پیام ایران به آمریکا: به دنبال ترور ترامپ نیستیم
۱۴۰۳ آبان ۲۵, جمعه
روزنامه وال استریت ژورنال در گزارشی نوشت ایران ماه گذشته در پیامی مکتوب به دولت بایدن اعلام کرد که قصد ترور دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، را ندارد. این پیام که در ۱۴ اکتبر ارسال شده بود، پاسخی به هشدار آمریکا در ماه سپتامبر درباره تهدیدهای جانی علیه ترامپ بود.
مقامات آمریکایی این هشدار را در راستای پیام‌های قبلی خود درباره خطر جدی تهدیدها علیه ترامپ عنوان کرده‌اند. یکی از مقامات گفت: «هرگونه تلاش برای آسیب رساندن به ترامپ به عنوان یک اقدام جنگی تلقی خواهد شد.» این در حالی است که ایران بارها تهدیدهای مطرح‌شده را رد کرده و وزیر خارجه ایران آن را یک «کمدی درجه سه» توصیف کرده است.
ترور سردار سلیمانی و آغاز تنش‌ها
تنش میان ایران و دولت ترامپ پس از حمله هوایی آمریکا در ژانویه ۲۰۲۰ که منجر به ترور سردار قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، شد، به اوج رسید. ایران از آن زمان وعده داده که انتقاماین اقدام را خواهد گرفت.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
اخیراً، دادستانی فدرال آمریکا یک شهروند پاکستانی مرتبط با ایران را به برنامه‌ریزی برای ترور دونالد ترامپ متهم کرد. این اتهام باعث شد که سطح حفاظت امنیتی ترامپ که در حال انجام کمپین انتخاباتی‌اش بود، افزایش یابد. همچنین، برخی مقامات دولت پیشین ترامپ، از جمله مایک پمپئو و جان بولتون، همچنان تحت حفاظت سرویس مخفی قرار دارند.
نقش تحریم‌ها و تنش‌های منطقه‌ای
پیام ایران به دولت بایدن در شرایطی ارسال شد که منطقه خاورمیانه با تنش‌های جدیدی مواجه بود. در اول اکتبر، ایران حمله موشکی به اسرائیل انجام داد و اسرائیل نیز در ۲۶ اکتبر با حملاتی هوایی به تاسیسات نظامی ایران پاسخ داد. این در حالی است که مقامات آمریکایی اعلام کردند هیچ نقشی در حمله اسرائیل نداشته‌اند اما نیروهای خود را در منطقه افزایش داده‌اند.
تحلیلگران معتقدند که این تنش‌ها بخشی از سیاست‌های منطقه‌ای ایران و تلاش این کشور برای حفظ نفوذ خود در خاورمیانه است. اما فشارهای اقتصادی ناشی از تحریم‌ها، ایران را وادار به ارسال پیام‌هایی مبنی بر تمایل به کاهش تنش کرده است.
ظرفیت ایران برای تعامل دیپلماتیک
در همین راستا، برخی ناظران معتقدند که پیام ایران به دولت بایدن می‌تواند نشان‌دهنده تمایل تهران برای کاهش تنش‌ها و بازسازی روابط با غرب باشد. علی واعظ، مشاور ارشد گروه بحران بین‌المللی، گفت: «ایران نمی‌تواند همزمان با ارسال پیام تعامل، به دنبال حذف شرکای بالقوه مذاکره باشد. این مثل دست دراز کردن برای توافق و نگه داشتن چاقو در دست دیگر است.»
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
با این حال، مقامات ایرانی همچنان بر این موضع اصرار دارند که ترامپ با ترور سردار سلیمانی مرتکب "جنایت" شده است. ایران همچنین اعلام کرده که قصد ساخت سلاح هسته‌ای ندارد و آماده همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای رفع هرگونه تردید درباره برنامه هسته‌ای خود است.
چالش‌های پیش روی بازسازی روابط ایران و آمریکا
با وجود پیام ایران، تحلیلگران بر این باورند که مسیر پیش روی روابط دیپلماتیک ایران و آمریکا بسیار پیچیده است. ریچارد نپیو، یکی از اعضای پیشین تیم مذاکره دولت بایدن با ایران، گفت: «رفع مسئله تهدیدهای ترور ممکن است به دیپلماسی کمک کند، اما هیچ‌کس نباید خود را فریب دهد که دستیابی به توافق آسان خواهد بود.»
او افزود: «با توجه به پیشرفت‌های برنامه هسته‌ای ایران و سابقه توافق هسته‌ای، دستیابی به توافق حتی درباره مسائل هسته‌ای بسیار دشوار خواهد بود.»
آینده تعامل یا تنش؟
در حالی که ترامپدر مسیر بازگشت به کاخ سفید است، مواضع او درباره ایران نیز نقش کلیدی در آینده روابط دو کشور خواهد داشت. ترامپ در سخنرانی‌های اخیر خود اعلام کرده که خواهان تغییر رژیم در ایران نیست اما ایران باید از دستیابی به سلاح هسته‌ای منع شود.
از سوی دیگر، ایران تلاش می‌کند با ارسال پیام‌هایی مبنی بر تمایل به تعامل، مسیر مذاکرات را هموار کند. اما آیا این اقدامات می‌تواند به کاهش تنش‌ها منجر شود یا ایران و آمریکا همچنان در مسیر تقابل باقی خواهند ماند؟
پیام ایران به دولت بایدن شاید تلاشی برای کاهش تنش‌ها و باز کردن فضای دیپلماتیک باشد، اما تاریخ روابط دو کشور نشان می‌دهد که بازسازی اعتماد و رسیدن به توافق، به خصوص در سایه تحریم‌ها و فشارهای داخلی و خارجی، چالشی بزرگ است.
در همین حال، ایران در واکنش به خبر وال استریت ژورنال گفته است که این کشور" راجع به جزئیات پیام‌های رسمی که میان دو کشور تبادل می‌شود در سطح عمومی اظهار نظر" نمی‌کند.
به گفته نمایندگی ایران در سازمان ملل، جمهوری اسلامی از سال‌ها قبل اعلام کرده که "موضوع ترور سلیمانی را از طریق مراجع حقوقی و قضایی دنبال می‌کند و پایبندی کامل به اصول شناخته شده حقوق بین‌الملل دارد".