدنی و سیاسی اعلام کردهاند که انتخابات را تحریم میکنند.