پایان نخستین روز مذاکرات آلماتی با پیشنهاد تخفیف تحریم‌های ایران
۱۳۹۱ اسفند ۸, سه‌شنبه
نخستین روز مذاکرات هستهای گروه ۵+۱ با ایران که سه‌شنبه (۸ اسفند/ ۲۶ فوریه) ساعت ۱۳ و ۳۰ دقیقه به وقت محلی (۱۱ به وقت تهران) در هتل ریکسوس آلماتی قزاقستان آغاز شده بود پایان یافت.
مایکل مان، سخنگوی اتحادیه اروپا اندکی پس از شروع مذاکرات در کنفرانسی خبری گفت: «روشن است که هیچ کس انتظار ندارد که از آلماتی نتیجه کاملی بیرون بیاید.»
وی افزود، قدرت‌های جهان تصور نمی‌کنند که در مذاکرات هستهای با ایران در آلماتی توافقی اساسی به دست بیاید.
این مذاکرات به احتمال زیاد در روز چهارشنبه (۹ اسفند/ ۲۷ فوریه) نیز ادامه خواهد یافت.
منابع نزدیک به هیأت ایرانی گفته‌اند که ایران پیشنهاد جامع و مهمی در دست دارد که تا کنون جزئیات آن فاش نشده است.
یک منبع نزدیک به هيأت ایرانی گفت: «پیشنهاد ما طیفی از گزینه‌ها را شامل می‌شود. بسته به اینکه چه پیشنهادی از جانب طرف مقابل دریافت کنیم نسخه‌های متفاوتی از پیشنهاد جدید قابل عرضه است اما در هر حال ایران پیشنهاد جدیدی خواهد داشت.»
این منبع اضافه کرد: «هدف ما در این پیشنهاد این است که ببینیم واقعا غربی‌ها نگران ماهیت برنامه هستهای ایران هستند یا اینکه این موضوع را ابزار باج‌خواهی قرار داده‌اند».
اظهارات جلیلی
سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران سرپرستی هيأت ایرانی و کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا سرپرستی مذاکره‌کنندگان گروه ۵+۱ شامل آمریکا، بریتانیا، فرانسه، چین، روسیه و آلمان را بر عهده دارند.
عباس عراقچی، معاون آسیا و اقیانوسیه وزارت امور خارجه و علی باقری، معاون سیاست خارجی و امنیت بین‌الملل شورای عالی امنیت ملی ایران در این سفر جلیلی را همراهی می‌کنند.
سعید جلیلی در دیدار روز دوشنبه (۷ اسفند) با نورسلطان نظربایف، رئيس جمهور قزاقستان یادآور شد: «جامعه جهانی منتظر پاسخ‌های سازنده، منطقی و معتبر۵+۱ به پیشنهادهای جامع ایران است که در نشست مسکو مطرح شد.»
دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران چند روز پیش از آغاز مذاکرات از گروه ۱+۵ خواست با یک "پیشنهاد معتبر" وارد مذاکرات آلماتی شود.
جلیلی همچنین به آلمان و پنج قدرت شورای امنیت سازمان ملل متحد پیام داد که با راهبرد جدید فاقد "اشتباهات گذشته" وارد این دور از گفت‌وگوها شوند. او گفت: «لازم است گروه ۱+۵ اشتباهات محاسباتی گذشته را کنار گذاشته و اشتباه محاسباتی دیگری را مرتکب نشود و وارد مسیری شود که بتواند اعتماد ملت ایران را جلب کند.»
جلیلی که همراه با هیأت ایرانی عصر یکشنبه (۶ اسفند) وارد آلماتی شده بود، پیش از آغاز مذاکرات با وزیر امور خارجه قزاقستان نیز دیدار کرد. علی باقری نیز پیش از مذاکرات امروز (سه‌شنبه) با ماژائوشو، نماینده چین در گروه ۵+۱ گفت‌وگو کرد.
پیشنهادات غرب
به نقل از محافل نزدیک به گروه ۵+۱، این گروه اندکی پیش از آغاز مذاکرات اعلام کرد، در صورتی که ایران برخی از پیشنهادهای آنها در رابطه با برنامه اتمی خود را بپذیرد، تحریم‌هایی که علیه این کشور در جریان است تخفیف خواهند یافت. کاهش احتمالی تحریم‌ها شامل تحریم‌های صادرات طلا، صنعت پتروشیمی و برخی از تحریم‌های بانکی خواهد شد.
از جمله پیشنهادهایی که به ایران داده شده توقف غنی‌سازی ۲۰ درصدی اورانیوم، بستن تأسیسات اتمی فردو و انتقال ذخیره اورانیوم ۲۰ درصدی به خارج از کشور است.
اظهارات آلمان، قزاقستان و آمریکا
گیدو وستروله، وزیر خارجه آلمان روز سه‌شنبه (۸ اسفند) با ابراز خوش‌بینی گفت، در این مذاکرات "راه حل سیاسی و دیپلماتیک" مناقشه اتمی با ایران امکان‌پذیر است. به نقل از رسانه‌های آلمان، وی همچنین هشدار داد که ایران مسلح به بمب هستهای نه تنها خطری برای منطقه و اسرائيل بلکه تهدیدی برای "امنیت جهان" است.
نور سلطان نظربایف، رئيس جمهور قزاقستان نیز پیش از شروع مذاکرات خواستار راه حلی دیپلماتیک شد و گفت: «ما نیاز به صلح داریم.»
آمریکا از ایران خواسته تا در زمینه حل اختلافات هستهای خود با جامعه بین‌الملل "تصمیمی استراتژیک" بگیرد.
خبرگزاری آلمان می‌نویسد، دیپلمات‌های حاضر در دیدار آلماتی می‌گویند، به نظر نمی‌رسد که نشست روز سه‌شنبه به "نتایج مشخص" برسد.
واکنش ایران
علی اکبر ولایتی، مشاور رهبر جمهوری اسلامی در امور بین‌الملل در واکنش به پیشنهاد تعطیلی سایت فردو در قبال لغو تحریم صادرات طلا گفت: «جمهوری اسلامی ایران همواره بر حق قانونی و مشروع خودش پافشاری کرده و می‌کند.»
به موجب گزارش خبرگزاری مهر، وی افزود: «صرف نظر از اینکه کسانی که عضو ۱+۵ هستند چه موضعی اتخاذ کنند بنای جمهوری اسلامی ایران بر ادامه مذاکرات بر اساس حفظ منافع و حقوق ملت ایران در چهارچوب مقررات بین‌المللی بویژه در موضوع هستهای است.»
پیش از این نمایندگان مجلس شورای اسلامی ایران با صدور بیانیه‌ای خواستار تعامل به جای تقابل شده بودند.
دور پیشین مذاکرات گروه۱+۵ با ایران در ۲۹ و ۳۰ خردادماه سال ۱۳۹۱ (ژوئن سال ۲۰۱۲) در مسکو برگزار شد.
غرب به برنامه اتمی ایران ظنین است که این برنامه پوششی احتمالی برای ساخت تسلیحات هستهای است. ایران این اتهام را رد می‌کند.