وضعیت بازار محصولات کشاوزری متشنج است. صادرات غلات از روسیه و اوکراین به دلیل جنگ متوقف شده است. تأثیر آن روی تأمین غلات در اتحادیه اروپا و بهای محصولات تولید شده با آن چیست؟
تبلیغات
تحولات اخیر اوکراین و تأثیر آن بر بازار غلات، میتواند پیامدهای سنگینی برای تأمین مواد خوراکی مورد نیاز در کشورهایی چون مصر و سودان به همراه داشته باشد. روسیه و اوکراین مشهور به انبار غله اروپا و صادرکننده غلات به بسیاری از کشورها هستند. بخش اعظم این صادرات از طریق دریای سیاه صورت میگیرد که اکنون با توجه به حمله روسیه به اوکراین، این راه به عنوان یکی از مهمترین مسیرهای بینالمللی تجارت غلات مسدود شده است.
برپایه اطلاعات شرکت آلمانی "بیوا" (Baywa)، بزرگترین شرکت آلمانی در حوزه تجارت محصولات کشاورزی، صادرات گندم از اوکراین و روسیه از طریق دریای سیاه تا حد زیادی متوقف شده است. این شرکت میگوید هیچ صادراتی از بنادر اوکراین صورت نمیگیرد. از سوی دیگر هرچند هنوز فعالیتهای صادراتی از مبدأ روسیه وجود دارد، اما این صادرات به گفته "بیوا" بسیار محدودند.
گندم صادراتی روسیه و اوکراین از طریق دریای سیاه، ۳۰ درصد از تقاضای جهانی را پوشش میدهد.
روسیه اخیرا با اعلام اینکه صادرات گندم، جو، چاودار و سایر غلات را محدود میکند، شوک بزرگی به بازار کشاورزی وارد کرد.
دلیل این تصمیم از سوی روسیه، اطمینان از تأمین نیاز داخلی و جلوگیری از افزایش قیمت برای تولیدکننده و مصرفکننده اعلام شده است. در پی این اعلام، کمیسیون اتحادیه اروپا تأکید کرد که خطری فوری امنیت غدایی این اتحادیه را تهدید نمیکند.
کاهش صادرات از روسیه بیش از همه شامل کشورهای جنوب اروپا میشود. بر پایه اطلاعات سازمان ملل در سال ۲۰۲۰، چهل درصد از گندم مصرفی در مصر، ترکیه، آذربایجان و سودان از روسیه بوده است.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل در همین باره گفته بود: «باید هر چه در توان داریم به کار بندیم تا از توفان قحطی و فروپاشی سیستم تغدیه جهانی جلوگیری کنیم.»
حذف صادرات اوکراین؛ ۲۰ تا ۲۵ میلیون تن گندم در سال
کارشناسان تجارت محصولات کشاورزی در آلمان معتقدند که محدودیتهای اعلام شده از سوی روسیه در حوزه صادرات غلات، بیشتر کشورهای همسایه روسیه در محدوده اوراسیا را شامل میشود.
به گفته این کارشناسان، اساسا در چارچوب سهمیهای مشخص در روسیه، باید مجوزهای صادراتی ثبت شوند.
ایمرتس، یکی از مدیران بیوا تأکید میکند: «به همین دلیل به نظر میرسد همچنان در این سیستم میتوان به صادرات ادامه داد. این به این معناست که اثرات ملموس و مشخص بر روی بازار هم قابل کنترل است.»
به گفته بیوا، در حال حاضر آنچه نگرانکنندهتر به نظر میرسد پیامدهای مستقیم حمله روسیه برای بخش کشاورزی اوکراین است.
روسیه در سال ۸۰ میلیون تن گندم تولید و ۳۰ میلیون تن از آن را صادر میکند.
صادرات گندم از اوکراین در سال ۲۰ تا ۲۵ میلیون تن است.
در سایه جنگی که معلوم نیست تا کی ادامه خواهد داشت، وضعیت بخش کشاورزی اوکراین هم در سال جاری نامشخص است. مدیر بیوا معتقد است که تولیدات کشاورزی در اوکراین بیشتر در خطرند و میگوید: «در اوکراین، گندم در پاییز کشت شده و اکنون زمان کوددهی زمینهای تحت کشت است. ذرت هنوز کشت نشده و اگر نتوان آن را کاشت مسلما برداشتی هم وجود نخواهد داشت.»
جنگ باعث افزایش بهای غلات در هفتههای گذشته در سراسر جهان شده است.
خطر کمبود در کمین مصرفکنندگان در اتحادیه اروپا؟
کارشناسان میگویند از آنجا که حجم گندم تولید شده شده در اتحادیه اروپا بیش از نیاز شهروندان این اتحادیه است، نگرانی بابت کمبود گندم در این اتحادیه وجود ندارد. اتحادیه اروپا سالانه حدود ۳۰ میلیون تن گندم صادر میکند.
اما این مسئله شامل حال همه انواع غلات نمیشود. برای مثال کشوری مانند آلمان به واردات ذرت وابسته است و غلات ارزان قیمتتر را از روسیه به ویژه به منظور تغذیه دام وارد میکند.
واکنش اتحادیه مرکزی نانوایان در آلمان هم نسبت به تهدیدهای روسیه بدون هیجان و آرام است. چرا که به گفته کارشناسان این حوزه، توقف صادرات از سوی روسیه در ابتدا تأثیر مستقیمی بر بازار آلمان و اتحادیه اروپا نخواهد داشت. چرا که این اتحادیه در مورد برخی غلات در وضعیت خودکفایی تا حتی بیش از صد در صد قرار دارد.
این اتحادیه اما همزمان تأکید کرده است: «البته بحران جاری و توقف صادرات در کوتاه مدت بهای غلات را افزایش خواهد داد و به تغییراتی در مسیر و زنجیره تأمین این مواد منجر خواهد شد و به این ترتیب قیمتهای جهانی، قیمتها در آلمان را هم تغییر خواهند داد.»
تراژدی جنگ اوکراین؛ ویرانی، آوارگی و استقامت مردم
با گذشت سه هفته از شروع حمله روسیه به اوکراین زندگی مردم در این کشور هر روز دشوارتر میشود. تاکنون بیش از نیمی از جمعیت کییف از این شهر گریختهاند. مناطق مسکونی و مراکز درمانی از آتش حملات در امان نماندهاند.
عکس: State Emergency Service of Ukraine/Handout/REUTERS
کییف، پایتخت اوکراین چهارشنبه ۱۶ مارس؛ زنی با یک کودک جلوی ساختمان مسکونی آسیب دیده بر اثر گلولهباران نیروهای روسی. ویتالی کلیچکو، شهردار کییف میگوید، روسیه عصر چهارشنبه محله مسکونی را در منطقه پودیل کییف هدف قرار داده که باعث ویرانی تعدادی از منازل، تخریب خطوط گاز و آتشسوزی شده است. او در پیامی گفته که آتش مهار شده است.
عکس: State Emergency Service of Ukraine/Handout/REUTERS
چهارشنبه ۱۶ مارس (۲۵ اسفند) کییف، پایتخت اوکراین؛ نیروهای امدادگر در حال کمک به خارج کردن ساکنان یک خانه که در پی حملات هوایی ارتش روسیه آسیب دیده است. به گفته ساکنان شهر صدای انفجار از نخستین ساعات صبح چهارشنبه چندین بار در کییف شنیده شده است. در خیابانهای پایتخت رفت و آمد بسیار محدود است.
عکس: State Emergency Service of Ukraine/HandoutREUTERS
میکولائیف؛ دو مرد جسدی را در یک کیسه حمل میکنند تا آن را در کنار دیگر اجساد در حیاط پوشیده از برف سردخانه میکولائیف، شهری در سواحل دریای سیاه قرار دهند. این شهر از ۱۱ مارس زیر آتش توپخانه نیروهای روسی بوده است. مناطق اطراف شهر شاهد درگیریهای شدیدی بودند. اوکراینیها به مقاومت در این محل ادامه میدهند. این شهر به عنوان آخرین شهر بزرگ پیش از شهر بندری اودسا از موقعیت ویژه استراتژیک برخوردار است.
عکس: BULENT KILIC/AFP/Getty Images
سهشنبه ۱۵ مارس (۲۴ اسفند)؛ ساکنان یک آپارتمان در یک بلوک مسکونی در کییف، پایتخت اوکراین در اوایل صبح با ادامه تهاجم روسیه به اوکراین مورد هدف موشک قرار گرفت. ویتالی کلیچکو، شهردار کییف منع دو روزه آمد و شد در شهر را اعلام کرده است. نیروهای روسی سعی میکنند کییف را از چند طرف محاصره کنند. پایتخت اوکراین برای این محاصره آماده میشود.
عکس: Maxym Marusenko/NurPhoto/picture alliance
دوشنبه ۱۴ مارس خارکف؛ نیروهای امدادی و آتشنشانان در حال خاموش کردن آتش در خانهها در منطقه مسکونی پس از حمله موشکی روسیه به خارکف، دومین شهر بزرگ اوکراین.
عکس: Pavel Dorogoy/AP Photo/picture alliance
دوشنبه ۱۴ مارس؛ نیروهای داوطلب در حال دوختن پرچمهای اوکراین و آماده کردن جعبه کمکهای اولیه در کارگاهی در شهر لویو در غرب اوکراین. در حالی که دور دیگری از مذاکرات دیپلماتیک برگزار شده اما نیروهای روسی به حمله وسیع خود به مناطق مختلف اوکراین ادامه میدهند و به ویژه آتش حملات در اطراف پایتخت شدت گرفته است. بیش از ۲.۸میلیون نفر تا کنون مجبور به فرار از اوکراین شدهاند.
عکس: Bernat Armangue/AP Photo/picture alliance
سهشنبه ۱۵ مارس کییف؛ نیروهای امدادی مشغول کمک به یک زن سالخورده که در پی حمله نظامیان روسیه به پایتخت اوکراین زخمی شده است. تهاجم روسیه به اوکراین با یک سلسله حملات به مرکز کییف شدت گرفته است. این در حالی است که رهبران سه کشور عضو اتحادیه اروپا برای بازدید از پایتخت درگیر جنگ اوکراین برنامه ریزی کردهاند.
عکس: Felipe Dana/AP Photo/picture alliance
هزاران سرباز خارجی برای کمک به مردم اوکراین در جنگ با روسیه راهی این کشور شدهاند و در حال حاضر به شبهنظامیان اوکراینی کمک میکنند. زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین یک «لژیون بین المللی» برای داوطلبان خارج از کشور راه اندازی کرده است.
عکس: Birgitta Schülke/DW
شنبه ۱۲ مارس؛ نیروهای مسلح اوکراینی و ساکنان خانهای در حومه کییف که در پی بمباران نیروهای روسی آسیب دیده است. حلقه نیروهای روسی در اطراف پایتخت اوکراین، کییف تنگتر میشود. در حومه شمال غربی کییف، از جمله در ایرپین و بوچا خودروهای زرهی روسیه در حال پیشروی هستند. این مناطق از چندین روزپیش زیر آتش بمباران سنگین نیروهای روسی قرار دارند.
عکس: Dimitar Dilkoff/AFP/Getty Images
شنبه ۱۲ مارس؛ در هفدهمین روز تهاجم روسیه به اوکراین، مسافری از پنجره یک تراموا در شهر کییف به بیرون نگاه میکند. از زمان شروع حمله روسیه به اوکراین در ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ زندگی ساکنان پایتخت شلوغ اوکراین به زندگی در یک منطقه جنگی متروک و خطرناک تبدیل شده است.
عکس: Aris Messinis/AFP/Getty Images
ساختمان ویران شده یک مدرسه پس از بمباران در شهر ژیتومیر؛ به گفته کمیسیون پناهندگان سازمان ملل متحد بیش از ۲،۵ میلیون نفر از مردم اوکراین از زمان آغاز تهاجم روسیه از این کشور گریختهاند. با این حال، بسیاری نیز تصمیم گرفتهاند بمانند و برای کشور خود بجنگند.
عکس: Miguel A. Lopes/EPA-EFE
شبهنظامیان داوطلب اوکراینی در حال عبور از جلوی ساختمان ویران شده یک تعمیرگاه خودرو در شهر باریشیوکا؛ بیش از ۱۶ هزار اوکراینی برای دفاع از کشور در مقابل تهاجم روسیه به اوکراین بازگشتهاند.
عکس: Felipe Dana/AP/dpa/picture alliance/dpa/AP
تخلیه ساکنان شهر ایرپین روز جمعه ۱۱ مارس؛ یکی از نیروهای صلیب سرخ در حال کمک و حمل یک پیرزن برای خروج از ایرپین. این شهر که در شمال غربی کییف واقع است زیر آتش شدید نیروهای روسی قرار دارد.
جمعه ۱۱ مارس، ساختمانی در شهر محاصره شده ماریوپل پس از شلیک تانک ارتش روسیه؛ اوضاع در ماریوپل روز به روز فاجعهبارتر میشود. سازمان ملل متحد در باره وضعیت اسفبار زندگی مردم در ماریوپل هشدار داده است. کمیته بینالمللی صلیب سرخ به نقل از ساکنان ماریوپل گفته است اهالی دیگر برای فرزندان خود غذا و دارو در اختیار ندارند. در این شهر برق، آب و گاز قطع شده است.
عکس: Evgeniy Maloletka/AP/picture alliance
کلیسای سنت پیتر در شهر لویو؛ تشییع جنازه سه سرباز کشته شده اوکراینی در حمله روسیه
عکس: Carol Guzy/ZUMA/picture alliance
ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین از مردم خواسته که در مقابل تهاجم نیروهای روسی مقاومت کنند. او گفته که تا کنون ۱۳۰۰ سرباز این کشور جان خود را در درگیریها از دست دادهاند. زلنسکی روز شنبه گفت که روسیه تنها در صورتی قادر به تصرف کییف خواهد بود که شهر را با خاک یکسان کند.
عکس: Instagram/Wolodomyr Selenskyi
نمایی از ساختمان یک مدرسه در خارکیف که در پی درگیری میان سربازان اوکراینی و روسی ویران شده است. کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد روز شنبه ۲۱ اسفند (۱۲ مارس) کشته شدن ۵۷۹ غیرنظامی از جمله ۴۲ کودک و زخمی شدن بیش از ۱۰۰۲ نفر را تائید کرد.
عکس: Stringer/AA/picture alliance
پایگاه هوایی واسیلکیو اوکراین در روز شنبه ۱۲ مارس؛ به گفته مردم محلی مخازن سوخت شهر در پی حمله نیروهای ارتش روسیه توسط پنج موشک مورد اصابت قرار گرفته است.
عکس: Thomas Peter/REUTERS
جمعه ۱۱ مارس، مردم شهر لویو در غرب اوکراین در هنگام تهاجم نیروی هوایی روسیه در یک پناهگاه جمع شدهاند.
عکس: Vitaliy Hrabar/EPA-EFE
جمعه ۱۱ مارس خداحافظی در ایستگاه راهآهن کییف؛ یک مرد جوان هنگام وداع با دوست دخترش در ایستگاه اصلی راهآهن کییف، او در کییف میماند و دوست دخترش مانند هزاران نفر دیگر تلاش میکند از پایتخت دور شود. بر اساس آمار کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد، از زمان آغاز عملیات نظامی روسیه در اوکراین بیش دو و نیم میلیون نفر از کشور خود گریختهاند.
عکس: Mikhail Palinchak/EPA-EFE
پناهندگان اوکراینی که پس از فرار از جنگ به ایستگاه راه آهن پرزمی در لهستان رسیدهاند؛ ۱،۵میلیون اوکراینی که اکثر آنها زن و کودک هستند تا کنون وارد لهستان شدهاند. میلیونها اوکراینی دیگر در حال گریز از وطن خود هستند. وزارت کشور آلمان گزارش داده که از آغاز جنگ روسیه در اوکراین بیش از ۱۲۲ هزار پناهجوی اوکراینی وارد آلمان شدهاند. بسیاری از پناهجویان دیگر در راه آلمان هستند.
عکس: Alex Chan Tsz Yuk/SOPA Images via ZUMA Press Wire/picture alliance
جمهوری چک جمعه ۱۰ مارس؛ کمکهای بشردوستانه برای پناهندگان جنگی از اوکراین، انبار اردوگاه پناهجویان در شهر کارلویواریاستارا