"درباره شمار نیروهای آمریکا در افغانستان تصمیمی گرفته نشده"
۱۳۹۶ خرداد ۲۶, جمعه
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا به اخبار منتشرشده درباره اعزام چهار هزار نیروی جدید به افغانستان واکنش نشان داد. وضعیت امنیتی در افغانستان همچنان وخیم است. در تازهترین حمله انتحاری ۹ تن کشته و زخمی شدند.
تبلیغات
سخنگوی پنتاگون روز پنجشنبه (۱۵ ژوئن/ ۲۵ خرداد – به وقت محلی) گفت که درباره شمار نیروهای آمریکایی حاضر در افغانستان هنوز تصمیم قطعی گرفته نشده است. در روزهای اخیر اخباری مطرح شد مبنی بر اینکه جیمز متیس، وزیر دفاع آمریکا، برای افزایش فشار بر طالبان و بهبود وضعیت امنیتی افغانستان طرحی مبنی بر افزایش شمار نیروهای آمریکایی در افغانستان را نهایی کرده است.
جف دیویس، سخنگوی پنتاگون، هنگامی که از او درباره خبر اخیر آسوشیتدپرس پرسیده شد، گفت: «هیچ تصمیمی گرفته نشده است». آسوشیتدپرس گزارش کرده بود که متیس تصمیم گرفته ۴ هزار نیروی جدید به افغانستان بفرستد.
با وجود این رقمی که آسوشیتدپرس اعلام کرده با اخباری که پیشتر از سوی مقامات دولت آمریکا نقل شده بود، همخوان است؛ مقامهایی که به شرط ناشناس ماندن در این باره اظهار نظر کرده بودند. به عنوان نمونه خبرگزاری رویترز پیش از این گزارش کرده بود که رایزنیها در میان دستاندرکاران دولت ایالات متحده بر اعزام ۳ تا ۵ هزار نیرو به افغانستان متمرکز شدهاند.
یک مقام رسمی ماه گذشته به رویترز گفته بود که احتمال دارد ۳ هزار و ۸۰۰ نیروی آمریکایی دیگر به افغانستان اعزام شوند. این مقام تصریح کرده بود که این عدد ممکن است در مشورت با همپیمانان آمریکا در ناتو و بسته به ظرفیت آنها در پشتیبانی از مأموریت جدید تغییر کند.
وخامت اوضاع امنیتی در افغانستان
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، روز چهارشنبه در سفر به افغانستان در کابل گفته بود افغانستان تنها درگیر شورشهای داخلی نیست، بلکه تروریسم بینالمللی هم امنیت این کشور را تهدید میکند.
گروه تروریستی "دولت اسلامی" (داعش سابق) تا کنون بارها مسئولیت عملیات خونین علیه اقلیت شیعهمذهب افغانستان را بر عهده گرفته است.
وبسایت اینترنتی SITE مستقر در آمریکا که فعالیتهای آنلاین گروههای افراطگرا را دنبال میکند، اعلام کرده که گروه تروریستی "دولت اسلامی" در پایگاه خبری "اعماق" مسئولیت حملهی شب گذشته – پنجشنبه (۲۵ خرداد/ ۱۵ ژوئن) در کابل – را هم بر عهده گرفته است. اعماق اخبار "دولت اسلامی" را منتشر میکند.
در این حمله مهاجمی انتحاری خود را در مقابل یکی از مساجد شیعیان در کابل منفجر کرد. در پی این انفجار ۴ نفر جان خود را از دست دادند. حاجی رمضان حسینزاده که در میان قربانیان است، گفته میشود از رهبران اقلیت شیعهمذهب هزاره افغانستان بوده است.
به گفتهی سخنگوی وزارت امور داخله افغانستان، در اثر انفجار یادشده پنج نفر هم زخمی شدهاند. نجیب دانش افزود که پیش از انفجار صدای شلیک گلوله به گوش رسیده است؛ این هنگامی بوده که مهاجم قصد داشته وارد مسجد شود، ولی یک مأمور پلیس مانع او شده است. این مأمور در اثر انفجار جان خود را از دست داده است. یک مأمور پلیس دیگر هم زخمی شده است.
سال گذشته هم به عزاداران عاشورا در مزار شریف حمله شد. مسئولیت آن حمله که ۱۴ کشته بر جا گذاشت را هم "دولت اسلامی" بر عهده گرفت.
کابل در هفتههای اخیر بار شاهد خشونت بوده است. شدیدترین حملهی تروریستی ۱۶ سال اخیر افغانستان هم حدود دو هفتهی پیش (۳۱ مه/ ۱۰ خرداد) در منطقهی سبز کابل – منطقهی امنیتی و دیپلماتنشین – رخ داد. در این حمله در پی انفجار کامیونی بمبگذاریشده در نزدیکی سفارت آلمان ۱۵۰ نفر جان خود را از دست دادند.
آنچه "وضعیت پات" با طالبان نامیده شده، انگیزهی افزایش نیروهای آمریکایی در این کشور خوانده میشود. این افزایش نیرو در صورتی که عملی شود، تلاشی برای تغییر معادلات قدرت به سود دولت خواهد بود.
آمریکا از ۱۶ سال پیش (از سال ۲۰۰۱) در افغانستان حضور نظامی دارد و در حال حاضر حدود ۸ هزار و ۴۰۰ نیروی این کشور در افغانستان مستقر هستند.
جنگ قدرت بی پایان در افغانستان
۱۶ سال پس از شروع عملیات نظامی آمریکا در افغانستان، این کشور جنگزده کماکان در چنگال خشونت اسلامگرایان گرفتار است. حمله تروریستی روز ۳۱ مه به منطقه دیپلماتها در کابل، جلوهای است از قدرت نظامی این نیروها در افغانستان.
عکس: picture alliance/Photoshot
حمله تروریستی به "امنترین" نقطه افغانستان
در جریان انفجار روز ۳۱ ماه مه کابل، دستکم ۹۰ نفر کشته و بیش از ۴۰۰ نفر مجروح شدند. این حمله تروریستی قلب سیستم امنیتی را هدف قرار داده بود. "منطقه سبز" محلی است که نمایندگی سیاسی کشورهای مختلف و از آن جمله سفارت آلمان و همچنین بسیاری از وزارتخانههای افغانستان در آن واقع است. محلهای که بیش از سایر نقاط کابل محافظت میشود. بهرغم این کنترل، تروریستها موفق به انجام این حمله مرگبار شدند.
عکس: REUTERS/O. Sobhani
حکایت بی پایان حملات تروریستی
این نخستین باری نیست که کابل هدف حملات تروریستی واقع میشود. در اوایل ماه مه، در اثر یک حمله تروریستی ۸ سرباز خارجی مستقر در این کشور جان باختند. حملهای که مسئولیت آن را داعش برعهده گرفت. در ماه مارس نیز در جریان حمله به بیمارستان نظامی کابل، ۳۸ نفر کشته و ۷۰ نفر از بیماران و کادر پزشکی بیمارستان مجروح شده بودند.
عکس: picture-alliance/AP Photo/M. Hossaini
طالبان و آغاز "عملیات منصور"
طالبان همه ساله در فصل بهار بر دامنه حملات خود میافزایند. در ماه آوریل سال جاری نیز طالبان شروع "حملات بهاری" خود را اعلام کردند. طالبان اعلام کردهاند که این حملات اساسا متوجه نیروهای نظامی و انتظامی افغانستان و همچنین سربازان خارجی مستقر در این کشور است. "حملات بهاری" طالبان این بار با نام "عملیات منصور" اجرا میشوند.
عکس: Reuters
سیاست افغانستان دولت ترامپ
دولت ترامپ هنوز سیاست خود را در قبال افغانستان روشن نکرده است. میشائیل کوگلمن، کارشناس مسائل افغانستان بر این باور است که ترامپ سیاستی کمابیش مشابه سیاست اوباما درباره افغانستان دنبال خواهد کرد. کوگلمن معتقد است که سیاست دولت ترامپ نیز همچون دولت اوباما بر ایده برقراری صلح و آشتی بین طالبان و دولت افغانستان استوار خواهد بود.
عکس: picture-alliance/AP Photo/J. Ernst
مذاکرات صلح افغانستان
اما طالبان تمایلی برای شرکت در گفتوگوهای صلح از خود نشان نمیدهند. کارشناسان مسائل افغانستان بر این باورند که چون طالبان در شرایط کنونی در برابر نیروهای دولتی این کشور از موقعیت برتری برخوردارند، تن به مشارکت در هیچ مذاکرهای نخواهند داد. موقعیت طالبان از سال ۲۰۰۱ تا به امروز، هیچگاه چون امروز قوی نبوده است. نیروهای این گروه اسلامگرا بر بخشهای زیادی از کشور تسلط دارند.
عکس: Getty Images/AFP/N. Shirzad
حمایت پاکستان
رئیس جمهور افغانستان سال گذشته آشکارا اعلام کرد که برای کشاندن طالبان پشت میز مذاکره روی حمایت و پشتیبانی پاکستان حساب نمیکند. کارشناسان بر این باورند که دولت پاکستان از نیروهای طالبان برای مقابله با نفوذ هند در افغانستان بهره میگیرد. سخنگوی پیشین طالبان پاکستان، احسانالله احسان اخیرا توسط پلیس پاکستان دستگیر شد و تنها پس از آنکه او هند را متهم به حمایت از طالبان نمود، مورد عفو قرار گرفت.
عکس: Getty Images/AFP/H. Muslim
نقش جنگسالاران
صرفنظر از جایگاه طالبان در افغانستان، جنگسالاران نیز نقش مهمی در این کشور ایفا میکنند. در اوایل ماه مه، گلبدین حکمتیار، رهبر حزب اسلامی پس از ۲۰ سال زندگی در مهاجرت به کابل بازگشت و نقش مهمی در سیاست افغانستان برعهده گرفت. سپتامبر ۲۰۱۶ دولت افغانستان با حکمتیار به توافق رسید. هدف دولت از این اقدام ترغیب گروههای مسلمان برای نزدیکی و همکاری با دولت مرکزی بود. اقدامی که نتیجه چندانی در پی نداشت.
عکس: Reuters/O.Sobhani
منافع روسیه در افغانستان
روسیه بر حضور و نقش خود در افغانستان افزوده است. روسیه سالها نقشی در درگیریهای افغانستان نداشت. اما حال اوضاع ژئوپولیتیکی منطقه تغییر کرده است. در چنین شرایطی روسیه نیز تصمیم گرفته است که نقش فعالتری در ارتباط با افغانستان در پیش بگیرد. روسیه ظرف ماههای گذشته با مشارکت کشورهایی همچون چین، ایران و پاکستان اقدام به برگزاری چندین کنفرانس نموده است.
عکس: picture-alliance/A. Druzhinin/RIA Novosti
دولت ناکارآمد
در شرایطی که جنگ قدرت با شدت و حدت تمام در جریان است، از محبوبیت دولت اشرف غنی روزبهروز کاسته میشود. فساد مالی در دولت و همچنین مشارکت در جنگ طولانی آمریکا علیه تروریسم در افغانستان تاثیری منفی بر رویکرد مردم نسبت به دولت این کشور داشته است.