"پروتکل الحاقی بازرسی از تأسیسات نظامی ایران را ممکن میکند"
۱۳۹۴ اردیبهشت ۲۳, چهارشنبه یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، در مصاحبهای با خبرگزاری آسوشیتدپرس گفته است، توافق هستهای میان ایران و گروه ۱+۵ امکان بازدید از تأسیسات نظامی ایران را برای بازرسان آژانس فراهم میکند.
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی این سخنان را همزمان با آغاز دور تازه مذاکرات میان ایران و شش قدرت جهانی برای دستیابی به توافق جامع و نهایی تا پایان ماه ژوئن بیان کرده است.
یوکیا آمانو در این مصاحبه اظهار داشته، ایران در زمان صدور بیانیه مشترک لوزان به طور خاص توافق خود را برای امضا و اجرای "پروتکل الحاقی" اعلام کرد.
پروتکل الحاقی امکان دسترسی بیشتری به تأسیسات مشکوک هستهای ایران را برای بازرسان آژانس، در مقایسه با میزان دسترسی که اکنون در اختیار دارند، فراهم میکند. تا کنون بیش از صد کشور از جمله روسیه و آمریکا این پروتکل را امضا کردهاند، هر چند آمریکا و شماری از کشورهای دیگر به طور جداگانه مقرراتی را وضع کردهاند که به آنان این اطمینان خاطر را میدهد که انجام بازرسی از سوی آژانس در تضاد با منافع ملی این کشورها نباشد.
ایران نیز چنین خواستهای را طرح کرده است. با این حال یوکیا آمانو گفته است که در مورد ایران نیز درست همان قوانینی اعمال خواهد شد که در مورد کشورهای دیگری که پروتکل الحاقی را امضا کردهاند، اعمال میشود.
بیشتر بخوانید: صالحی: در صورت توافق درباره همه مسائل پروتکل الحاقی را میپذیریم
مدیرکل آژانس در گفتگو با آسوشیتدپرس تصریح کرد: «در بسیاری از کشورهای دیگر ما هر چند وقت یکبار زمانی که دلایلی موجه برای انجام این کار داریم، درخواست بازرسی از تأسیسات نظامی آنها را مطرح میکنیم. پس چرا در مورد ایران اینگونه نباشد؟»
به گفته آقای آمانو چنانچه آژانس دلیلی موجه برای طرح این درخواست داشته باشد، این کار را انجام خواهد داد و "در اصل ایران باید آن را بپذیرد."
برداشته شدن تحریمها مشروط به بازرسی کامل از تأسیسات
جمهوری اسلامی در جریان مذاکرات هستهای، حصول توافق نهایی را مشروط به برداشته شدن سریع تحریمها دانسته، اما دیپلماتهای غربی میگویند ایران تا زمانی که آژانس بینالمللی انرژی اتمی بازرسی کاملی از تأسیسات هستهای این کشور نداشته باشد، و اسناد و مدارک مورد نیاز در اختیارش قرار نگیرد، نمیتواند امیدی به از میان رفتن تمامی تحریمها داشته باشد.
یوکیا آمانو در پاسخ به پرسشی درمورد اینکه آیا پیوستن به پروتکل الحاقی از سوی ایران کمکی به تحقیقات آژانس خواهد کرد یا خیر گفت: «ما هنوز این موضوع را نمیدانیم. در حال حاضر نیز در موقعیت ارائه یک ارزیابی نیستیم. موفقیت تا اندازه زیادی بستگی به ریتم و سطح همکاری از سوی ایران دارد.»
عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران و یکی از اعضای ارشد تیم مذاکرهکننده، که هم اکنون برای ادامه مذاکرات در وین به سر میبرد به تلویزیون دولتی ایران گفته است، "بخش قابل توجهی" از توافق پیشنویس شده اما "هنوز در مورد بخشهایی از آن اختلاف نظر وجود دارد."
محمدرضا باهنر، نایب رئیس مجلس شورای اسلامی، پیشتر در گفتگویی تلویزیونی اظهار داشته بود، مجلس در شرایط کنونی پروتکل الحاقی را "به هیچ عنوان تصویب نخواهد کرد."
او تأکید کرده بود: «دولت نیز میداند که اکنون زمان ارائه لایحه پروتکل الحاقی نیست و این پروتکل زمانی میتواند به مجلس ارائه شود که همه تحریمها لغو شده باشد و مدتی از این امر بگذرد و ما اعتماد کنیم که رقیب به فکر بازگشت به گذشته نیست.»