مراسم اهدای جایزه حقوق بشری ساخاروف از سوی پارلمان اروپا به مهسا ژینا امینی روز سه‌شنبه ۱۲ دسامبر (۲۱ آذر ۱۴۰۲) در شهر استراسبورگ فرانسه برگزار شد. صالح نیکبخت، وکیل خانواده مهسا امینی این جایزه را به نیابت از خانواده او دریافت کرد.

جایزه ساخاروف از سال ۱۹۸۸ همه‌ساله به افراد و سازمان‌هایی اعطا می‌شود که از حقوق بشر و آزادی دفاع می‌کنند.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

جان‌باختن مهسا امینی منجر به جنبش اعتراضی "زن، زندگی، آزادی" در ایران شد. ابتدا قرار بود والدین و برادر ژینا امینی در استراسبورگ این جایزه را دریافت کنند، اما مقامات جمهوری اسلامی مانع سفر آنها شدند و گذرنامه آن‌ها را مصادره کردند.

پیش از اهدای جایزه ساخاروف خانم روبرتا متسولا،  رییس پارلمان اروپا در سخنانی پیش از اهدای جایزه، با انتقاد ازجمهوری اسلامی به دلیل ممانعت از سفر خانواده مهسا امینی برای دریافت جایزه دخترشان شد گفت مردم ایران روزانه با چنین محدودیت‌ها و فشارهایی مواجه‌اند.

متسولا جرئت و مقاومت زنان ا یران در تلاش برای دستیابی به عدالت و آزادی و حقوق بشر توقف‌ناپذیر توصیف کرد.

بیشتر بخوانید: مهسا امینی و "زن، زندگی، آزادی" برنده جایزه ساخاروف ۲۰۲۳

مژگان افتخاری، مادر مهسا امینی به مناسبت اعطای جایزه ساخاروف در پیامی اطلاع داد که صالح نیکبخت، وکیل خانواده‌اش به همراه سهیلا قادری، به نیابت از آنها در این مراسم حضور پیدا خواهند کرد تا این جایزه معتبر حقوق بشری را دریافت کنند.

پیام مادر ژینا امینی به مراسم اهدای جایزه ساخاروف 

در همین زمینه صالح نیکبخت، وکیل خانواده مهسا امینی در سخنرانی خود در صحن پارلمان اروپا گفت: «من پیام خانواده امینی را به نقل از مادر او قرائت می‌کنم که می‌تواند پیام هر زن ایرانی به‌پاخاسته در جریان اعتراضات سال گذشته باشد؛ اعتراضاتی که سراسری شد و پیام آن به تمام جهان رسید.»

در پیام مژگان افتخاری، مادر مهسا امینی که توسط نیکبخت قرائت شد، آمده است:‌ «داغ ژینا برای من ابدی است و برای همه مردم جهان جاویدان. اطمینان دارم کە نام او همراه با نام ژاندارک، نماد آزادی خواهد ماند.»

مهسا امینی، ۲۲ ساله اهل سقز، روز ۲۲ شهریورماه ۱۴۰۱ به بهانه "حجاب نامناسب" توسط ماموران گشت ارشاد در تهران بازداشت و به ساختمانی در خیابان وزرا منتقل شد. او ساعاتی بعد به بیمارستان انتقال یافت و سه روز بعد، خبر جان باختن او به طور رسمی از سوی خانواده‌اش تایید شد.

مرسده شاهین‌کار، معترض ایرانی که در اعتراضات اخیر دچار آسیب‌دیدگی از ناحیه چشم شده بود، به همراه افسون نجفی، خواهر حدیث نجفی، معترض جان‌باخته در روزهای نخست خیزش مردمی شهریور ۱۴۰۱ نیز در مراسم اهدای جایزه ساخاروف حضور داشتند.

مرسده شاهین‌کار، در کنفرانس مطبوعاتی که رئیس پارلمان اروپا نیز حضور داشت با اشاره به وضعیت زنان در ایران تاکید کرد، "زنان ایرانی از ابتدایی‌ترین حقوق انسانی خود محروم هستند."

شاهین‌کار افزود: «به چشم من نگاه کنید؛ به مزار کشته‌های ما نگاه کنید؛ به ممنوع‌الخروج کردن خانواده ژینا نگاه کنید؛ جمهوری اسلامی ما مخالفان و معترضان و دادخواهان و داغ‌داران را برده خود می‌خواهد. اما ما عقب نمی‌نشینیم و از رسیدن به عدالت و رهایی عقب نمی‌نشینیم.» 

بیشتر بخوانید: نامزدی ژینا مهسا امینی برای دریافت جایزه ساخاروف

افسون نجفی، خواهر حدیث نجفی نیز در سخنانی گفت: «جمهورى اسلامى اعلام كرده كه بيش از ٩٠ هزار  نفر از معترضان آزادی‌خواه زندانى را آزاد كرد، اما هنوز هزاران جوان ديگر در زندان‌هاى جمهورى اسلامى زجر می‌كشند و شكنجه می‌شوند.»

خواهر حدیث نجفی تاکید کرد که "هنوز کسی نام بسیاری از زندانیان‌ معرتض را نمی‌داند."

اهدا جایزه معتبر ساخاروف به مهسا امینی نشان می‌دهد که اعتراضات ایرانیان به ر‌غم حواثی که در خاورمیانه اتفاق می‌افتد مورد توجه افکار عمومی جهانیان قرار گرفته است. روز یکشنبه نیز مراسم اعطای جایزه صلح نوبل به نرگس محمدی، مدافع ایرانی حقوق بشر و محبوس در زندان اوین اعطا شد و خانواده او این جایزه را دریافت کردند.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

جایزه ساخاروف، به‌یاد آندره ساخاروف، فیزیکدان و مخالف سیاسی شوروی نام‌گذاری شده است. ساخاروف خود جایزه نوبل صلح سال ۱۹۷۵ را دریافت کرده بود. او حدودا ۱۰ سال را در زندان و تبعید گذراند و در دسامبر سال ١٩٨٩ در ۶۸ سالگی درگذشت.