ایالات متحده‌ی آمریکا هم گریزی از صرفه‌جویی ندارد. این تصمیم با توجه به بدهی ۱۵ هزار میلیارد دلاری بزرگ‌ترین اقتصاد دنیا چندان هم غیرمنتظره نیست. هزینه‌های سرسام‌آور جنگ افغانستان و عراق در ده سال گذشته فشار زیادی بر اقتصاد این کشور تحمیل کرده است.

صرفه‌جویی‌ها، آن‌طور که استراتژی دفاعی جدید آمریکا پیش‌بینی می‌کند، نباید خودسرانه، تک‌بعدی، گسترده و در تمام حوزه‌ها صورت گیرند، بلکه بر اساس اولویت‌های استراتژیک. منطقه‌ی آسیا-اقیانوسیه و خاورمیانه گرانیگاه‌های اصلی استراتژیک آمریکا در آینده خواهند بود. اروپا با این حساب در استراتژی دفاعی جدید از مکان نخست تاکنونی به جایگاه سوم می‌رود.

به گفته‌ی لئون پانه‌تا، وزیر دفاع آمریکا، منطقه‌ی آسیا-اقیانوسیه و خاورمیانه «از نظر اقتصادی و امنیت ملی برای آینده‌ی ایالات متحده ارزشی فزاینده» دارد و به همین دلیل «حضور» در این مناطق تقویت خواهد شد. البته آمریکا نقش خود در پیمان‌نامه‌های نظامی همچون "پیمان آتلانتیک شمالی" (ناتو) را هم افزایش می‌دهد.

«شمار نیروها در اروپا همچنان کاهش می‌یابند»

وزیر دفاع آمریکا می‌گوید، حضور نظامی کشورش در اروپا متناسب با موقعیت‌های جدید تنظیم خواهد شد. آلمان در حال حاضر با میزبانی ۵۲ هزار نظامی آمریکایی دومین پایگاه بزرگ ارتش آمریکا به شمار می‌رود. اما این حضور چه مدت ادامه خواهد یافت؟

اوتفرید ناساوئر، مدیر یک مرکز فعال در زمینه‌ی امنیت در برلین «تقریبا» مطمئن است که آمریکا این پایگاه‌ها را خواهد بست. این موضوع می‌تواند به اقتصاد مناطق میزبان در آلمان ضربه بزند. اولیور ترنرت، کارشناس امنیتی "بنیاد دانش و سیاست" آلمان هم همین نظر را دارد با این تفاوت که به باور او آمریکا پایگاه‌های خود را کاملا تخلیه نخواهد کرد.

نگاهی دوباره به یکی از اسناد محرمانه‌ی وزارت خارجه‌ی آمریکا که در پایگاه اینترنتی ویکی‌لیکس منتشر شد، موضوع را کمی روشن‌تر می‌کند. بر اساس این سند که تاریخ ۲۱ ژانویه ۲۰۱۰ را بر خود دارد، حداکثر تا سال ۲۰۱۵ باید در مجموع ۱۰ هزار و ۴۷۱ نیروی آمریکایی از آلمان خارج شوند. ۲۳ پایگاهی که تخلیه می‌شوند در اختیار ارتش آلمان قرار می‌گیرند. با توجه به اصلاحات گسترده‌ی در حال انجام در ارتش آلمان می‌توان انتظار داشت که این پایگاه‌ها متروکه خواهند شد.

این موضوع میلیون‌ها یورو کاهش بودجه برای مناطقی را در برخواهد داشت که تا کنون میزبان پایگاه‌های آمریکایی بوده‌اند.

تکلیف تسلیحات اتمی آمریکا در آلمان چیست؟

در برنامه‌ی دفاعی جدید آمریکا از ۲۰ کلاهک هسته‌ایی که از زمان جنگ سرد در آلمان باقی مانده‌اند، سخنی به میان نیامده است. تلکیف این تسلیحات، به اعتقاد کارشناسان نظامی، در گفت‌وگوهای سیاسی روشن خواهد شد.

از آن‌جایی که تلاش برای خلع سلاح اتمی جهان یکی از شعارهای انتخاباتی باراک اوباما از روزهای نخست حضور در عرصه‌ی انتخابات آمریکا بود، به نظر می‌رسد که همزمان با کاهش نیروهای نظامی در اروپا، گفت‌وگوهایی نیز در سطح بین‌المللی برای کاهش سلاح‌های هسته‌ای صورت خواهند گرفت.

از آلمان انتظار بیشتری خواهد رفت

اوتفرید ناساوئر، کارشناس امنیتی-نظامی، معتقد است که در آینده وظایف بیشتری به آلمان محول خواهد شد: «اروپا مصرف‌کننده‌ی امنیت نیست، بلکه در کنار ایالات متحده در سراسر جهان برای شکل‌گیری امنیت تلاش می‌کند. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که آمریکایی‌ها از آلمان انتظار خواهند داشت بخشی از بار نظامی را در این عرصه بر دوش بگیرد». به عبارت دیگر، آلمان باید با ارتش خود برای برقراری امنیت در نقاط مختلف جهان وارد عمل شود.

ترنرت هم عقیده‌ای مشابه دارد: «اروپا پس از این هم متحدی مهم برای ایالات متحده‌ی آمریکا باقی خواهد ماند، اما اگر این قاره در آینده با مناقشه‌ای مواجه شود، باید خود آن را حل کند».

PB/SI