پژوهشگران صلح: حل بحران را به نظامیان نسپاریم
۱۳۸۸ خرداد ۵, سهشنبه"گزارش صلح" از سوی پنج موسسهی علمی که در زمینهی صلح و منازعات بینالمللی به پژوهش میپردازند، در روز سهشنبه، ۲۶ مه، در برلین ارائه شد. به گفتهی این گزارش، در مناطقی نظیر افغانستان، خاورمیانه، سومالی و سودان این نظر حاکم است که گسیل نیروهای نظامی سبب ایجاد امنیت بیشتر خواهد شد. این نمونهها نشان میدهند که درگیریهای خشونتآمیز در مناطقی صورت میگیرد، که یا فاقد حکومت مرکزیاند یا دولتها به شدت ناتوان از برقراری نظم هستند.
در همین راستا، نهادهای پژوهشی در گزارش صلح خود از ماموریت نیروهای بینالمللی در افغانستان و پاکستان به عنوان "پینهدوزی سیاسی" به شدت انتقاد کردند. در این گزارش کارشناسانه آمده است: «پژوهشهای ما نشان میدهند که استراتژی مشترکی برای افغانستان و پاکستان وجود ندارد و تاکنون بارها پیرامون این استراتژی نیز هشدار داده شده است.» این ارزیابی در تناقض با استراتژی جدید آمریکا در منطقه به حساب میآید.
ناکامی استراتژی آلمان در افغانستان
در این گزارش پژوهشی از گسترش حوزهی عملیاتی ارتش آلمان در افغانستان به عنوان "راهحلی نادرست" یاد شده است. به نظر موسسههای پژوهشی «گسیل نیروهای جدید نظامی آلمان به منظور دفاع از دولت افغانستان، سبب پایان جنگ نخواهد شد».
به گفتهی گزارش صلح، اقدامات نظامی و سیاست بازسازی در افغانستان اهمیت استراتژیک نداشته و قادر به جلوگیری از جنگ داخلی در این کشور نیستند؛ آلمان با استراتژی کنونی خود در افغانستان محکوم به شکست است. به نظر کارشناسان، دولت آلمان به ابزار نظامی بهای زیادی داده و عملا فاقد برنامهای سیاسی برای افغانستان است. در صورت ادامهی این برنامه و رد هر گونه تغییر در آن، افغانستان دچار بنبست خواهد شد.
به نظر یوخن هیپلر، از موسسهی توسعه و صلح از دانشگاه دویسبورگ، دولت آلمان باید بکوشد که مردم افغانستان، نهادهای دولتی خود را به عنوان مراجعی مهم، منصف وعاری از فساد قبول کنند.
بیاعتنایی به مشکلات پاکستان
"گزارش صلح" در بررسی خود بر این نظر است که کمکهای نظامی به پاکستان نیز تنها سبب کسب زمان بیشتر شده و در اصل تحقق راهحلی واقعی را به تعویق میاندازد. برای پایان دادن به اعمال خشونت در پاکستان، باید نخست سیستم قضاییای موثر را در این کشور بنا نهاد.
کارشناسان همچنین دولت آلمان را متهم میکنند که در قبال پاکستان، به عنوان قدرت اتمی، سیاستی انفعالی داشته و این کشور را دنبالچهی جنگ افغانستان ارزیابی میکند. برقراری ثبات در پاکستان، در مقایسه به دیگر اهداف در منطقه، از الویت برخوردار بوده و پیروزی بر نیروهای افراطگرا باید در عرصهی سیاسی عملی شود.
نزاع خاورمیانه و مبارزه با دزدان دریایی
"گزارش صلح" تلاش کشورهای اروپایی در حل مشاجرات خاورمیانه را ناکافی دانسته و خواستار اقدامات بیشتر از سوی دولتهای اروپایی شده است. به گفتهی کارشناسان آلمانی، اسراییل پس از حمله به نوار غزه در مظان اتهام به جنایت جنگی قرار داشته و بدین خاطر کشورهای اروپایی و آلمان باید از ارسال تسلیحات به اسراییل خودداری کنند. منش و اعمال اتحادیهی اروپا صدور اسلحه به کشورهایی را که ناقض حقوق انسانی خلقها هستند، ممنوع میکند.
کارشناسان امور صلح به شدت از بهکارگیری اقدامات نظامی صرف برای مقابله با دزدان دریایی در سواحل سومالی انتقاد کرده و به جای ارسال ناوهای جنگی و نیروی نظامی، یافتن ریشههای کشتیربایی در شاخ آفریقا را توصیه میکنند.
مبارزه با صید بیرویه از سوی ناوگانهای بینالمللی و تخلیهی مواد سمی در مناطق ساحلی به اندازهی مقابله با دزدان دریایی دارای اهمیت است. به دلیل خلاء قدرتهای مرکزی باید به دنبال همکاری با فعالان سیاسی دیگری بود که قادر به ایجاد نظم در این مناطق هستند.
"گزارش صلح" در اصل کتابچهی سالانهای است، که با همکاری مشترک موسسههای پژوهشی آلمان انتشار مییابد. این موسسات دربرگیرندهی برخی از نهادهای دانشگاهی و مراکز تحقیقی در آلمان هستند که از بیست سال پیش تاکنون پژوهشهای منظمی را در بارهی کانونهای بحرانی جهان عرضه داشتهاند.
SE/KG