اکبر هاشمی بهرمانی (متولد ۳ شهریور ۱۳۱۳ در رفسنجان، کرمان) مشهور به اکبر هاشمی رفسنجانی، روحانی سیاستمدار ایرانی بود که تا قبل از درگدشت‌اش ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام جمهوری اسلامی ایران را برعهده داشت.

هاشمی رفسنجانی نخستین رئیس مجلس شورای اسلامی و چهارمین رئیس جمهور ایران در دو دوره پیاپی میان سال‌های ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۶ بود. وی به عنوان یکی از پرنفوذترین شخصیت‌های سیاسی جمهوری اسلامی شناخته می‌شد.

رفسنجانی در همه ادوار مجلس خبرگان رهبری، نماینده بود و از ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۰، دومین رییس این مجلس بوده است. هاشمی پس از درگذشت بنیانگذار جمهوری اسلامی، در نشست مجلس خبرگان با تعریف یک خاطره، سهم بزرگی در انتخاب علی خامنه‌ای به مقام رهبری جمهوری اسلامی داشت.

هاشمی رفسنجانی در سال ۱۳۸۴ در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کرد که در دور دوم از محمود احمدی‌نژاد شکست خورد.

در جریان انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۸ هاشمی به وضوح از میرحسین موسوی، کاندیدای بخشی از میانه‌روها و اصلاح‌طلبان حمایت کرد. او در خطابه‌ی آخرین نمازجمعه‌ای که در تهران ایراد کرد و پس از آن، در محافل خصوصی، از سرکوب معترضان به نتایج این انتخابات انتقاد کرد.

انتقادات هاشمی رفسنجانی باعث شد که از سوی مراجع حکومتی به همسویی با "فتنه‌گران" متهم شود و جایگاه امامت و خطیب نمازجمعه تهران را که با ۴۰۰ بار اقامه نماز رکورد‌دار بود، از دست بدهد. رفسنجانی همچنین ریاست مجلس خبرگان و اثرگذاری بر دانشگاه آزاد اسلامی را نیز از دست داد.

شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب اسلامی به ریاست قاضی صلواتی در ۱۳ دی ماه ۱۳۹۰ فائزه هاشمی را به‌دلیل مصاحبه‌ای با سایت اینترنتی "روز آنلاین" به اتهام "فعالیت تبلیغی علیه جمهوری اسلامی" به شش ماه حبس تعزیری و ۵ سال محرومیت از فعالیت‌های سیاسی، فرهنگی و مطبوعاتی محکوم کرد. فائزه هاشمی از اول مهر تا ۲۹ اسفند ۱۳۹۱ دوران محکومیت خود را در زندان اوین گذراند.

مهدی هاشمی در انتخابات ریاست جمهوری در سال ۱۳۸۸ از میرحسین موسوی، رقیب محمود احمدی‌نژاد حمایت کرد و در تبلیغات انتخاباتی آقای موسوی فعالیت می‌کرد. مهدی هاشمی دوم مهرماه سال ۱۳۹۱ پس از بازگشت به ایران در فرودگاه تفهیم اتهام شد. او پس از معرفی خود به دادسرای زندان اوین بازداشت شد. هاشمی روز یکشنبه (۲۶ آذر) پس از حدود سه ماه حبس انفرادی با قرار وثیقه آزاد شد. (عکس: یا سر،مهدی و محسن هاشمی)

اکبر هاشمی رفسنجانی در تاریخ ۲۱ اردیبهشت ۱۳۹۲ و در واپسین دقایق ثبت نام در انتخابات ریاست‌جمهوری نام نویسی کرد که صلاحیت وی از سوی شورای نگهبان رد شد.

بعد از این رد صلاحیت تحلیلگران گمان می‌کردند حضور سیاسی رفسنجانی در صحنه سیاست داخلی ایران به اتمام رسیده و او را باید صرفا بخشی از تاریخ جمهوری اسلامی ایران به حساب آورد. (تندیس هاشمی رفسنجانی در موزه "شهید بهشتی")

رفسنجانی در آخرین انتخابات ریاست جمهوری از حسن روحانی حمایت کرد که منجر به پیروزی روحانی در انتخابات شد و ریاست یازدهمین دولت جمهوری اسلامی را برعهده گرفت.

پس از پیروزی حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری فعالیت‌های هاشمی رفسنجانی نیز شدت یافت و تقریبا هر روز درنشست‌های گوناگون ظاهر و گاهی نیز لب به انتقاد می‌گشود. (عکس: بزرگداشت روز پزشک با حضور هاشمی رفسنجانی)

رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در یکی از آخرین سخنان‌اش در دیدار با شرکت‌کنندگان در "همایش میثاق با امام" گفته بود: «برخی از حزب‌اللهی‌ها به خیال خدمت به مردم به آنها ظلم می‌کنند». هاشمی رفسنجانی که زمانی "سردار سازندگی" نامیده می‌شدد، بخوبی از اسرار نظام آگاه بود ومی‌دانست تیرهایش را بسوی کدام اهداف باید رها کند.

هاشمی رفسنجانی در کنار کندوی زنبور عسل

هاشمی رفسنجانی در سالگرد آیت‌الله صالحی مازندرانی در شهر شیرگاه مازندران. او در این مراسم گفت که "دولت گذشته تنبیه ما بود".

با پیروزی حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری، هاشمی رفسنجانی در سن ۷۹ سالگی دوباره آمد تا شاید بتواند خطاهای گذشته را جبران کند.

پیکر اکبر هاشمی رفسنجانی روز سه‌شنبه (۱۰ ژانویه/ ۲۱ دی) از دانشگاه تهران تشییع شد. تلویزیون ایران و خبرگزاری‌های داخلی تصاویری از حضور گسترده مردم در این مراسم مخابره کرده‌اند. روز سه‌شنبه در ایران به دلیل درگذشت رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام تعطیل رسمی اعلام شد.

در آغاز مراسم تشییع پیام تسلیت علی خامنه‌ای قرائت شد. در این مراسم روسای قوای سه‌گانه، اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام، نمایندگان مجلس خبرگان رهبری و مجلس شورای اسلامی، فرماندهان ارشد نظامی و انتظامی، امامان جمعه سراسر کشور، وزیران دولت یازدهم و معاونان رئیس جمهوری، استانداران و دیگر مسئولان لشگری و کشوری حضور داشتند.

آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، در دانشگاه تهران بر پیکر هاشمی رفسنجانی نماز خواند. این سیاستمدار کهنه‌کار در آرامگاه آیت‌الله خمینی، بنیانگذار جمهوری اسلامی دفن شد. پیش‌تر گفته شده بود که پیکر هاشمی رفسنجانی در قم به خاک سپرده خواهد شد، اما بعد گزارش شد که او در مرقد امام خمینی دفن خواهد شد. مهدی هاشمی، فرزند هاشمی رفسنجانی در صف دوم نمازگزاران (چپ تصویر) حضور داشت.

بر اساس گزا‌رش‌های منتشره ورود فائزه هاشمی به دانشگاه تهران با استقبال جمعیت همراه بود. مردم با ورود اعضای خانواده هاشمی رفسنجانی شعارهایی نظیر "حمایت از خاتمی، وصیت هاشمی‌ست" سر دادند. گفته می‌شود محمد خاتمی، رئیس‌جمهور پیشین ایران از شرکت در این مراسم منع شده بود.

خبرگزاری‌های داخلی صبح روز سه‌شنبه گزارش داده بودند که جمعیت زیادی از ساعت‌ها پیش از آغاز مراسم تشییع در خیابان‌های منتهی به دانشگاه تهران جمع شده بودند. همزمان گروه زیادی نیز در آرامگاه آیت‌الله خمینی حضور پیدا کرده بودند.

تصویری از محمد هاشمی رفسنجانی، برادر اکبر هاشمی و عضو سابق مجمع تشخیص مصلحت نظام. اعضای خانواده هاشمی رفسنجانی پیش از خاکسپاری او در آرامگاه آیت‌الله خمینی بر سر پیکر او جمع‌شدند.

قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران در مراسم تشییع پیکر هاشمی رفسنجانی.

محمدباقر قالیباف، شهردار تهران. در توئیتر تصویری از قالیباف منتشره شده که او را در حال تسلیت‌گویی به محسن‌هاشمی، فرزند اکبر هاشمی رفسنجانی نشان می‌دهد.

چند روزنامه از جمله اعتماد، همشهری، ایران و شرق روز سه‌شنبه ویژه‌نامه‌هایی در مورد اکبر هاشمی رفسنجانی منتشر کردند. در این روز دیگر روزنامه‌ها به دلیل اعلام تعطیل رسمی در کشور منتشر نشدند.

برخی از کاربران در شبکه‌های اجتماعی از بروز اختلال در خطوط تلفن‌های همراه در حوالی دانشگاه تهران خبر دادند. خبرگزاری ایلنا نیز با اشاره به بروز این مشکل از ایجاد اختلال در امر خبررسانی گزارش داد. سایت "جام‌جم آنلاین" در پیامی توییتری از شکسته شدن گیت مقابل دانشگاه تهران به دلیل حضور جمعیت انبوه نوشت.

محمدرضا عارف، رئیس فراکسیون امید در مجلس شورای اسلامی در مراسم تشییع پیکر هاشمی رفسنجانی.

در شبکه‌های اجتماعی کاربران زیادی نسبت به نحوه پوشش خبری مراسم تدفین هاشمی رفسنجانی در تلویزیون ایران انتقاد کردند. کاربران از جمله گفته‌اند که مسئولان با پخش صدای نوحه و آهنگ عزاداری به جای صدای زنده از محل در صدد سانسور شعارهایی بوده‌اند که جمعیت سر می‌داده است.

بسیاری از خبرنگاران داخلی در شبکه‌های اجتماعی از حضور طیف‌های گوناگون اجتماع در مراسم تشییع پیکر هاشمی رفسنجانی نوشته‌اند. همچنین شمار انبوه جمعیت حاضر در این مراسم "بی‌سابقه" گزارش شده است.

حسینعلی امیری، معاون حسن روحانی گفته است که طبق آمار اعلام شده از سوی استانداری دستکم دو و نیم میلیون نفر در مراسم تشییع پیکر هاشمی رفسنجانی شرکت کرده بودند. به گزارش رسانه‌های ایران تشییعی با این جمعیت پس از مرگ خمینی سابقه نداشته است.