پناهجویانی که با سودای استرالیا سر از گینهنو در می‌آورند
۱۳۹۲ مرداد ۲۸, دوشنبه
از ماه مه سال جاری دولت استرالیا قانونی را تصویب کرد که بر اساس آن هر پناهجویی که به طور غیرقانونی وارد این کشور شود، بلافاصله به جزیره پاپوآ در گینهنو منتقل می‌شود.
اجرای این قانون با مخالفت‌‌های زیادی از سوی نهادهای مدافع حقوق پناهندگان روبرو شده است اما سفیر استرالیا در تهران به خبرگزاری ایسنا گفته هیچ راهی برای جلوگیری از اجرای این قانون وجود ندارد و پناهجویان غیرقانونی باید به اردوگاه‌هایی که به همین منظور در جزیره پاپوآ آماده شده، منتقل شوند.
به گفته سفیر استرالیا در ایران، از ابتدای سال جاری میلادی تا کنون، ۶۵۰۰ پناهجوی ایرانی با قایق و از راه‌های غیرقانونی وارد استرالیا شده‌اند. این رقم بالاترین تعداد مهاجرانی است که از این طریق به استرالیا می‌آیند و بعد از آن افغان‌ها قرار دارند.
شرایط نگهداری پناهجویان در جزایر گینهنو شرایط مناسبی نیست و برخی از آنها که پیش از این نیز به جزایر دیگر گینهنو فرستاده شده بودند در اعتراض به وضعیت خود و طولانی شدن روند رسیدگی به پرونده‌هایشان در ماه ژوئیه دست به شورش زدند.
یک عکاس ساکن جزیره نائورو، که این شورش در آنجا روی داده بود به خبرگزاری فرانسه گفت: «امروز روزی تاریخی بود. این بزرگ‌ترین و خشونت‌بارترین شورش و اعتراضی است که این جزیره به خود دیده است.»
سفیر استرالیا در تهران درباره وضعیت نامساعد جزیره پاپوآی گینه نو و انتقال همه مهاجران غیرقانونی به این جزیره -حتی زنان حامله- گفت: «تمام افرادی که به این جزیره منتقل می‌شوند در اردوگاه‌های تعبیه شده برای این افراد ساکن می‌شوند. این اردوگاه‌ها بر اساس استانداردهای معمول در جهان است که در آنها مراکز بهداشتی، روان‌شناسی و غذایی وجود دارد. این افراد می‌توانند به راحتی با خانواده‌های خود در ارتباط باشند اما آنها برای تعطیلات به این جزیره نیامده‌اند.»
به عقیده او شرایط بد پناهجویان ساکن این جزیره‌ها بیشتر به دلیل شرایط روحی خودشان است. سفیر استرالیا به ایسنا گفته: «اردوگاه‌های در نظر گرفته شده برای مهاجران غیرقانونی بر اساس استانداردهای بین‌المللی ساخته شده است، اما در کل افرادی که در این اردوگاه‌ها هستند بسیار ناامید و نارحتند. زیرا آنها دریافته‌اند که توسط قاچاق‌برها فریب خورده‌اند، آنها فکر می‌کردند می‌توانند به استرالیا بروند، یک شغل خوب به دست آورده و زندگی مطلوبی داشته باشند.»
مردم استرالیا دید خوبی به پناهجویان جدید ندارند
"نغمه دانایی" کارشناس امور مهاجرت در استرالیا به دویچه‌وله می‌گوید حدود یک سوم پناهجویانی که در دو سال اخیر با قایق به استرالیا آمده‌اند ایرانی هستند. او می‌گوید هرچند اکثریت این افراد به دلیل تغییر دین و یا فعالیت‌های سیاسی تقاضای پناهندگی می‌کنند اما بعد از طی دوره پناهجویی و پذیرفته شدن در کشور استرالیا جذب کارهای تجاری و اقتصادی می‌شوند و به همین دلیل از سوی بخشی از دولت و مردم استرالیا، عنوان پناهنده اقتصادی گرفته‌اند، لقبی که نخست‌وزیر استرالیا نیز در یک برنامه تلویزیونی به این گروه از پناهندگان داد.
همین امر سبب شده تا اعتراضات مردم استرالیا نسبت به روند رو به رشد پناهندگی در این کشور بیشتر شود.
امکانات نسبتا مناسبی نیز که در اختیار پناهجویان قرار می‌گیرد، دلیل دیگری برای مخالفت مردم با این روند است چرا که معتقدند این امکانات باید صرف خود مردم استرالیا شود.
آزاده دواچی پژوهشگر مسائل اجتماعی و دانشجوی دوره دکترا در استرالیا به دویچه‌وله می‌گوید: «به نظر من جو غالب این است که مردم موافق قانون انتقال پناهجویان به گینهنو هستند. به‌خاطر اینکه الان شرایط طوری شده که دولت استرالیا خیلی از بودجه‌ها را کم می‌کند و از لحاظ مالی خیلی مشکل پیدا کرده‌اند و در یکسری از بخش‌ها دارند نیروی کارشان را کم می‌کنند و امکانات‌شان کمتر شده. بنابراین خیلی از مردم می‌گویند تا وقتی امکانات برای خود ما کافی نیست، دلیلی ندارد که با این‌همه قایق دو هفته یکبار یکسری آدم بیایند و دولت استرالیا مالیات بگیرد و بدهد به این پناهجوها و از بچه‌ها و از آینده‌ی بچه‌های ما یا کلاً از بودجه عمومی کشور کم شود، برای آدم‌هایی که بعضی‌هاشان پناهنده واقعی هم نیستند. آن چیزی که من فهمیده‌ام اینکه دولت کنونی استرالیا از وقتی که این قانون را گذاشته محبوبیت‌اش خیلی بیشتر شده است.»
نغمه دانایی می‌گوید بیشتر ایرانیان مقیم استرالیا از طریق مهاجرت به این کشور آمده‌اند اما با این وجود، آزاده دواچی می‌گوید در این چند سال اخیر و با زیاد شدن تعداد مهاجران غیرقانونی و انتشار این خبر که بیشتر آنان ایرانی هستند، اوضاع اجتماعی کمی برای ایرانیان تغییر کرده است.
آزاده دواچی می‌گوید: «برای خود من تا به‌حال اتفاق افتاده که رفتم دکتر و وقتی از من پرسیده که کجایی هستم و من گفتم ایرانی هستم، گفته با قایق آمدی؟»
مخالفت نهادهای حقوق بشری با انتقال پناهجویان
کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل، سازمان عفو بین‌الملل و چندین نهاد بین‌المللی دیگر به قانون انتقال پناهجویان به گینهنو اعتراض کردند. به گفته این موسسات، این قانون خلاف منشور پناهندگان سازمان ملل است که استرالیا نیز آن را امضا کرده است.
آزاده دواچی می‌گوید در محافل دانشگاهی و نیز شبکه‌های اجتماعی استرالیا نیز مخالفت نسبت به این قانون مشهود است. او می‌گوید خود شاهد نامه‌نگاری‌های مرتب اعضای عفو بین‌الملل در استرالیا برای لغو این قانون بوده است.
نغمه دانایی اما می‌گوید از آنجا که این قانون در مجلس استرالیا تصویب شده، فعلا راه قانونی برای جلوگیری از اجرای آن وجود ندارد.