میت رامنی نخستین انتخابات مقدماتی جمهوریخواهان در ایالت آیووا را با اختلاف ۸ رای بیشتر از رقیب خود ریک سانتوروم برد، ولی نتیجه‌ی این انتخابات نشان داد که شکاف در صفوف جمهوریخواهان آمریکا تا چه اندازه عمیق است.

دیوید گرگن که تا کنون مشاور دو رئيس‌جمهوری جمهوریخواه و یک رئيس‌جمهوری دمکرات بوده است، شامگاه سه‌شنبه (۳ ژانویه/۱۳ دی) پس از انتخابات  ایالت آیووا گفت، امشب دمکرات‌ها مخفیانه جشن می‌گیرند.

به گفته‌ی وی، دمکرات‌ها می‌بینند که جمهوریخواهان با نامزد کردن میت رامنی نتوانسته‌اند گام نخست را استوار بردارند و نه تنها رای‌دهندگان جمهوریخواه را سر شوق نیاورده‌اند، بلکه آنان را نامطمئن کرده‌اند.

رقابت فشرده و پیروزی کمرنگ

کارشناسان سیاسی معتقدند که انتخابات مقدماتی برای تعیین نامزد جمهوریخواهان در انتخابات ریاست‌جمهوری آینده، نمی‌توانست از این بهتر برای اوباما برگزار شود. اختلاف اندک میان میت رامنی و ریک سانتوروم، یعنی سناتوری که به زحمت کسی او را می‌شناخت، نشان داد که چه شکاف عمیقی در میان جمهوریخواهان وجود دارد.

به گفته‌ی این کارشناسان، در حالی که رامنی مورمون، جناح میانه‌رو جمهوریخواهان را نمایندگی می‌کند، سانتوروم به عنوان مخالف سرسخت سقط جنین، نماینده‌ی جناح مسیحیان محافظه‌کار است و به همین دلیل همواره سخنرانی‌های خود را با عبارات مذهبی مزین می‌کند.

رامنی که یک مولتی‌میلیونر است، پول و وقت زیادی صرف کارزار انتخاباتی در ایالت آیووا کرد، ولی با این همه این فرماندار پیشین ماساچوست نتوانست در این ایالت عمدتا کشاورزی نتیجه‌ای بهتر از چهار سال پیش به دست آورد. وی چهار سال پیش هم تلاش کرده بود به عنوان نامزد جمهوریخواهان روانه‌ی کارزار انتخابات ریاست‌جمهوری شود، ولی در برابر جان مک‌کین شکست خورده بود.

فورد اوکانل، کارشناس راهبردی جمهوریخواهان معتقد است که «میت رامنی درجا می‌زند». به گفته‌ی او اگر چه رامنی آشکارا به عنوان امید نخست جمهوریخواهان ظاهر می‌شود ، ولی شب سه‌شنبه برای او تنها یک شب خوب بود و نه یک شب عالی.

تاد دوین، کارشناس راهبردی دمکرات‌ها نیز معتقد است که انتخابات مقدماتی در آیووا نتوانست تصویر روشنی ارائه دهد. کسب فقط ۲۵ درصد آرا توسط میت رامنی، مشوق بزرگی برای دیگر نامزدهاست تا همچنان در میدان رقابت‌باقی بمانند.

ناظران سیاسی معتقدند که باید خود را برای یک مصاف انتخاباتی طولانی و فرسایشی آماده کرد و به‌سرعت نمی‌توان انتظار روشن شدن نتیجه را داشت و این مساله به سود باراک اوباماست.

راه دشوار «میانه‌رویی از ماساچوست»

انتخابات مقدماتی بعدی سه‌شنبه‌ی هفته‌ی آینده در نیوهمپشایر برگزار خواهد شد. اگر چه احتمال می‌رود که رامنی در این انتخابات نیز موفق شود، ولی سپس نوبت انتخابات در ایالت‌های جنوبی آمریکا خواهد بود که به‌طور سنتی در دست نیروهای مافوق محافظه‌کار است و رقبای رامنی در آنجا شانس بیشتری خواهند داشت.

انتخابات مقدماتی بعد از آن در تاریخ ۲۱ ژانویه در کارولینای جنوبی برگزار خواهد شد. مخالفان رامنی در یک پوستر تبلیغاتی وی را «میانه‌رویی از ماساچوست» خوانده‌اند تا عرصه را بر او تنگ کنند. احتمال می‌رود که سانتوروم در این ایالت بتواند عقب‌افتادگی خود را جبران کند.

به گفته‌ی اوکانل، پرسش اصلی اکنون این است که آیا سانتوروم خواهد توانست انتخابات کارولینای جنوبی را به سود خود پایان دهد یا نه. وی معتقد است که اگر ریک پری، دیگر نامزد انتخابات مقدماتی از دور انتخابات کناره گیرد، این ماجرا به سود سانتوروم تمام خواهد شد، زیرا وی خواهد توانست همه‌ی مسیحیان محافظه‌کار را پشت سر خود بسیج کند.

ریک پری، فرماندار تگزاس، در آیووا در جایگاه پنجم قرار گرفت که برای او نتیجه‌ای مایوس‌کننده بود و احتمالا باعث خواهد شد که وی درباره‌ی ادامه‌ی رقابت‌ها بازاندیشی کند.

سومین رقیب بزرگ رامنی، رون پاول، نماینده‌ی کنگره است. آگاهان سیاسی معتقدند که اگر چه او امید شماره‌ی یک به حساب نمی‌آید، ولی کسب ۲۱ درصد آرا در انتخابات آیووا نشان داد که نباید او را دست‌کم گرفت.

روی هم می‌توان گفت که رقابت در اردوی محافظه‌کاران چنان تنگاتنگ و فشرده است که حتا در صورت پیروزی نهایی میت رامنی در انتخابات مقدماتی، وی باید نیروی زیادی را صرف وحدت صفوف جمهوریخواهان کند. این در حالی است که اوباما با آرامش خود را برای انتخابات ریاست‌جمهوری آماده می‌کند.

BM/MDM