بحث در مورد مسجد کلن

وجود بیش از ۳ میلیون مسلمان در آلمان باعث شده است که "انتگراسیون" آنان، یعنی موضوع پذیرش و ادغامشان در جامعه، به یکی از مهمترین مسائل اجتماعی‌ این کشور تبدیل شود. در همین رابطه مدتی پیش بحث در باره بنای بزرگترین مسجد در شهر کلن به اوج خود رسید. و اکنون یکی از خبرنگاران معروف آلمان اعلام کرده است که با موافقت اتحادیه مسلمانان ترک در آلمان می‌خواهد کتاب "آیه‌های شیطانی" سلمان رشدی را در مسجد جدید شهر کلن برای حاضران در مسجد بخواند - آزمونی برای مسلمانانی که می‌گویند طرفدار گفتگو و تساهل هستند.

پیشنهاد والراف

یک ماه پیش ملکه انگلیس به سلمان رشدی، نویسنده انگلیسی و صاحب کتاب "آیه‌های شیطانی" لقب شوالیه را اعطا کرد و در پی آن نامه‌ها و نوارهای صوتی تهدیدآمیز مسلمانان متعصب به سوی انگلیس سرازیر شد. گونتر والراف، خبرنگار آلمانی که بخاطر گزارشهای اجتماعی افشاگرانه خود در زمینه تبعیض علیه خارجیان شهرت دارد، به‌تازگی در مصاحبه‌ای با رادیو آلمان گفت که می‌خواهد در مسجد جدیدی که اتحادیه مسلمانان ترک در شهر کلن می‌سازد بخشهایی از کتاب "آیه‌های شیطانی" را برای مسلمانان بخواند.

سنجش حد تحمل

"آیه‌های شیطانی" کتابی است که موجب شد آیت الله خمینی ۱۸ سال پیش سلمان رشدی را تکفیر کرده و فتوای قتل او را صادر کند. اتهام رشدی را به کار گیری طنز در مورد زندگی پیامبر اسلام عنوان کرده بودند.

والراف در مصاحبه خود با رادیو آلمان به گفته‌های نمایندگان اتحادیه مسلمانان ترک پرداخت که به هنگام بحث در باره ساختن مسجد بزرگشان در شهر کلن گفته‌اند که می‌خواهند درهای مسجد را به روی جامعه آلمان بگشایند، می‌خواهند مسجد را به مکانی برای گفتگو تبدیل کنند. والراف گفت که ما هم می‌خواهیم این حرفها را جدی بگیریم.

گونتر والراف در مصاحبه‌ای با روزنامه "کلنر اشتات انتسایگر" گفت که سلمان رشدی، نویسنده "آیه‌های شیطانی"، بیش از ده سال در نزد او پنهان بوده است. وی در مورد انگیزه‌اش برای خواندن "آیه‌های شیطانی" در مسجد توضیح داد و گفت که چند سال پیش بیانیه‌ای را در دفاع از رشدی و کتابش تنظیم کرده و به جمع‌آوری امضا از جمله در میان مسلمانان پرداخته بود. به گفته او تنها آن گروه از روشنفکران کشورهای اسلامی که دیدی انتقادی به فرهنگ کشورهایشان داشتند، حاضر به امضای آن بیانیه شدند. کسانی که به مسجد می‌رفتند، یا موافق فتوای قتل رشدی بودند یا اگر هم با قتل موافق نبودند نمی‌‌خواستند خلاف آن چیزی بگویند یا اقدامی کنند.

استدلال والراف

چندی پیش که بحث در باره ساختن مسجدی بزرگ در شهر کلن بالا گرفت، گونتر والراف با ساختن مسجد موافق بود. والراف عقیده دارد که کسی که فتوای قتل رشدی را می‌پذیرد، باید دست کم محتوای کتابی را که او نوشته بشناسد. به نظر او حتی آیت الله خمینی هم این کتاب را نخوانده بوده است.

استقبال از پیشنهاد

شاید به نظر بسیاری کسان ایده قرائت "آیه‌های شیطانی" در مسجد غیرواقعی یا خام باشد. اما به عقیده گونتر والراف انسان باید اجازه بیان افکاری را هم داشته باشد که به نظر غیرواقعی‌اند یا مورد تامل نبوده‌اند. در این میان نماینده اتحادیه مسلمانان ترک، بکیر البوغا، از ایده کتابخوانی استقبال کرده و اعلام داشته که موضوع را در اتحادیه به بحث خواهد گذاشت. اتحادیه مسلمانان ترک تصمیم خواهد گرفت که چه هنگام و در کجا کتاب سلمان رشدی برای مسلمانان خوانده شود. گونتر والراف گفت که همچنین قرار است اتحادیه مسلمانان ترک به زودی بیانیه‌ای را منتشر کند و در آن به روشنی فاصله‌گیری خود را با فتوای قتل رشدی نشان دهد.

کیواندخت قهاری (رادیو دویچه وله)