نشریه سایت آلمان، در شماره اول مارس خود، ضمن گزارشی مفصل، سابقه مناسبات جمهوری اسلامی و چین را بررسی می‌کند و می‌کوشد به این پرسش پاسخ بدهد که چرا چینی‌ها، به رغم انتقادهای شدید بین‌المللی، همچنان از حکومت ایران پشتیبانی می‌کنند.

نقش چین در شورای امنیت

هفته‌نامه آلمانی می‌نویسد که با توجه به تغییر سیاست روسیه در برابر برنامه اتمی ایران، اکنون تنها چین است که به عنوان آخرین دوست جمهوری اسلامی، می‌تواند قطعنامه احتمالی شورای امنیت را وتو کند. به این دلیل، غربی‌ها می‌کوشند چین را وادار سازند که دست کم به قطعنامه رای ممتنع بدهد.

سایت، سه موضوع را دلیل اصلی پشتیبانی چین از جمهوری اسلامی می‌داند: یکی منابع زیرزمینی سرشار این کشور، دیگری موقعیت جغرافیائی مناسب ایران برای دسترسی چین به مرزهای ناتو و سوم این‌که پکن اصولا بابت دسترسی جمهوری اسلامی به سلاح اتمی نگرانی غرب را ندارد.

منافع چین در ایران

مناسبات چین با ایران از اهمیت استراتژیک بالائی برخوردار است. این کشور، برای حفظ رشد اقتصادی خود، به شدت نیازمند منابع زیرزمینی ایران است. ایران، دارای ۱۰ درصد ذخائر نفتی و ۱۵ درصد ذخائر گاز جهان است و سومین تامین‌کننده نفت چین محسوب می‌شود.

سایت‌آنلاین می‌نویسد:«چینی‌ها تب‌آلود در تاسیسات نفت و گاز ایران سرمایه‌گذاری می‌کنند و خوشحال هستند که در این عرصه رقیب بین‌المللی ندارند، زیرا غرب زیر فشار آمریکا از معامله با ایران عقب‌نشینی کرده است. به رغم تحریم‌های بین‌المللی، چین در سال گذشته‌ میلیاردها دلار برای بهره‌برداری از منابع گاز، ایجاد پالایشگاه و یک خط لوله ایرانی سرمایه‌گذاری کرده است.»

چین، ضمنا روزانه ۴۰ هزار بشکه گازوئیل به ایران صادر می‌کند. دلیل این امر آن است که ایران، به علت فرسودگی و کمبود ظرفیت پالایشگاه‌های خود، قادر به تامین سوخت داخلی نیست. منابع غربی تخمین می‌زنند که چین تاکنون بیش از ۱۲۰ میلیارد دلار در ایران سرمایه‌گذاری کرده است. مبادلات بازرگانی ایران و چین ظرف ۱۵ سال گذشته ۶۵ برابر افزایش یافته و از ۴۰۰ میلیون دلار در سال ۱۹۹۴ به ۲۵ میلیارد دلار در سال ۲۰۰۹ رسیده است.

پل پیروزی برای چین؟

منافع چین به تسلط بر بازار ایران و تامین انرژی محدود نمی‌شود. به گزارش سایت، ایران و پاکستان، مشترکا به چین امکان داده‌اند که کالاهای خود را از مرز شرقی به راحتی تا ترکیه حمل کند. اگر زمانی ضرورت داشته باشد، چین حتی می‌تواند از طریق ایران و پاکستان سربازان و تانک‌های خود را نیز به مرزهای زیر کنترل ناتو برساند.

چین، برخلاف کشورهای غربی، دسترسی ایران به بمب اتمی را هم خطر مستقیمی نمی‌داند. بیشتر کارشناسان چینی معتقدند که ایران در موقعیتی نیست که بتواند در آینده نزدیک بمب اتمی بسازد. آن‌ها همچنین معتقدند که ایران برای اسرائیل نیز خطری نیست، زیرا یک ضربه به اسرائيل، برای دولت ایران حکم خودکشی را خواهد داشت.

چینی‌ها از سوی دیگر ادعا می‌کنند که اگر باب گفت‌وگو میان ایران و غرب کاملا بسته شود، مناسبات نزدیک آن‌ها با تهران می‌تواند به نفع غرب تمام شود. در چنین حالتی، پکن می‌تواند نقش میانجی را میان ایران و غرب ایفا کند. در سال ۱۹۸۸ هنگامی که مبادله آتش میان کشتی‌های ایرانی و آمریکائی در تنگه هرمز می‌توانست دو کشور را وارد یک جنگ ناگهانی کند، میانجی‌گری چینی‌ها این خطر را خنثی کرد.

JT/FW