محکومیت دو سوئدی ایرانیالاصل به حبس ابد و ۹ سال زندان
۱۴۰۱ دی ۲۹, پنجشنبه
دادگاه استکهلم دو برادر سوئدی ایرانیالاصل را در پرونده "جاسوسی" برای روسیه مجرم شناخت. پیمان کیا ۴۲ ساله به حبس ابد و پیام کیا به ۹ سال و ۱۰ ماه حبس محکوم شدند. حبس ابد در سوئد به معنای ۲۰ الی ۲۵ سال زندان است.
تبلیغات
دادستانی سوئد جرم دو افسر اطلاعاتی سوئدی را که ایرانیتبار هستند، در پرونده جاسوسی برای روسیه و به خطر انداختن امنیت سوئد محرز دانست.
پیمان کیا که در واحد اطلاعات نظامی سرویس اطلاعاتی سوئد، ساپو (Säpo) اشتغال داشت، به دلیل جمع آوری ۹۰ سند طبقهبندی شده به حبس ابد محکوم شد. برادر او پیام، نیز برای همدستی و تدارکات ۹ سال و ۱۰ ماه حکم دریافت کرد.
حبس ابد در سوئد به معنای دستکم ۲۰ الی ۲۵ سال زندان است.
محکمه استکهلم تاکید کرده که برادر بزرگتر "محرک اصلی این عمل" بوده در حالی که مشارکت دیگری "از اهمیت نسبی کمتری برخوردار است".
این دو در سال ۲۰۲۱ و بعد از مشکوک شدن ساپوبه وجود یک جاسوس در این واحد و تحت نظر بودن دستگیر شده بودند. تحقیقات مقدماتی از سال ۲۰۱۷ شروع شده بود و چهار سال طول کشید تا رد پای عوامل رخنه کشف شود. این پرونده یکی از جدیترین نمونههای جاسوسی در تاریخ سوئد تلقی شده زیرا متهمان فهرستی از کلیه کارکنان ساپو تهیه کرده بودند.
دادگاه گفته که در انتقال و افشای اطلاعات مهم امنیتی سوئد به سرویس اطلاعات نظامی روسیه GRU هیچ شکی نیست. این دو از ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۱، دستکم ده سال در این عرصه فعالیت داشتند.
رسانهها به نقل از رئیس دادگاه نوشتهاند: «ارزیابیشواهد و مستندات نشان میدهد که بخشهایی از پازل ماجرا گم شدهاند و نمیتوان با اطمینان کامل در باره تصویر موجود نظر داد اما یک چیز کاملا واضح است و آن این که متهمان با انگیزه دریافت پول چنین کاری کردهاند.»
هر دو برادر که در سپتامبر و نوامبر ۲۰۲۱ بازداشت شدهاند، اتهامات وارده را رد کردهاند. محاکمه آنها اواخر نوامبر شروع شد.
جنجالیترین ماجراهای جاسوسی صد سال اخیر
جاسوسی از کشورها و دولتهای رقیب، دشمن و گاهی دوست تاریخی دیرینه دارد. سازمان اطلاعات مخفی آلمان ۱۳ فروردین (اول آوریل) ۶۰ ساله میشود. این مجموعه نگاهی دارد به شماری از جاسوسان خبرساز صد سال اخیر.
عکس: picture alliance/dpa/P. Steffen
جاسوسی با اغواگری
این زن هلندی در دهه نخست قرن بیستم در پاریس چهره شناخته شدهای بود. ماتا هاری رقصندهای بود که به سرعت به جمع چهرههای مشهور شهر پیوست. او با شماری از سیاستمداران و مقامات ارتش فرانسه رابطه عشقی داشت و به همین علت سازمان اطلاعات مخفی آلمان او را استخدام کرد. سپس سازمان اطلاعات مخفی فرانسه هم به او پیشنهاد همکاری داد. او تا زمانی که لو رفت جاسوسی دوجانبه بود. ماتا هاری در سال ۱۹۱۷ اعدام شد.
عکس: picture alliance/Heritage Images/Fine Art Images
روزنبرگ و بمب
پرونده جولیوس و اتل روزنبرگ در اوایل دهه پنجاه قرن بیستم میلادی جامعه آمریکا را دو پاره کرد. این زوج به اتهام ارائه اطلاعات محرمانه برنامه اتمی آمریکا به مسکو محاکمه شدند. در حالی که گروهی از مردم آمریکا اعدام آنها را درس عبرتی برای سایرین میدانستند، گروه دوم اتهام آنها را هیستری اغراقآمیز علیه کمونیستها میخواندند. این زوج بهرغم انتقادهای بینالمللی در سال ۱۹۵۳ اعدام شدند.
عکس: picture alliance/dpa
جاسوس در دفتر صدراعظم آلمان
جنجال جاسوسی گونتر گیوم (نفر وسط) یکی از کارمندان دفتر صدراعظم آلمان غربی به بحرانی بزرگ در این کشور دامن زد. معاون ویلی برانت اطلاعات محرمانه دفتر او را به پلیس مخفی آلمان شرقی "اشتازی" میداد. رسوخ یک جاسوس آلمان شرقی تا قلب نظام سیاسی آلمان غربی در سال ۱۹۷۴ میلادی موجب کنارهگیری ویلی برانت، صدراعظم وقت از مقام خود شد.
عکس: picture alliance/AP Images/E. Reichert
"کمبریج فایو"
اعتراف آنتونی بلانت، محقق بریتانیایی و نامدار تاریخ هنر در سال ۱۹۷۹ میلادی بزرگترین رسوایی جاسوسی تاریخ بریتانیا را رقم زد. او اعتراف کرد که عضوی از یک حلقه جاسوسی پنج نفره بوده که با بالاترین مقامات دولتی در ارتباط بوده و از جنگ جهانی دوم به بعد برای روسیه جاسوسی میکرده است. چهار عضو این حلقه شناسایی شدند اما هویت نفر پنجم یا "فیفت من" تا امروز ناشناس مانده است.
عکس: picture alliance/empics
از جاسوسی تا دنیای مد
آنا چپمن در سال ۲۰۱۰ میلادی توسط پلیس فدرال آمریکا به عنوانی یکی از اعضای یک حلقه جاسوسی روسی در آمریکا بازداشت شد. او که در آمریکا به عنوان جاسوسی حرفهای شناخته میشد، پس از تبادل زندانیان میان آمریکا و روسیه در مسکو به عنوان مدل و مجری تلویزیونی مشغول به کار شد. چپمن حتی با لباس زیر و تفنگی در دست برای مجله مشهور مردان "ماکسیم" در روسیه هم ژست گرفته و تصویرش یکبار روی جلد این مجله آمده است.
عکس: picture alliance/dpa/M. Shipenkov
خانم و آقای جاسوس
هایدرو انشلاگ زن خانهداری بود که هر سهشنبه پای دستگاه موج کوتاه در خانهاش در شهر ماربورگ در ایالت هسن مینشست تا دستورات لازم را از یک مرکز جاسوسی در مسکو دریافت کند. او و همسرش دو سال تمام صدها سند اتحادیه اروپا و ناتو را به روسیه فرستادند. آنها در سال ۲۰۱۳ هر به دو به اتهام جاسوسی محاکمه و محکوم شدند.
عکس: Getty Images
اتهام جاسوسی به یک اسطوره
فرانس یوزف اشتراوس اسطوره حزب سوسیال مسیحی آلمان به شمار میرود. گمانهزنی در مورد جاسوسی او دهها سال پس از مرگش به جنجالی در محافل عمومی بدیل شد. گفته میشود که اشتراوس برای اداره خدمات استراتژیک ارتش آمریکا کار میکرده است. "مرکز فدرال برای آموزش سیاسی آلمان" حتی دست به جمعآوری اطلاعاتی در این مورد زد و نتیجه آن را به مناسبت صدمین سالگرد تولد اشتراوس منتشر کرد. این نتیجه مورد مناقشه است.
عکس: picture alliance/dpa
جاسوسی در وب
اگر در دوران جنگ سرد دولتها از جاسوسهای دو جانبه هراس داشتند، حال بسیاری نگران شنود، رصد اطلاعات تلفنی و اینترنتی هستند. ادوارد اسنودن کارمند سابق آژانس امنیت ملی آمریکا که به صدها هزار سند محرمانه دسترسی داشت تابستان ۲۰۱۳ به روسیه گریخت. او از فعالیتهای آژانس امنیت ملی آمریکا پرده برداشت و شیوه کار این نهاد برای شنود ارتباطات تلفنی، رصد اینترنت و بایگانی اطلاعات میلیونها کاربر را تشریح کرد.