چگونه سیاستهای ترامپ بر یک نسل تاثیرگذار خواهد بود
۱۳۹۹ دی ۲۸, یکشنبه
دوران ریاست جمهور ترامپ به زودی به پایان میرسد، اما تاثیر سیاستهای او تا دههها بر حوزه قضایی، تجارت و رسانهها احساس خواهد شد. مروری بر این سیاستها و تاثیر آنها بر اقشار مختلف جامعه، سیاستهای بهداشتی، مهاجرت و کار.
تبلیغات
پس از چهار سال آشفته، دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ روز چهارشنبه هفته آینده (۲۰ ژانویه) پایان مییابد. میراث او شاید بیش از هر رئیسجمهوری دیگری ایالات متحده را قطبی کرد.
نظرسنجی مرکز تحقیقات پیو نشان میدهد در حالی که محافظه کاران، طبقه ثروتمند و راست مذهبی احتمالا از او به عنوان یکی از بزرگترین روسای جمهوری زمان خود یاد میکنند، اکثریت آمریکاییها به او پشت کردهاند. براساس این نظرسنجی، ترامپ با محبوبیتی ۲۹ درصدی از کاخ سفید خارج میشود که بدترین میزان در کل دوران ریاست جمهوری او بوده است.
از مهمترین عوامل کاهش شدید محبوبیت ترامپ واکنش کند او به شیوع ویروس کرونا در آمریکا، نقش او در حمله خشونتآمیز به کنگره در ششم ژانویه و دومین استیضاح او در دوره چهارساله ریاست جمهوریاش هستند. با این حال اقدامات او تاثیراتی عمیق بر زندگی اجتماعی و سیاسی شهروندان ایالات متحده خواهد گذاشت.
قضات محافظهکار و مادامالعمر
نفوذ ترامپ در نظام قضایی آمریکا مطمئنا ماندگارترین میراث وی خواهد بود. ترامپ در کل بیش از ۲۰۰ قاضی فدرال را منصوب کرد که احتمالا در طول حیات خود به نفع جمهوریخواهان و محافظهکاران رای خواهند داد.
او سه قاضی مادام العمر را در دیوان عالی کشور منصوب کرده است که جهتگیری محافظهکارانه در دادگاه عالی را تقویت میکنند. این انتصابها تقریبا در همه زمینهها تاثیر دارند؛ از زندگی افراد همجنس و دوجنس یا ترنس جندر (LGBTQI) و امکان ازدواج یا داشتن فرزند برای آنها تا زنان، جوانان و بخشهای غیرمحافظهکار جامعه و نیز سیاستهای بهداشتی، قوانین مهاجرت و کار.
مالیات کمتر برای ثروتمندان
ترامپ اولین سال کار خود را با امضای قانونی به پایان رساند که نرخ مالیات شرکتهای بزرگ ایالات متحده را از ۳۵ درصد به ۲۱ درصد کاهش داد. کاهش مالیات یک مزیت بزرگ مالی برای ثروتمندترین افراد در آمریکا و صاحبان شرکتهای بزرگ بود. بسیاری از آنها به جای افزایش دستمزد برای کارمندان خود، پول اضافی را برای خرید سهام و پاداشهای کلان مدیران استفاده کردند.
این هدیه مالیاتی برای ثروتمندان به شدت برای فقیرترین شهروندان آمریکایی گران تمام شد. دفتر بودجه غیر حزبی کنگره تخمین زده است که کاهش مالیات ۱،۹ تریلیون دلار به کسری بودجه کشور طی ۱۰ سال خواهد افزود. منتقدان ترامپ نگرانند که ضعیفترین اقشار جامعه مجبور به پرداخت هزینه ناشی از این کسری بودجه نجومی شوند، زیرا محافظه کاران میخواهند سیستمهای تامین اجتماعی را برای تعادل بودجه قطع کنند.
یک قرارداد تجاری جدید به جای نفتا NAFTA
میراث ترامپ در زمینه توافقهای بینالمللی تنها منفی نبود. ترامپ با شعار «اول آمریکا» وارد صحنه شد و از جمله وعدههای او شکستن توافقهای تجاری قدیمی میان ایالات متحده و سایر کشورها و مذاکره مجدد بر سر آنها بود. او موفق شد پیمان مهم تجارت آزاد آمریکای شمالی (NAFTA) را که به دوره بیل کلینتون برمیگردد، منقضی کند و توافقنامهای را جایگزین آن کند که حتی منتقدان و مخالفان سرسخت او آن را بهتر میدانند.
توافقنامه جایگزینی که نام «توافقنامه ایالات متحده آمریکا، مکزیک و کانادا» را گرفت و توسط کانادا و مکزیک امضا شد، شامل مقررات زیست محیطی و حقوق کارگری است که بسیاری از منتقدان چپ ترامپ نیز خواهان آن بودند.
ترامپ همچنین نحوه نگرش به نقش واشنگتن را تغییر داد. او هنجارهای قدیمی دیپلماتیک را شکست. او در سال ۲۰۱۷ و با این شعار که توافقنامه تغییرات اقلیمی پاریس "در بالاترین سطح نسبت به ایالات متحده ناعادلانه" است، از این توافقنامه خارج شد.
او همچنین از توافق هستهای با ایران خارج شد، سفارت آمریکا و اسرائیل را از تلآویو به بیتالمقدس منتقل کرد و تلاش کرد با کیم جونگ اون، دیکتاتور کره شمالی روابط دیپلماتیک برقرار کند.
رسانه های اجتماعی
حتی اگر اکنون حساب توییتر ترامپ مسدود شده باشد، او نشان داد که چگونه میتوان از شبکههای اجتماعی در کارزارهای انتخاباتی و به نفع خود استفاده کرد. ترامپ از شبکههای اجتماعی برای تبلیغ نام تجاری ـ سیاسی خود استفاده كرد، به مخالفان خود حمله كرد، مقامات دولتی را اخراج كرد و مستقیما با طرفداران وفادار خود ارتباط برقرار كرد. ترامپ "رئیس توئیتر" بود. در یک کلام ترامپ توانست "ائتلافی" را حول خود گرد آورد که پیش از او هرگز دیده نشده بود.
ترامپ و وعدههایش: مرد حرف یا عمل؟
کشیدن دیوار مرزی، خروج از برجام، نابودی داعش، محدودسازی حضور نظامی در منطقه، صلح خاورمیانه؛ اینها تنها برخی از وعدههای ترامپ در کارزار انتخاباتی ۲۰۱۶ هستند. او ۴ سال برای عملی کردن وعدهها وقت داشت. چه شد؟
عکس: Getty Images/J. Raedle
دیوار و مهاجرت
ساخت دیواری "بزرگ و زیبا" در مرز جنوبی آمریکا با مکزیک احتمالا مهمترین و برجستهترین وعده انتخاباتی ترامپ در سال ۲۰۱۶ بود. دیواری که به گفته ترامپ، مکزیک باید هزینه ساختش را پرداخت میکرد. ترامپ همچنین وعده توقف کامل مهاجرت غیرقانونی را هم داده بود. چه شد؟
عکس: Saul Loeb/Getty Images/AFP
سرنوشت وعده دیوارکشی و ممنوعیت مهاجرت غیرقانونی
تا پایان امسال ۷۲۴ کیلومتر استحکامات مرزی جدید در مرز ۲۰۰۰ مایلی (تقریبا ۳۲۲۰ کیلومتر) با مکزیک برپا خواهد شد. سازههای عظیم جدید تقریبا در مکانهایی که قبلا هم موانع مرزی وجود داشته برپا میشوند و بنابراین فقط جایگزین موانع موجود میشوند. هزینه ساخت دیوار را نه مکزیک که مالیاتدهندگان آمریکایی میدهند. ترامپ پس از اختلافات طولانی با دموکراتها، از بودجه پنتاگون این پروژه را تأمین مالی کرد.
عکس: Saul Loeb/Getty Images/AFP
حذف اصلاحات درمانی اوباما
ترامپ و جمهوریخواهان در کارزار انتخاباتی گذشته از لغو اصلاحات و قانون بیمه درمانی اوباما (موسوم به اوباما کر) سخن گفته بودند. ترامپ آن را یک "فاجعه کامل" خوانده بود و وعده داده بود که برنامه بهتری را جایگزین آن میکند.
عکس: picture alliance/dpa/U. Baumgarten
سرنوشت وعده حذف اصلاحات درمانی اوباما
اما واقعیت این است که ترامپ و جمهوریخواهان تاکنون تنها بخش کوچکی از برنامه اوباما را تغییر دادهاند و آن هم حذف الزام بستن قرارداد بیمه درمانی است. دیگر بندهای قانون "حفاظت از بیمار و مراقبت مقرون به صرفه" همچنان به قوت خود باقی است. تا به اینجا خبری از "اصلاحات بهتر" وعده داده شده، نیست.
عکس: picture alliance/dpa/E. Mcgregor
سیاست خارجی ترامپ: "اول آمریکا"
با شعار "امریکا فرست" شروع کرد. در حوزه سیاست امنیتی و خارجی برای او این شعار به معنای زیرسوال بردن تمامی قراردادها یا عضویت در سازمانهای بینالمللی بود که از نگاه او برای آمریکا "غیرمنصفانه" بودند و به ضرر کشور.
عکس: Getty Images/AFP/B. Tessier
"اول آمریکا" تا چه حد به واقعیت پیوست؟
آمریکا تحت رهبری ترامپ گام به گام از برخی پیمانها و عضویت در برخی سازمانهای بینالمللی خارج شد: معاهده اقلیمی پاریس، کاهش کمک مالی به سازمان ملل متحد و لغو کمکهای مالی آمریکا به سازمان جهانی بهداشت نمونه این اقدامها هستند. در اختلافات با کشورهای عضو ناتو بر سر سهم پرداختی هر کشور هم ترامپ موفق بود: کشورهای عضو ناتو از زمان روی کار آمدنش، هزینههای دفاعی خود را تا ۱۳۰ میلیارد دلار افزایش دادند.
عکس: picture-alliance/dpa/M. Kappeler
سیاست آمریکا در قبال خاورمیانه
در رابطه با سیاست خاورمیانه چندین وعده داد: برقراری صلح میان اسرائیل و فلسطین و جابجایی سفارت آمریکا از تلآویو به اورشلیم (بیتالمقدس).
عکس: Getty Images/AFP/A. Gharbli
وعده صلح چه شد؟
وعده جابجایی سفارت و به رسمیت شناختن اورشلیم به عنوان پایتخت اسرائیل عملی شد. وعده نخست او اما تاکنون به واقعیت نپیوسته است. اما یک موفقیت تاریخی در رابطه با خاور میانه در کارنامه او ثبت شد: توافقنامه صلح اسرائیل–امارات متحده عربی (توافقنامه صلح ابراهیم) برای عادیسازی روابط دو کشور و افزون بر این موفقیت، عادیسازی مناسبات بحرین و سودان با اسرائیل.
عکس: picture-alliance/dpa/AP/A. Schalit
داعش و ارتش
وعده داده بود: ارتش به گفتهی او "نابودشده" آمریکا را دوباره تقویت کند، گروه تروریستی داعش را نابود کند و سربازان آمریکایی را از "جنگهای بیپایان" خاورمیانه و افغانستان بیرون بکشد.
عکس: picture-alliance/dpa/AP/H. Malla
وعده نابودی داعش چه شد؟
آمریکا و متحدانش توانستند، مناطق تحت کنترل داعش در عراق و سوریه را آزاد کنند؛ درحقیقت ادامه برنامه اوباما! ابوبکر البغدادی سرکرده این گروه در پی حمله آمریکاییها در سال ۲۰۱۹ با جلیقه انفجاری خود را کشت. با وجود این موفقیتها اما گزارشهای اتاقهای فکر حاکی از آن است که این گروه تروریستی در حال بازسازی خود و همچنان تهدیدی بینالمللی است.
عکس: picture-alliance/dpa/A. Harnik
وعده خروج نیروهای آمریکایی چه شد؟
هزینههای دفاعی را افزایش داد؛ هزینههایی که اما همچنان از هزینههای دفاعی اوباما کمترند. بیشتر نیروها را از سوریه بیرون کشید و همپیمانان کرد آمریکا در منطقه را تنها گذاشت، اقدامی که منجر به استعفای وزیر دفاع پیشین آمریکا شد. در افغانستان شمار نیروها را امسال از ۱۳ هزار به ۸۶۰۰ نفر کاهش داد، با این وعده که در صورت دستیابی به پیمان صلح با طالبان، همه نیروهای را از افغانستان بیرون خواهد کشید.
عکس: imago/ZUMA Press/D. Morgan
خروج از برجام
برجام را "توافق هستهای وحشتناک" میان ایران و ایالات متحده نامید و وعده داد که در صورت پیروزی، پیمان بهتری با ایران منعقد کند. پیمانی که به گفتهی او رژیم تهران را برای همیشه از دستیابی به تسلیحات هستهای محروم کند.
عکس: picture-alliance/Xinhua/T. Shen
وعده توافق بهتر با ایران چه شد؟
در عمل وعده را عملی کرد و از برجام خارج شد. در تلاش برای مذاکره در مورد بستن قراردای جدید با ایران، پیشرفتی نداشته است و افزون بر این، با کشته شدن قاسم سلیمانی، فرمانده نیروهای قدس توسط آمریکا، بخت مذاکرات جدید با ایران هم بسیار اندک است. تهران به تدریج برنامه هستهای خود را از سر میگیرد. دیر یا زود خطر درگیری تازه میان ایران و آمریکا منطقه را تهدید میکند.
عکس: AFP/A. Kenare
جنگ تجاری و چین
از همان ابتدا فضایی درست کرد برضد پیمانهای تجاری آمریکا با دیگر کشورها و اتحادیهها. او قرارداد تجارت آزاد آمریکای شمالی (نفتا) و پیمان تجاری اقیانوس آرام "تیپیپی" را "فاجعه" خواند. ترامپ همچنین وعده داد که "کسری تجاری" غیرمنصفانه با چین و اروپا را تصحیح کند.
عکس: picture alliance/dpa/AP/A. Brandon
در عمل چه شد؟
از پیمان تجاری نفتا و پیمان تجاری اقیانوس آرام خارج شد و تعرفههای گمرکی برای بسیاری از کالاهای وارداتی اعمال کرد. توافق ایالات متحده-مکزیک-کانادا (او اس ام سی اِی) را جایگزین نفتا کرد. روابط واشنگتن و پکن پس از جنگ طولانی و پر دستانداز تجاری – تعرفهای همچنان فلج است. کسری تجاری آمریکا اکنون بالغ بر ۶۷ میلیارد دلار است؛ بالاترین میزان آن از سال ۲۰۰۶ تاکنون.