وزارت امور خارجه آمریکا روز پنج‌شنبه (۲۸ اکتبر / ۶ آبان) اعلام کرد که آمریکا و هم‌پیمانان اروپایی آن مشغول آماده‌سازی پیشنهاد جدیدی برای ایران در مبادله احتمالی سوخت هسته‌ای هستند، ولی این پیشنهاد شرط‌های سنگین‌تر از شرط‌های مطرح شده در سال گذشته دارد که مورد مخالفت ایران قرار گرفت.

فیلیپ کراولی، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا ابراز امیدواری کرد که پیشنهاد جدید تبادل سوخت به ایران با موفقیت روبرو شود و چنانچه در آینده نزدیک مذاکره‌ای با ایران صورت پذیرد، جزئیات آن مورد بحث و بررسی قرار گیرد.

نیویورک‌تایمز به نقل از یک مسئول بلندپایه آمریکایی نوشت که دولت باراک اوباما و شریک‌های آن به توافق در مورد پیشنهاد جدید به ایران بسیار نزدیک شده‌اند.

یک دیپلمات غربی در واشنگتن که نخواست نامش فاش شود، پا را از این نیز فراتر گذاشته و به نیویورک‌تایمز گفت که توافق حاصل شده است.

کراولی هشدار داد که حتی اگر طرح مبادله سوخت نیروگاه‌های علمی ایران در مذاکرات احتمالی این کشور با گروه ۱+۵ در ماه آینده در وین به نتیجه برسد، نگرانی گسترده از نیت ایران در پیگیری برنامه هسته‌ای کم نخواهد شد.

به گفته سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، طرح جدید تبادل سوخت هسته‌ای با ایران می‌تواند برای اعتمادسازی میان طرفین مذاکره بسیار مفید باشد، ولی در عین حال نباید با پیشرفت مذاکرات در مورد نیروگاه‌های علمی ایران، فراموش کنیم که نگرانی‌های جدی در مورد برنامه هسته‌ای ایران وجود دارد.

خطر شکست مذاکرات آتی

نیویورک‌تایمز در گزارشی نوشت که تحلیلگران اطلاعاتی غربی به این نتیجه رسیده‌اند که آیت‌الله خامنه‌ای رهبر ایران، سال گذشته پیشنهاد تبادل سوخت را رد کرده و به همین دلیل اکنون نیز پیشنهاد جدید غرب به ایران با شکست مواجه خواهد شد.

یک دیپلمات بلندپایه غربی به رویترز گفت که غرب تردید زیادی در این زمینه دارد که ایران مسیر خود را تغییر دهد، چرا که نشانه‌های صادر شده از طرف ایران به هیچ وجه باعث ایجاد خوش‌بینی نشده است.

در همین حال ایران نیز در عین استقبال از مذاکره با غرب، توقف فعالیت‌های هسته‌ای را دور از انتظار خوانده و هیچ پاسخی نیز به پیشنهاد مذاکره در تاریخ ۱۵ تا ۱۷ نوامبر نداده است.

دیپلمات‌های غربی بر این باور هستند که تحریم اقتصادی گسترده بر ایران اثر گذاشته و امکان دارد پیشنهاد جدید مبادله سوخت هسته‌ای با ایران این بار مورد موافقت این کشور قرار گرفته و فعالیت‌های هسته‌ای تهران تا حدی تحت کنترل قرار گیرد.

دیپلمات‌ها همچنین معتقد هستند که تفاهم در مورد تبادل سوخت باید با نوآوری همراه باشد و در عین حال کشورهای غربی در نظر داشته باشند که ذخیره اورانیوم ایران افزایش یافته و این کشور از فوریه گذشته مشغول غنی‌سازی اورانیوم با درصد بالا است.

آمریکا: غنی‌سازی ۲۰ درصدی باید متوقف شود

رابرت گیبس، سخنگوی کاخ سفید نیز به نوبه خود گفت که ایران برای عمل به تعهداتش و همچنین به هدف خاتمه بخشیدن به تحریم اقتصادی باید تلاش بیشتری از خود نشان دهد.

به نوشته نیویورک‌تایمز، آمریکا در پیشنهاد جدید خود قصد دارد این موضوع را مطرح کند که ایران دو هزار کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده با درصد پایین را به خارج صادر کند. این مقدار اورانیوم در واقع بیش از دو سوم مقداری است که سال گذشته از تهران خواسته شده و توسط مسئولان ایران رد شد.

این روزنامه در ادامه نوشت که افزایش میزان اورانیوم برای تبادل نشان می‌دهد که ایران ظرف یک سال گذشته مقادیر بیشتری از اورانیوم را غنی‌کرده و واشنگتن نیز در عین حال قصد دارد اجازه ندهد که ایران به آن مقدار از اورانیوم غنی‌شده دست یابد که برای ساخت بمب هسته‌ای لازم است.

پیشنهاد جدید آمریکا همچنین از ایران می‌خواهد که تمامی فعالیت‌های غنی‌سازی با درجه خلوص بیست درصد را متوقف کند که این میزان از غنی‌سازی قدم بسیار مهمی برای تولید مواد لازم در تهیه سلاح هسته‌ای ارزیابی شده است.

فیلیپ کراولی در سخنان خود از تشریح جزئیات پیشنهاد جدید آمریکا خودداری کرده و تنها به این نکته اکتفا کرد که هدف از پیشنهاد جدید، کاستن از میزان نگرانی‌ها در این زمینه است که چه مقدار از اورانیوم ایران صادر شده و چه کسی بر صدور آن از ایران نظارت دارد.

ایوانکا بارزاشکا، از اعضای اتحادیه دانشمندان آمریکا که مقر آن در واشنگتن است گفت که دستیابی به توافقی قابل اجرا برای تبادل سوخت با ایران، شرطی ضروری برای افزایش تفاهم میان ایران و غرب است.

بارزاشکا همچنین به رویترز گفت که هر گونه افزایش در میزان سوخت مورد مبادله از طرف ایران به عنووان تغییر قوانین بازی ارزیابی شده و این امر قطعا باعث تاخیر بیشتری در جریان مذاکرات می‌شود.

AM/SI