پروندهی هستهای ایران و احتمال گفتگو با آمریکا
۱۳۸۵ بهمن ۱۹, پنجشنبهبه نظر میرسد دیپلماتهای بلندپایهی ایران بیش از پیش میکوشند به راه حلی مسالمتآمیز برای پروندهی هستهای دست یابند. وزیر پیشین امور خارجه علی اکبر ولایتی، به عنوان نمایندهی ویژهی آیتالله خامنهای، راهی مسکو شده تا با دبیر شورای امنیت ملی روسیه ایگور ایوانف دیدار کند، علی لاریجانی دبیر شواری عالی امنیت ملی آمادهی سفر به مونیخ میشود و وزیر امور خارجه، منوچهر متکی در راه پاریس است.
روز گذشته محسن کوهکن یکی از اعضای هیات رئیسهی مجلس شورای اسلامی از تلاشهای چهار نماینده از فراکسیونهای مختلف برای گفتگو با کنگرهها و پارلمانهای دنیا، به استثنای اسراییل خبر داد و گفت «از چندی قبل به دنبال مذاکره با تمامی پارلمانهای دنیا، به منظور روشنگری مواضع ایران در پرونده هستهای هستیم و تلاش میکنیم که ورای فعالیتهای کمیسیون امنیت ملی و یا رییس مجلس، در خصوص مسایل و مشکلات هستهای با اعضای پارلمان کشورهای دنیا رایزنی و گفتوگو نماییم.»
عصر دیروز رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، هاشمی رفسنجانی، در دیدار با وزیر امور خارجهی هند، پراناب موكرجى گذاشتن پیش شرط تعلیق برای مذاکره با ایران را اشتباه دولتهای اروپایی خواند و تاکید کرد «مذاكره تنها راه ممكن برای مسایل مهم بینالمللی و منطقهای است.» در همین حال سفیر ایران در بغداد در گفتگو با مجلهی آمریکاایی نیوزویک از گفتگوی با واسطه با آمریکاییان خبر داده و میگوید «این كار به شكلی شفاف و توسط جلال طالبانی رییس جمهور و عبدالعزیز حكیم رئیس مجلس اعلای شیعیان عراق صورت گرفته است.» در حالی که این گفتگوها به مسائل عراق مربوط است تلاش اصلی برای از سرگیری مذاکرات بر سر پروندهی هستهای در اروپا انجام میشود.
از میان مسافرتهای اخیر دیپلماتهای ایرانی، سفر دبیر شورای عالی امنیت ملی به مونیخ و شرکت در کنفرانس امنیتی از اهمیتی ویژه برخوردار است. قرار است علی لاریجانی در کنفرانس امنیتی که از روز جمعه در مونیخ برگزار میشود از جمله با آنگلا مرکل صدراعظم آلمان دیدار و گفتگو کند. رئیس مجلس غلامعلی حدادعادل روز گذشته در یک کنفرانس مطبوعاتی گفته است «حضور لاریجانی [در مونیخ] تاکید بر اعتقاد ما بر حل مسئله هستهای از راه مذاکره است و امیدواریم دیدارهای او در این نشست و دیدارهای جانبیشان، مسیر پرونده ایران را به سوی میز مذاکره برگرداند.»
بنا به گزارش منابع خبری لاریجانی در حاشیهی کنفرانس مونیخ با خاویر سولانا مسئول روابط خارجی اتحادیه اروپا نیز دیدار خواهد کرد. ناظران بر این اعتقادند که این دیدار میتواند آغازگر دور تازهای از مذاکرات دو طرف بر سر پروندهی هستهای ایران باشد. پیش از این دیپلماتهای غربی از احتمال دیدار لاریجانی با وزیر دفاع آمریکا در مونیخ خبر داده بودند. لاریجانی که قبلا این احتمال را رد کرده بود روز گذشته در حاشیهی دیدار با وزیر امور خارجهی هند در مورد مذاکره با اروپا و حتا آمریکا گفته است «ما هيچ گاه نگفتهايم كه مذاكره نمىكنيم؛ هرگاه بحث مذاكره پيش بيايد از آن استقبال مىكنيم.»
به نظر میرسد بحث مذاکره در روزهای گذشته روشنتر از پیش به میان آمده است. به گزارش خبرگزاری مهر معاون وزیر امور خارجهی آمریکا، نیکلاس برنز روز گذشته تاکید کرده «پیشنهادی که در زمینه گفتگو به ایران دادهایم هنوز پابرجاست و براین باوریم که دیپلماسی موفق خواهد شد و نیاز به صبر و شکیبایی است.» کاندولیزا رایس وزیر امور خارجهی آمریکا نیز شب گذشته خطاب به گنگرهی این کشور گفته است «موضع كنونى آمريكا اين است كه در صورت تحقق پيش شرطهايى حاضر به شركت در مذاكره با ايران همراه با كشورهاى اروپايى است.»
منوچهر متکی پس از دیدار با همتای هندی خود تصریح کرد «مشكل هستهيى ايران بايد به صورت صلحآميز و از طريق گفتوگو حل شود و آژانس انرژى اتمى نقش مهمى را در حل اين مشكل دارد.» محمد البرادعی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی اخیر پیشنهادی برای حل مناقشهی هستهای ارایه داده که از سوی روسیه نیز پشتیبانی میشود. البرادعی پیشنهاد داده که ایران در مقابل تعلیق تحریمهای سازمان ملل فعالیتهای خود در زمینهی غنی سازی را به حال تعلیق درآورد.
بهزاد کشمیریپور، گزارشگر صدای آلمان در تهران