پهپادهای ایرانی در جنگ اوکراین؛ تهدید روسیه، تأیید آمریکا
۱۴۰۱ مهر ۲۸, پنجشنبه
روسیه در نشست شورای امنیت کاربرد پهپادهای ایرانی در جنگ اوکراین را منکر شد. آمریکا اعلام کرد، شواهدی در دست دارد که فروش پهپادهای ایران به روسیه برای استفاده در جنگ اوکراین را نشان میدهد.
تبلیغات
شورای امنیت سازمان ملل متحد به درخواست آمریکا، بریتانیا و فرانسه چهارشنبه ۱۹ اکتبر (۲۷ مهر) نشست غیر علنی خود برای بررسی ارسال پهپادهای ایرانی به روسیه برای استفاده در جنگ اوکراین را در نیویورک تشکیل داد.
روسیه در این نشست کاربرد پهپادهای ایرانی در جنگ اوکراین توسط این کشور را رد کرد. این در حالیست که آمریکا بار دیگر بر آگاهی از فروش پهپادهای ایرانی به روسیه تأکید کرده است.
ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در واشنگتن گفت، کشورش "شواهد فراوانی" در اختیار دارد که نشان میدهد روسیه از پهپادهای ایران در جنگ اوکراین استفاده میکند.
او به هشدار قبلی آمریکا در این مورد در ماه ژوئیه اشاره کرد و ضمن ابراز نگرانی گفت، طبق این شواهد، "این پهپادها در حمله به غیرنظامیان اوکراینی و زیرساختهای غیرنظامی حیاتی این کشور استفاده میشوند".
پرایس یادآور شد که شورای امنیت در جلسات کارشناسی در جریان انتقال چنین پهپادهایی از سوی ایران به روسیه قرار گرفته و این موضوع در جلسه غیرعلنی روز چهارشنبه توسط آمریکا، بریتانیا و فرانسه مطرح شده است.
او تأکید کرد، آمریکا با توجه به "دروغها و انکار مستمر" جمهوری اسلامی در ارسال سلاح به روسیه متعهد است که "با متحدان و شرکای خود برای جلوگیری از انتقال این تسلیحات خطرناک به روسیه همکاری" کند.
روسیه این مسئله را انکار کرده و به سازمان ملل هشدار داده که "انجام تحقیق فراسوی اختیارات این نهاد در این مورد باعث میشود مسکو همکاری خود با این نهاد بینالمللی را بازنگری کند".
دمیتری پولیانسکی، معاوناول نمایندگانی روسیه در سازمان ملل با "بیاساس و تئوری توطئه" خواندن این اتهام در این جلسه گفت، "روسیه تنها از پهپادهای روسی در جنگ اوکراین استفاده میکند".
او یادآور شد: «من به شما توصیه میکنم، توانایهایی فناورانه صنعت پهپادی روسیه را دست کم نگیرید.»
امیرسعید ایروانی، سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی نزد سازمان ملل نیز در جمع خبرنگاران در مقر سازمان ملل این اتهامها را "ادعاهایی بیاساس" خواند.
او گفت، ایران "به طور مداوم از صلح و پایان فوری جنگ در اوکراین حمایت کرده و از طرفها خواسته تا خویشتنداری به خرج داده و با اجتناب از افزایش تنش وارد یک پروسه واقعی برای حل و فصل اختلافات شوند."
اوکراین جمهوری اسلامی را به نقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت متهم کرده است. این قطعنامه که پس از توافق اتمی با ایران در سال ۲۰۱۵ تصویب شد حاوی محدودیتهای تسلیحاتی برای جمهوری اسلامی است.
به گفته دیپلماتهای غربی، طبق قطعنامه ۲۲۳۱، ایران دست کم تا اکتبر سال ۲۰۲۳ از ارسال سامانههای پیشرفته موشکی و فناوریهای پیشرفته نظیر تکنولوژی پهپادی منع شده است.
کییف، پایتخت اوکراین بهتازگی تحت حملات سنگین روسیه قرار گرفته و به زیرساختهای آن خسارات گستردهای وارد شده است. اوکراین میگوید، در کمتر از یک ماه دست کم ۲۲۰ فروند پهپاد ایرانی را ساقط کرده است.
این کشور دبیرکل سازمان ملل متحد را به اعزام کارشناسان به اوکراین جهت بازرسی بقایای شماری از این پهپادها فراخوانده است.
آمریکا و فرانسه که به همراه بریتانیا پیشنهاد تشکیل نشست غیرعلنی چهارشنبهشب را به شورای امنیت داده بودند نیز جمهوری اسلامی را به خاطر ارسال این پهپادها به روسیه به نقض قطعنامه ۲۲۳۱ متهم کردهاند.
با مهمترین پهپادهای جهان آشنا شوید
تا سال ۲۰۰۷ میلادی تنها آمریکا بود که به "پرنده هدایتپذیر از دور" یا به اختصار "پَهپاد" نظامی سنگین مسلح بود. حالا بیش از ۳۰ کشور از این تکنولوژی استفاده میکنند. نگاهی به دنیای پهپادها در این گزارش تصویری:
عکس: AP Photo/picture alliance
پهپادها را میتوان در کنار ماموریت تعریف شده "شناسایی" یا "عملیاتی" با وزن، ارتفاع، برد و زمان پروازی هم تقسیمبندی کرد. بدین ترتیب پهپادهای تا ۲۰ کیلو گرم وزن جزو رده سبک، ۲۰ تا ۱۵۰ کیلو جزو رده نیمه سنگین و ۱۵۰ تا ۶۰۰ کیلو جزو رده سنگین و بالای ۶۰۰ کیلو وزن جزو رده فوق سنگین محسوب میشوند.
عکس: Liz Wolter/US Navy/picture alliance
Northrop Grumman X-47
از سری "B" این پهپاد رادار گریز در سال ۲۰۱۱ رونمایی شد و در اختیار نیروی دریایی آمریکا قرار گرفت. این پهپاد بیش از ۱۱ متر طول، با بالهای باز نزدیک به ۱۹ متر عرض و بیش از سه متر ارتفاع دارد. این پهپاد تا ارتفاع ۱۲ هزار و ۱۹۲ متری و شعاع ۲ هزار و ۷۷۰ کیلومتر پرواز میکند، میتواند در آسمان بصورت خودکار سوختگیری کند و قابلیت حمل ۲ هزار ۴۵ کیلوگرم سلاح را دارد.
عکس: AP Photo/picture alliance
CH-5
سری پنجم پهپادهای چینی چیزی کمتر از رقیب آمریکایی " MQ-9-Reaper" ندارند. این پهپاد ۶ هزار و ۵۰۰ کیلومتر برد دارد، میتواند ۶۰ ساعت در آسمان بماند و مسلح به ۲۴ راکت است و تا یک هزار کیلوگرم میتواند مهمات حمل کند. تولید سری دیگری از این پهپادها با توانایی ماندن ۱۲۰ ساعت در آسمان و افزایش برد آن به ۱۰ هزار کیلومتر در برنامه قرار دارد.
عکس: Shan He/dpa/picture alliance
General Atomics MQ-1
این پهپاد که پیشتر با نام "RQ1" شناخته میشد از سال ۱۹۹۵ تا سال ۲۰۱۸ مهمترین پهپاد شناسایی و بعدا عملیاتی ارتش آمریکا بود. در کشورهای افغانستان، پاکستان، بوسنی، لیبی، یمن و سوریه از آن صدها بار برای حملات نظامی هدفمند استفاده شده است. ۳۶۰ فروند از این پهپاد به نیروی هوایی آمریکا تحویل داده شد که آخرین آن در سال ۲۰۱۱ بود.
عکس: picture-alliance/dpa/T. Lopez
General Atomics MQ-9
از این پهپاد برای حمله به کاروان قاسم سلیمانی در عراق استفاده شد. " MQ-9" از سال ۲۰۰۷ به خدمت ارتش آمریکا درآمد و سری "بی" آن در روز ۲۰ مارس سال ۲۰۲۰ آزمایش شد. این پهپاد میتواند تا ۲۷ ساعت در آسمان بماند و توانایی حمل ۱۳۶۱ کیلو مهمات دارد. تا سال ۲۰۱۹ به نیروی هوایی آمریکا ۲۶۹ فروند تحویل داده شده است.
عکس: Reuters/J. Smith
RQ-4 Global Hawk
کمپانی "نورثروپ گرومن" سازنده سری پهبادهای "RQ" است. این پهپاد "شناسایی" است که ۴۶ فروند آن در اختیار نیروی هوایی و دریایی آمریکا قرار گرفته است. این پهپاد میتواند تا ۴۰ ساعت در ارتفاع ۲۰ کیلومتری پرواز و اطلاعات جمهآوری و مخابره کند.
عکس: Imago/US Air Force
Heron
پهپاد شناسایی هرون اسرائیلی در اختیار ارتشهای آلمان، هند، استرالیا، فرانسه، برزیل ترکیه، کانادا، آمریکا و ویتنام قرار گرفته است. از این پهپاد در عملیاتهایی با فاصله طولانی استفاده میشود، چرا که توانایی سی ساعت پرواز در ارتفاعی حدود ۱۰ کیلومتر را داراست.
عکس: Imago Images/StockTrek Images/O. Zidon
IAI Harop
صنایع هوا- فضای اسرائیل نیز با پهپاد انتحاری هاروپ در زمره پهپادهای مهم جهان جای گرفته است. هاروپ با یک هزار کیلومتر برد، ۶ ساعت پرواز و قابلیت حمل ۲۳ کیلو مواد منفجره را دارد و سامانههای ضد هوایی توانایی رهگیری و ردگیری آن را ندارند.
عکس: Getty Images/AFP/E. Piermont
Northrop Grumman MQ-8
یک بالگرد بدون سرنشین ساخت ایالات متحده آمریکا با قابلیت نشست و برخاست عمودی و توانائی اجرای عملیات از عرشه هر واحد شناور میباشد. سری "بی" این بالگرد به موشکهای ضد تانک و هوا به زمین مجهز شده است. تا کنون ۳۰ فروند از این هلیکوپترهای بدون سرنشین تحویل ارتش آمریکا شدهاند.
عکس: US Navy/picture alliance
Bayraktar TB2
ترکیه در سالهای اخیر به یک قدرت پهپادی تبدیل شده است. شرکت "سلجوق بایراکدار"، داماد رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه، سازنده این پهپادها است. از این پهپاد در مناطق کردنشین، شمال سوریه و جنگ لیبی استفاده شده و در منطقه ترکنشین جزیره قبرس نیز مستقر شدهاند. از سال ۲۰۱۷ نزدیک به یکصد فروند از این پهپاد در اختیار ارتش ترکیه قرار گرفته است.
عکس: Murat Cetinmuhurdar/Turkish Presidency/handout/picture alliance / AA
TAI Anka
صنایع هوا – فضای ترکیه همچنین سری پهپادهای "آنکا" را نیز ساخته است که بیش از ۲۶ ساعت در هوا میماند و قابلیت حمل ۲۰۰ کیلو مهمات را دارد و میتوان آن را از طریق ماهواره نیز کنترل کرد. این پهپاد دارای ۲۰۰ کیلومتر محدوده عملیاتی است.
عکس: TAI
شاهد ۱۲۹
ایران نیز به ساختن پهپادهای متعددی دست زده است که از ابابیل، پهپادهای سری مهاجر، شاهد، شاهد ۱۲۹، سریر اس ۱۲۰، فطرس، رعد ،شاهد ۱۲۳ و کمان ۱۲ میتوان نام برد. شاهد ۱۲۹ (عکس) از سال ۲۰۱۳ در خط تولید قرار گرفته، دارای ۲ هزار کیلومتر برد است و یک نمونه آن به چهار موشک ضد تانک سدید ۱ مجهز شده است.
عکس: Fars Agency
Lockheed Martin RQ-170
تازه در سال ۲۰۱۱ پس از سقوط یک فروند پهپاد شناسایی رادار گریز "آر کیو ۱۷۰" در خاک ایران، این پهپاد شهرت جهانی یافت. چند سال بعد جمهوری اسلامی ایران مدعی شد که موفق به مهندسی معکوس این پهپاد شده و ۵۰ دستگاه از آن را تولید کرده است.
عکس: dapd
S-70 Okhotnik-B
پس از فروپاشی اتحاد شوروی، روسیه در عرصه ساخت پهپاد از آمریکا عقب افتاد و تلاش اخیر این کشور با ارائه "سوخو ۷۰ اخوتونیک" شباهت زیادی به رقیب آمریکایی خود "RQ 170" دارد که چند سال پیش در خاک ایران سقوط کرد. این پهپاد میتواند ۲ تن مهمات حمل کند، سرعت آن یک هزار کیلومتر در ساعت و محدوده عملیات آن ۶ هزار کیلومتر است. از سال ۲۰۲۴ قرار است در اختیار ارتش روسیه قرار گیرد.
این پهپاد رادارگریز ساختِ کارخانهٔ داسو اویاسیون در کشور فرانسه است. این هواگرد برای نخستین بار در ۱ دسامبر ۲۰۱۲ میلادی مورد استفاده قرار گرفت و هدف آن تحقیقات بر روی تکنولوژی پهپادی است و قرار نیست مورد تولید سریالی قرار بگیرد.