"پروندهسازی" وزارت اطلاعات و اطلاعات سپاه علیه فعالان زن
۱۴۰۲ شهریور ۱۶, پنجشنبه
وزارت اطلاعات و اطلاعات سپاه پاسداران زنان فعالی را که اخیرا دستگیرشدهاند به "برنامهریزی برای اغتشاشات" و "حمایت مالی از سوی وزارت امور خارجه آمریکا" متهم کردهاند. خبرها حاکی از ضرب و شتم شدید برخی از دستگیرشدگان است.
تبلیغات
بعدازظهر چهارشنبه، ۱۵ شهریور وزارت اطلاعات و سازمان اطلاعات سپاه پاسداران اطلاعیه مشترکی صادر کردند و در آن مدعی شدند که اعضای یک "شبکه سازماندهی اغتشاشات" را دستگیر کردهاند.
بنا بر ادعای این دو نهاد امنیتی، دستگیرشدگان از وزارت خارجه آمریکا، موسسه خانه آزادی و موسسه خشونت پرهیزی برای دمکراسی حمایت مالی دریافت کردهاند.
"برگزاری دوره های مجازی و رایگان برای فعالان حوزه زنان و جامعه مدنی" یکی دیگر از اتهامات افراد بازداشتشده عنوان شده است. این دو نهاد امنیتی همچنین مدعی شدهاند که "این گروه" در تیرماه آخرین کارگاه آموزشی خود را برگزار کرده و قصد داشتهاند در روزهای ۱۶ و ۲۳ شهریور نیز دو کارگاه مجازی دیگر برگزار کنند.
در این اطلاعیه آمده است: «بر اساس اطلاعات به دست آمده، هدف از برگزاری این دوره ها ایجاد آمادگی و ارائه دستور کار برای آشوبگران داخلی برای احیای فضای تنش و اغتشاش بوده است.»
مقامات جمهوری اسلامی برگزاری کارگاههای آموزشی به خصوص برای زنان را موضوعی امنیتی دانسته و بارها فعالان حقوق زن را به دلیل برگزاری این کارگاهها دستگیر کردهاند. از جمله میتوان به دستگیری گسترده کنشگران مدنی زن پس از برگزاری کارگاههای آموزشی درباره خشونت خانوادگی، کارگاه آموزشی شرایط ضمن عقد و کارگاههای آموزشی کمپین یک میلیون امضا اشاره کرد.
فشار بر دستگیرشدگان
اطلاعیه مشترک دو نهاد امنیتی جمهوری اسلامی پس از آن صادر شده که در روزهای اخیر با هجوم به منازل زنان فعال، اکثرا در استان گیلان، حداقل ۱۲ نفر دستگیر شدند.
از میان دستگیرشدگان دو تن از آنها؛ جلوه جواهری و فروغ سمیعینیا تا کنون تنها یک بار با خانواههایشان تماس داشتهاند و خانوادههای این دو نفر به شدت نگران وضعیت آنها هستند. این در حالی است که به بقیه گفته شده به زوی با وثیقه آزاد میشوند. این دو فعال زن همچنان در سلول انفرادی به سر میبرند.
به گزارش کمیته پیگیری وضعیت بازداشتشدگان، هومن طاهری یکی دیگر از فعالان حقوق زن که در زندان بهسر میبرد بهشدت شکنجه شده و یک دندانش شکسته است. این کمیته نوشت، مطلع شده است که "کبودیهای روی دندههای هومن به حدی شدید است که به سختی نفس میکشد و ممکن است دندههای او شکسته باشد. آثار کبودی و زخم روی گردن او مشهود است".
این فعال مدنی در بند میثاق زندان لاکان رشت محبوس است و بنا بر اطلاعات کمیته پیگیری وضعیت بازداشتشدگان "بازپرس شعبه ۱۰ گیلان دستور داده تا زمانی که زخمهای او به طور نسبی التیام نیابند اجازه ملاقات و تلفن ندارد".
همچنین بر اساس اطلاعات این کمیته "سارا جهانی و زهرا و زهره دادرس به خاطر این که حاضر نشدهاند رمز عبور تلفنهای خود را تحویل مامورین امنیتی بدهند به شدت مورد ضربو شتمقرار گرفتهاند".
اعتصاب غذای دو زندانی زن
همزمان خبر رسیده که بهاره هدایت، دیگر زندانی زن پس از مرگ مشکوک جواد روحی در زندان دست به اعتصاب غذا زده است. هدایت در نامهای که روز ۱۰ شهریور منتشر شد، اعلام کرده که در اعتراض به کشتن جواد روحی و برای آزادی دو روزنامهنگار زندانی؛ نیلوفر حامدی و الهه محمدی دست به اعتصاب غذا زده است.
به گزارش کمیته پیگیری وضعیت بازداشتشدگان، بهاره هدایت با "کاهش وزن، بیحالی و کاهش قند خون" مواجه شده است. خانواده او که روز ۱۲ شهریور با او ملاقات داشتهاند گفتهاند، "بهاره طی ۵ روز گذشته، ۵ کیلو کاهش وزن داشته است".
بهاره هدایت چندمین بار است که زندانی شده و این بار به دلیل شرکت در تظاهرات در اعتراض به شلیک به هواپیمای اوکراینی، حکم چهار سال زندان خود را میگذارند.
نازیلا معروفیان دیگر زندانی زن نیز از روز ۱۰ شهریور در اعتراض به ضرب و شتم هنگام بازداشت دست به اعتصاب غذا زده است. او خواستار آزادی بی قید و شرط خود و مجازات ماموران خاطی و اعاده حیثیت از خود شده است.
روز چهارشنبه ۱۵ شهریور یک فایل صوتی از نازیلا معروفیان در شبکههای اجتماعی منتشر شد که او در آن از "تعرض جنسی" ماموران در جریان بازداشت اخیرش خبر داده است. ظاهرا این فایل صوتی بخشی از یک تماس تلفنی با نازیلا معروفیان در داخل زندان بوده است.
او در این فایل صوتی میگوید، در حالی که حالش بد بوده به او "تعرض جنسی" شده است. انتشار این فایل صوتی واکنشهای بسیاری را در شبکههای اجتماعی برانگیخت.
نازیلا معروفیان پس از مصاحبه با پدر مهسا امینی بازداشت و مدتی بعد به قید وثیقه آزاد شد. او، به گفته خودش، اواخر مرداد وقتی برای پیگیری یک دزدی از مادرش به کلانتری رفته بود توسط ماموران کلانتری مورد ضرب و شتم قرار گرفته و بازداشت میشود.
آنچه جنبش "زن، زندگی، آزادی" در ایران تغییر داد
دستگاه تبلیغاتی جمهوری اسلامی جنبش "زن، زندگی، آزادی" را "اغتشاش" خواند و پس از سرکوب خشن، پایان آن را اعلام کرد. همزمان با روز جهانی زن، شاهد تصاویری از زنان ایرانی هستیم که نشانگر تن ندادن آنها به حجاب اجباری است.
عکس: Morteza Nikoubazl/NurPhoto/picture alliance
با قتل ژینا مهسا امینی پس از بازداشت توسط گشت ارشاد در روز سهشنبه ۲۲ شهریور ۱۴۰۱، جنبشی در ایران به راه افتاد که در تاریخ این کشور بیسابقه است. "زن، زندگی، آزادی" به شعار تحولخواهی و برگذشتن از جمهوری اسلامی تبدیل شد.
عکس: Morteza Nikoubazl/NurPhoto/picture alliance
جنبش "زن، زندگی، آزادی" از همان روز نخست با سرکوب، گلوله، بازداشت و شکنجه دهها هزار نفر از معترضان پاسخ داده شد. گرچه دستگاه امنیتی جمهوری اسلامی اجازه انتشار هیچ آماری در این زمینه را نداده، اما محسنی اژهای، رئیس قوه قضائیه، در روز ۱۵ اسفند خبر "عفو" بیش از ۸۰ هزار نفر توسط رهبر جمهوری اسلامی را داد.
عکس: Fatemeh Bahrami/AA/picture alliance
منابع حقوق بشری شمار کشتهشدگان خیزش انقلابی "زن، زندگی آزادی" را از روز ۲۶ شهریور تا ۲۰ دی، ۵۲۰ نفر اعلام کردند که در میانشان ۷۰ کودک و نوجوان زیر ۱۸ سال دیده میشوند. ۱۰۹ نفر از بازداشتشدگان نیز در معرض خطر اعدام قرار دارند.
عکس: Morteza Nikoubazl/NurPhoto/picture alliance
جمهوری اسلامی اعتراضات را "اغتشاش" و معترضان را "اغتشاشگر" نامید و مسئولیت هیچ یک از کشتهشدگان را برعهده نگرفت. نهادهای امنیتی و رسانههای وابسته به آنها برای بسیاری از کشتهشدگان پروندهسازی کردند و علت مرگ آنان را "خودکشی"، "سقوط از بلندی"، "مصرف کنسرو ماهی مسموم" و یا "مسموم شدن به دلیل مصرف الکل" اعلام کردند.
عکس: Rouzbeh Fouladi/ZUMA Press/picture alliance
امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، در سارایوو گفت: «در اغتشاشات، پلیس به سمت احدی شلیک نکرده و هیچکس در ایران بر اثر شلیک پلیس یا برخورد پلیس و یا نیروهای امنیتی کشته نشد، بلکه برعکس به دلیل بهکارگیری سلاح گرم و سرد توسط عوامل خارجی که وارد ایران شدند یا افرادی که تحت تاثیر قرار گرفتند، بیش از ۶۷ نیروی پلیس در ایران به شهادت رسیدهاند، بدون اینکه شلیکی کنند یا از سلاح گرم استفاده کنند.»
عکس: Rouzbeh Fouladi/ZUMA Press/picture alliance
در مقابل همه سرکوبها و انکارها، بر شمار زنانی که جنبش "زن، زندگی، آزادی" موجب شکستن ترس آنها از "حجاب اجباری" شد، افزوده گردید.
عکس: Morteza Nikoubazl/NurPhoto/picture alliance
اینک هر روز پیشنهادی از سوی یکی از ارگانها و مقامات جمهوری اسلامی برای برخورد با این زنان ارائه میشود. موسی غضنفرآبادی، رئیس کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس، از طرحی ویژه خبرداد و گفت: «در این طرح با کشف حجاب، کارت ملی شخص مسدود میشود و تا زمانی که فرد بیحجاب، جریمه بیحجابیاش را پرداخت نکند، همه خدمات اجتماعی او مثل امکان بهرهبردن از سیستم بانکی کشور و… را از او میگیریم.»
عکس: Michinari Nishida/AP/picture alliance
در هفتههای اخیر حتی در برخی از شهرهای ایران رستورانها و داروخانههایی که به زنان بیحجاب خدمات ارائه کردند نیز پلمب شدند.
عکس: Vahid Salemi/AP/picture alliance
برخی ظاهر شدن زنان در معابر عمومی بدون حجاب را "قانون شکنی" میخوانند، زیرا به موجب تبصره ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی: «زنانی که بدون حجاب شرعی در معابر و انظار عمومی ظاهر شوند، به حبس از ده روز تا دو ماه و یا از پنجاه هزار تا پانصد هزار ریال جزای نقدی محکوم خواهند شد.»
عکس: Arne Immanuel Bänsch/dpa/picture alliance
پس از اعتراضات اخیر محمدصالح هاشمی گلپایگانی، دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر جمهوری اسلامی، "قوانین نامساعد" را علت اصلی به سامان نرسیدن بحث عفاف و حجاب دانست و خبر از طرحی جدید داد و گفت: «ما در طرح جدید حجاب، جرم کشف حجاب را به تخلف تخفیف دادهایم.»
عکس: Rouzbeh Fouladi/ZUMA Press/picture alliance
منتقدان میگویند: «در طول تاریخ بشر، قوانین زیادی وضع شدهاند که اشتباه بوده و بعدا لغو شدهاند». زمانی بردهداری قانونی بود، تفکیک نژادی در نظام آپارتاید در آفریقای جنوبی قانون بود و در آلمان نیز به مدت ۱۲۳ سال همجنسگرایی طبق پاراگراف ۱۷۵ قانون جزا، جرم محسوب میشد. این قانون اما در سال ۲۰۰۲ میلادی لغو و همه احکام صادره بر مبنای آن "نقض" شد.
عکس: Rouzbeh Fouladi/ZUMA Press/picture alliance
در ۴۴ سال تاریخ جمهوری اسلامی میلیاردها تومان بودجه صرف شده و ۲۶ دستگاه قانونگذار و اجرایی متولی و موظف به اجرای باصطلاح "حجاب و عفاف" بودند. تصاویر این روزهای خیابانهای شهرهای ایران اما موید شکست سیاست "حجاب اجباری" است.
عکس: Rouzbeh Fouladi/ZUMA Press/picture alliance
به گفته مسیح علینژاد، فعال حقوق زنان: «حجاب اجباری، دیوار برلین جمهوری اسلامی است». این دیوار با جنبش "زن، زندگی، آزادی" ترکهای سختی برداشته است.
عکس: Rouzbeh Fouladi/ZUMA Press/picture alliance
علیرغم همه فشارها و سرکوبها، ایجاد رعب و وحشت، اسیدپاشی و حمله با گاز سمی به مدارس دخترانه، باز هم زنان ایران شجاعانه به جمهوری اسلامی نه میگویند.