"کابوس کهریزک با عذرخواهی پاک نمی‌شود"
۱۳۹۵ شهریور ۲۳, سه‌شنبه
یک عذرخواهی و صدها پیامد. سعید مرتضوی شاید اصلا فکرش را هم نمی‌کرد که با نوشتن یک نامه، آتشی را که گویا هفت سال زیر خاکستر بود دوباره شعله‌ور کند. دادستان سابق تهران شاید وقتی نامه عذرخواهی از بازماندگان کهریزک را می‌نوشت تنها یک هدف داشته و آن هم بستن این پرونده به "خیر و خوشی" بوده است.
حالا اما با گذشت دو روز از انتشار این نامه عذرخواهی، سیل واکنش‌ها نسبت به آن همچنان ادامه دارد.
آصفه کامرانی، خواهر محمد کامرانی، یکی از جانباختگان کهریزک در پاسخ به عذرخواهی مرتضوی نامه‌ای خطاب به او نوشته و در آن گفته: «کابوس کهریزک تمام‌شدنی نیست و لکه ننگش هم پاک نمی‌شود، حتی با عذرخواهی شما آقای مرتضوی آن هم بعد از هفت سال. اصلاً عذر خواهی برای چه؟»
بیشتر بخوانید: مرتضوی؛ "مهره سوخته‌ای" که باید از اذهان عمومی پاک شود
خانم کامرانی با اشاره به بخشی از نامه مرتضوی که در آن ادعا کرده عمدی در وقایع پیش‌آمده در کهریزک نبوده، نوشته است: «اگر عمدی در کار نبوده چرا عزیزان ما در سوله‌های بازداشتگاه نگهداری می‌شدند، با وجود اینکه با کمبود جا مواجه بوده‌اند؟ خب حداقل در حیاط بازداشتگاه نگهداری می‌شدند؛ اگر عمدی در کار نبوده چرا به آنها هتک حرمت شد؟ این شکنجه‌ها مگر می‌شود برنامه‌ریزی‌شده نباشد؟ آیا این شکنجه‌ها نزدیکی به مرگ نیست؟»
او سپس با اشاره به اتهام مرتضوی در قتل زهرا کاظمی عکاس ایرانی- کانادایی نوشته است: «شما ابراز پشیمانی کردید، ای‌کاش آن موقع که پای شما در پرونده زهرا کاظمی هم در میان بود تصمیم می‌گرفتید که دیگر چنین اتفاقاتی رخ ندهد، شاید الان محمد ما هم زنده بود.»
تقاضای اعدام برای مرتضوی
حجت‌الاسلام زائری، روزنامه نگار اصولگرا جرم مرتضوی را نه تنها دست داشتن در قتل قربانیان کهریزک یا زهرا کاظمی و نیز اختلاس و پرونده‌های مطبوعاتی بلکه "مخدوش کردن اعتماد مردم" دانسته است.
او در سایت الف وابسته به احمد توکلی نوشته است: «اعتماد مخدوش مردم مخصوصا در وضعیت خطرناک و حساس فعلی تنها با حکم اعدام او قدری ترمیم خواهد شد و هرگونه سستی و تهاون نسبت به این موضوع و بی توجهی به خسارت‌های سهمگین و جدی که او به ارکان جمهوری اسلامی وارد کرده است منجر به تهدیدهایی خواهد شد که فروپاشی نظام کمترین آنها خواهد بود.»
اشاره به سوابق مرتضوی در دادگاه مطبوعات
سعید مرتضوی در زمان دولت اصلاحات رئیس دادگاه مطبوعات بود. او سنگین‌ترین احکام را برای روزنامه‌نگاران و رسانه‌ها صادر می‌کرد و به "قصاب مطبوعات" معروف شده بود.
ماشاالله شمس‌الواعظین، روزنامه‌نگار دوران اصلاحات در نامه‌ای خطاب به مرتضوی سوابق او را در این مسند یادآوری کرده و نوشته است: «آنچه امروز میتوانم به شما توصیه کنم این است که از جریان کهریزک عبرت بگیرید و به سال‌هایی بازگردید که بر جایگاه قضاوت نشسته بودید و روزنامه نگاران کشور را به محاکمه می‌کشیدید.»
بیشتر بخوانید: سعید مرتضوی از بازماندگان وقایع کهریزک عذرخواهی کرد
شمس‌الواعظین به دست‌کاری مرتضوی در حکم صادره علیه خودش از سوی دادگاه عالی انتظامی قضات که در رسیدگی به شکایات روزنامه‌نگاران صادر شده بود اشاره کرده و نوشته است: «جنابعالی به این احکام قضایی نیز پشت پا زدید و با اعمال نفوذ، حکم انفصال از مسئولیت‌های قضایی‌تان را به بایگانی دادگاه عالی انتظامی قضات سپردید. من خود حکم ۳۶ صفحه‌ای صادره علیه شما را در سال ۱۳۷۹ از سوی دادگاه انتظامی قضات که هرگز اجرا نشد در اختیار دارم.»
این روزنامه‌نگار در ادامه افزوده است: «اگر درآن ایام و آن سالها فراستی وفطانتی به کار می‌رفت واگر خود جنابعالی به احکام صادره از سوی نهاد مافوق احترام می‌گذاشتید و از مسند قضاوت کنار می‌رفتید چه بسا وقایع بعدی در دوره صدارت قضایی شما به وقوع نمی‌پیوست وامروزه ناگزیر از عذر خواهی و طلب عفو از خانواده قربانیان فاجعه کهریزک نمی‌شدید.»
حکم قتل غیرعمد برای مرتضوی
سعید حجاریان، چهره مشهور به "نظریه‌پرداز اصلاحات" نیز عذرخواهی سعید مرتضوی را تحلیل کرده و آن را به منزله قبول مسئولیت او در قتل‌های کهریزک دانسته است.
مرتضوی در نامه‌اش نوشته وقایع کهریزک عمدی نبوده و حجاریان با استناد به همین سخن او گفته است: «سعید مرتضوی اعتقاد دارد حوادثی که در زمان دادستانی او رخ داده است، غیر عمد بوده؛ پس او حکم قتل غیر عمد را باید قبول داشته باشد.»
این تحلیلگر و فعال سیاسی سپس با اشاره به عذرخواهی مرتضوی آن را به "توبه" تعبیر کرده و گفته باید شرایط توبه در مورد او کامل اجرا شود. حجاریان ادامه داده: «او اول باید قول بدهد که دیگر آن گناهان را تکرار نکند، دوم باید آنها را جبران کند. در گام سوم بر اساس شرایط توبه از گناه، هر آن چیزی که از آن فسادها به دست آورده را باید پس دهد؛ اگر آدم کشته، قصاص شود، اگر معاونت در قتل داشته حکم بگیرد و غرامت بدهد، به هر حال باید بر اساس قواعد فقهی و قانونی مجازات شود.»
"مرتضوی به معاونت در قتل اعتراف کند"
محمدصالح نیکبخت، وکیل خانواده امیر جوادی‌فر، یکی از قربانیان کهریزک، در یادداشتی در روزنامه شرق عذرخواهی مرتضوی را از دید حقوقی بررسی و به سیر وقایع آن سال اشاره کرده است.
به گفته نیکبخت دستور انتقال بازداشت‌شدگان از کهریزک به نقطه‌ای دیگر بعدازظهر روز یکشنبه ٢١ تیر ١٣٨٨، در وزارت اطلاعات اتخاذ و به مرتضوی ابلاغ شد اما آن شب این اقدام صورت نگرفت.
ساعت ٩ صبح روز بعد، سعید جلیلی، دبیر وقت شورای عالی امنیت ملی، موضوع انتقال فوری بازداشت‌شدگان از کهریزک را به مرتضوی متذکر می‌شود و دستورات مقامات عالی را به او ابلاغ می‌کند اما دادستان وقت تهران باز هم از انجام این کار طفره می‌رود و انتقال زندانیان از کهریزک در نهایت در روز سه‌شنبه ۲۳ تیر انجام می‌شود.
بیشتر بخوانید: واکنش‌ها به عذرخواهی مرتضوی از خانواده قربانیان کهریزک
امیر جوادی‌فر در راه انتقال از کهریزک و در اتوبوس جانش را از دست می‌دهد. ساعت ۳ بعدازظهر همان روز محسن روح‌الامینی که چند ساعتی بوده از کهریزک به اوین منتقل شده بوده به علت وخامت حالش به بیمارستان شهدای تجریش منتقل شده و حوالی ساعت چهار صبح روز چهارشنبه ٢٤ تیر، در این بیمارستان فوت می‌کند.
بعدازظهر روز چهارشنبه نیز محمد کامرانی از اوین به بیمارستان لقمان‌الدوله منتقل شده سپس از آنجا به بیمارستان مهر منتقل می‌شود و در عصر روز ۲۵ تیر از دنیا می‌رود.
صالح نیکبخت با توجه به زمان وقوع این سه مرگ نوشته است: «در نظریه پزشکی قانونی که ازسوی ١٣ نفر از متخصصان بیماری‌های عفونی تهیه شده بود، اعلام شد همه این سه نفر بر اثر ضربات متعدد وارده بر نسوج بدن آنها در ٧٢ ساعت قبل از فوت، کشته شده‌‌اند. این نظریه را اگر در کنار زمان ابلاغ‌ها درباره انتقال فوری از کهریزک به جای دیگر قرار دهیم، درمی‌یابیم ترک فعل یعنی انجام ندادن دستور مقامات مافوق بلافاصله پس از ابلاغ، موجب این جنایت هولناک شده و نام‌برده که از انجام دستور سرپیچی کرده یا در اجرای آن تأخیر داشته، عملا در وقوع قتل معاونت داشته و او باید این را به صراحت اعلام کند.»
انگشت اتهام به سمت احمدی‌نژاد
روزنامه جمهوری اسلامی در یادداشتی درباره عذرخواهی سعید مرتضوی ، انگشت اتهام را به سمت محمود احمدی‌نژاد رئیس‌جمهور وقت برده و نوشته است: «رئیس جمهوری که در زمان مسئولیت او و بخاطر رفتارهای تحریک‌آمیز و مناظره‌های از قبل طراحی شده او در صدا وسیما به امواج فتنه دامن زده شد در این میان چه نقشی دارد و همچنین حامیان سینه چاک او؟»
نویسنده این یادداشت در ادامه نوشته است: «سال۸۸ عده‌ای به اتهام فتنه‌گری سرکوب و مجازات شدند، گروهی همچون این سه عزیز بی‌گناه قربانی گشتند و خون آنها هدر رفت و….عده‌ای هم بخاطر خوش خدمتی به امتیازات فراوانی دست یافتند. آیا مرجعی هست که بعد از اعترافات دادستان وقت این پرونده بزرگ و پیچیده را مورد بازرسی مجدد و همه جانبه قرار دهد و از نظام جمهوری اسلامی این ننگ داخلی و خارجی که دستمایه شیطنت‌های دشمنان گردید را پاک نماید؟»
یادداشت‌نویس جمهوری اسلامی اعتراف مرتضوی را "دیرهنگام" و در عین حال "تکان‌دهنده" دانسته و تاکید کرده که این اعتراف چیزی از گناه و مسئولیت عاملان و آمران ماجرای کهریزک کم نمی‌کند.
در پایان این یادداشت آمده است: «آنچه طنزآمیز جلوه می‌کند اظهار امیدواری آقای دادستان سابق می‌باشد که آرزو کرده خسارات معنوی این حادثه در اذهان مسئولین بماند و من بعد شاهد اینگونه حوادث نباشیم. باید گفت: پیدا کنید پرتقال فروش را!! »