روز ۱۵ مهر زندانیان سیاسی محبوس در سالن ۱۲ بند ۷ زندان اوین با مقاومت توانستند جلوی اعدام یکی از هم‌بندی‌هایشان را بگیرند. بنا به روایت رسیده از داخل زندان، در این روز ماموران قصد داشتند احسان افرشته را به زندان قزل‌حصار ببرند؛ جایی که "ایستگاه اعدام" زندانیان است اما دیگر زندانیان سیاسی از جمله رضا خندان، مصطفی تاجزاده و ابوالفضل قدیانی با اعتراض و تجمع جلوی انتقال این زندانی را گرفتند.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

هرچند این زندانیان به دلیل تلاش برای جلوگیری از اعدام هم‌بندی‌خود به مجازات "سه هفته ممنوعیت ملاقات" محکوم شدند اما احسان افرشته در اوین است و زنده و همچنان چوبه دار بر فراز سرش است.

اما احسان افرشته کیست؟

اطلاعات زیادی درباره پرونده احسان افرشته در دست نیست. تنها می‌دانیم که او متولد ۱۳۷۲، فارغ‌التحصیل رشته مهندسی عمران و متخصص شبکه و IT است. او در کشور ترکیه زندگی می‌کرده و با اصرار پدر و خانواده‌اش و با قول مقامات امنیتی برای "امان دادن به او" به ایران بازمی‌گردد اما پس از بازگشت دستگیر و به اتهام جاسوسی برای اسرائیل به اعدام محکوم می‌شود.

مهدی محمودیان، روزنامه‌نگار و فعال سیاسی در کانال تلگرامی خود درباره این زندانی نوشته است: «احسان افرشته پیش‌تر پس از خروج از کشور و اقامت در ترکیه، زمانی که متوجه سوءاستفاده سرویس‌های خارجی از او شد، با گفت‌وگوی پدرش با نهادهای امنیتی و هماهنگی با آنان، تصمیم به بازگشت داوطلبانه به ایران گرفت. اما پس از بازگشت، در روندی قضایی به اعدام محکوم شد.»

بیشتر بخوانید: موج اعتراضات به اعدام‌ها ادامه دارد

دیگر هم‌بندی‌های احسان نیز از قول او نقل کرده‌اند که زمانی که در ترکیه بوده، اسرائیل به او پیشنهاد همکاری داده اما او این پیشنهادات را نپذیرفته و به هم‌بندی‌هایش گفته: «هرجور فکر کردم دیدم نمی‌توانم با آن‌ها همکاری کنم و ترجیح دادم به ایران برگردم.»

پرونده احسان در دست حفاظت اطلاعات سپاه است و این نهاد دست به هرکاری زده، از اعتراف اجباری تا استفاده از تصاویر روابط خصوصی احسان برای در فشار گذاشتن او و نیز ضبط اموال و دارایی‌هایش و در تمام این مدت به او اطمینان داده شده که حداکثر حکم هفت سال زندان برایش صادر می‌شود. اما قاضی صلواتی در نهایت به اتهام جاسوسی حکم اعدام برای او صادر کرد.

پدر احسان پس از شنیدن خبر صدور حکم اعدام برای او سکته کرد و جانش را از دست داد.

به نوشته سایت توانا، تنها فعالیت احسان این بوده که به وب‌سایت‌هایی که قرار بوده از سوی هکرهای جمهوری اسلامی مورد حمله قرار گیرند، اطلاع‌رسانی می‌کرده است.

حالا احسان افرشته در اوین است و هم‌بندی‌هایش برای تحویل دادنش به سوی چوبه دار در فشار هستند. هر زمان که او از بند خارج شود و ماموران زندان بتوانند پنهانی و دور از چشم سایر هم‌بندی‌ها، او را به قزل‌حصار منتقل کنند، احسان افرشته اعدام خواهد شد.

اعدام به خاطر کوکتل مولوتفی که هرگز پرتاب نشد

احسان فریدی یکی دیگر از افرادی است که نامش کمتر شنیده شده اما سایه اعدام بالای سرش است. او متولد ۱۳۸۲، زاده تبریز و دانشجوی سال دوم مهندسی صنایع در دانشگاه همین شهر است.

احسان ساعت چهار صبح شب چهارشنبه‌سوری سال ۱۴۰۲ در حالی که کوکتل مولوتف همراهش بوده در سه کیلومتری دادگستری تبریز در حال رفتن در خلاف جهت این ساختمان بوده توسط ماموران کلانتری و نه وزارت اطلاعات یا سپاه پاسداران دستگیر می‌شود.

۹ روز پس از دستگیری، این جوان به قید وثیقه آزاد می‌شود. وکیلی که نخواست نامش فاش شود به دویچه‌وله گفت، همین آزاد شدن با قید وثیقه پس از ۹ روز نشان می‌دهد که اتهام او اصلا امنیتی نبوده است. اما در جریان دادگاه ورق برمی‌گردد و اتفاقاتی که سال‌های پیش در تبریز افتاده بوده به احسان نسبت داده می‌شود.

بیشتر بخوانید: افزایش‌ اعدام‌ها؛ تأکید عفو بین‌الملل بر ضرورت فشار بر ایران

محمود بهزادی، وکیل احسان در مصاحبه‌ای که مهرماه با سایت انصاف نیوز داشت در این باره گفت: «رئیس دادگاه از فریدی می‌خواهد برود از مکان‌ها و مراجعی که طی آن اتفاقات آسیب دیده‌اند رضایت بگیرد... فریدی در پاسخ به رئیس دادگاه می‌گوید که اصلا نمی‌داند این موارد کجای شهر هستند! به این ترتیب بحثی صورت می‌گیرد، رئیس دادگاه عصبانی می‌شود و حکم آزادی با وثیقه به بازداشت تبدیل می‌شود. عنوان اتهامی نیز از "شروع به محاربه" به "محاربه" و "مفسد فی الارض" تغییر می‌کند».

وکیلی که در این باره با دویچه‌وله گفت‌وگو کرد می‌گوید، این اتفاق اصلا بی‌سابقه نیست و به کرات و در پرونده‌های گوناگون شخصا شاهد بوده که تنها جر و بحث متهم با رییس دادگاه و عصبانیت قاضی منجر به صدور احکام سنگین و قرار بازداشت شده است.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

محمود بهزادی در مصاحبه با انصاف نیوز به موارد متعدد نقض دادرسی در پرونده احسان فریدی اشاره می‌کند، از جمله این که در دادخواست، او متهم به "قصد آتش زدن دادگستری و وحشت‌پراکنی در بین مردم" شده است. در حالی که به گفته این وکیل، احسان فریدی هنگام دستگیری "اصلا در فاصله سه کیلومتری و در جهتی خلاف ساختمان دادگستری در حال حرکت بوده" و "ساعت ۴:۳۰ صبح اصلا مردم در خیابان نبوده‌اند که دچار وحشت شوند و شامل چنین حکم سنگینی شود!".

محمود بهزادی در ادامه می‌گوید: «ما پرونده‌ این‌شکلی بسیار داشته‌ایم که حداکثر حکم ۵ سال حبس گرفته‌اند. این پرونده می‌توانست با یک اخطار تمام شود و این جوان به درس و دانشگاهش برسد. تازه این جوان می‌گوید، در راه زمین خاکی آن اطراف بوده که این‌ها را آنجا بیندازد.»

خانواده سکوتش را شکست

احسان فریدی نیز مانند بسیاری دیگر از زندانیان ناشناخته، تا زمان صدور حکم اعدام کاملا گمنام بود و علت این مسئله هم اصرار مقامات امنیتی به خانواده برای "سر و صدا نکردن" و وعده "حل شدن موضوع در آرامش" بود.

این اولین بار نیست که خانواده‌های زندانیان گمنام فریب وعده‌های دروغ ماموران امنیتی را می‌خورند. محسن شکاری اولین اعدام‌شده جنبش "زن، زندگی، آزادی" قربانی همین بازی شد. تا روز اعدام او کمتر کسی نامش را شنیده بود و تقریبا هیچ جا خبری از دستگیری او نبود تا آنکه خواهرش در کوچه‌های محل زندگی‌شان فریاد "محسن‌، محسن" سر داد و دنیا از اعدام او خبردار شد.

بیشتر بخوانید: اعدام؛ برگشت‌ناپذیر برای اعدام‌شده و نابودکننده برای همه خانواده

شاید همین باعث شد تا خانواده احسان فریدی پیش از آنکه دیر شود سکوت‌شان را بشکنند.

اواخر مهرماه ویدیویی از مادر احسان فریدی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که او در آن می‌گوید، فرزندش هنگام دستگیری کمتر از ۲۰ سال داشته و حالا ۱۷ ماه است که "پشت میله‌های زندان با امید و اضطراب، زیستن و مرگ را لحظه به لحظه نفس می‌کشد".

مادر احسان می‌پرسد: «آیا جوانی ۲۰ ساله  که جز آرزوی زندگی چیزی نخواسته می‌تواند به افساد فی‌الارض یعنی اشاعه فساد به صورت گسترده دست بزند؟»

او می‌گوید، در این دو سال تنها با امید به اثبات بی‌گناهی فرزندش سکوت کرده: «اما از امروز دیگر سکوت نخواهم کرد زیرا اعتقاد دارم سکوت در برابر بی‌عدالتی خیانت است».

این مادر در پایان پیامش با بغض و گریه آرزو می‌کند که "هیچ مادری برای نجات فرزند بی‌گناهش اینگونه در رنج و عذاب خود را به آب و آتش نزند".

پدر احسان فریدی نیز در متنی نوشته، بازپرس شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تبریز با نام سیدعلی موسوی اقدم، همان کسی که به احسان اتهام "فساد فی‌الارض" وارد کرده "به جرم تشکیل باند فساد از کار برکنار شده است".

او سپس پرسیده: «سوال من از دادگاه محترم این است که چگونه به کیفرخواست تنظیمی یک فرد برکنار شده به جرم فساد، استناد و بر اساس آن، حکم به افساد فی‌الارض توسط پسر من داده است؟ آیا هیچ موردی در کیفرخواست موسوی اقدم، قابل شک و تردید نبوده و اطمینان به بازپرس، دست کم، اندکی خدشه‌دار نشده بود؟»

درخواست اعاده دادرسی پرونده احسان فریدی از سوی دیوان عالی کشور رد شده اما محمود بهزادی، وکیل او قصد دارد درخواست اعاده دادرسی مجدد را در دیوان عالی کشور مطرح  کند. تا آن زمان اما سایه چوبه دار همچنان بالای سر این جوان ۲۲ ساله است.