روز ۲۷ آوریل امسال مجلس آلمان طی جلسه‌ای به بررسی پیشنهادات نمایندگان در خصوص ساماندهی وضعیت مهاجران تحصیل کرده در آلمان پرداخت. در نهایت با تایید شورای فدرال‌، قانونی با عنوان کارت آبی به تصویب نهایی رسید که از اول جولای ۲۰۱۲ به اجرا گذاشته شده است. با توجه به این‌که آلمان با کمبود نیروی متخصص روبرو است‌، انتظار می‌رود با این قانون جدید در آینده افراد زیادی با مدرک تحصیلی دانشگاهی معتبر و یا حداقل ۵ سال سابقه کار مرتبط، موفق به دریافت کارت آبی و اقامت در آلمان ‌شوند.

بشنوید: گفت‌وگو با ساسان حشمت، حقوقدان ساکن در آلمان

از دیگر شرایط مهم دریافت این کارت امکان داشتن درآمد متوسط سالانه ۴۴۰۰۰ یورو از محل کار در نظر گرفته شده متقاضی در آلمان است که نسبت به قانون قبلی حدود ۲۰۰۰۰ یورو کاهش یافته است. دولت آلمان برای نیروهای تحصیل‌کرده در رشته‌های علوم طبیعی، ریاضی، مهندسی، انفورماتیک و پزشکی که نیاز به آن‌ها در آلمان بیشتر است‌، شرایط آسان‌تری در نظر گرفته است. برای این دسته از دانش‌آموختگان درآمد سالانه ۳۵۰۰۰ یورو هم جهت دریافت کارت آبی کفایت می‌کند.

ممد کیلیچ نماینده ترک‌تبار مجلس فدرال آلمان و عضو حزب سبزها که در زمینه هموندی خاجیان فعال است، در گفت‌وگویی با دویچه‌وله گفت‌، کارت آبی تنها برای متخصصان غیر اروپایی در نظر گرفته شده ‌است. او همچنین دو دلیل تعیین‌کننده برای تصویب این قانون برمی‌شمرد: « جمعیت آلمان رو به کاهش و پیری است و هرم جمعیتی روی نوک تیز خود ایستاده است. از طرفی دیگر آلمان به عنوان کشوری صنعتی که حجم بالایی از صادرات را هم دارد، برای نگه داشتن استانداردها نیاز به نیروی متخصص در زمینه‌های مختلف دارد.»

شرایط دریافت کارت آبی

بر اساس قانون کارت آبی افرادی ‌که مدرک تحصیلی‌شان در آلمان به رسمیت شناخته شود‌، می‌توانند با ویزایی ۶ ماهه به آلمان سفر کنند. این اشخاص در این مدت ۶ ماه فرصت دارند به جستجوی کار بپردازند و در صورت یافتن شغل مورد نظر نسبت به دریافت اقامت اقدام کنند. کارت آبی در مرحله اول تنها برای اقامت حداکثر ۳۳ ماهه یا مدت اعتبار قرارداد کار متقاضی در نظر گرفته شده است. البته بعد از این مدت، امکان تبدیل به اقامت دا‌‌ئم وجود دارد. درصورتی‌که متقاضی مدرک زبان آلمانی با سطحB1 ارا‌ئه دهد، این مدت زمان ۳۳ ماهه به ۲۱ ماه کاهش می‌یابد و در نتیجه شخص زودتر می‌تواند برای اقامت دا‌ئم اقدام کند.
بیشتر بخوانید: تعیین سطح زبان بر اساس مقررات مشترک در کشورهای عضو اتحادیه اروپا

به گفته ممد کلیچ متقاضیان می‌بایست از کشور خود برای دریافت اقامت اقدام کنند. آن‌ها می‌توانند با مراجعه به سفارت و کنسولگری آلمان در کشور خود در این زمینه اطلاعات دریافت کنند. البته از طریق اینترنت هم امکان دسترسی به این اطلاعات وجود دارد.

کارت آبی مشابه کارت سبز آمریکا؟

برخی قانون کارت آبی را الگوبرداری شده از "کارت سبز" آمریکا می‌دانند. اما تفاوت عمده‌ای میان این دو وجود دارد و آن هم اجازه‌ی اقامت دا‌ئمی است که "کارت سبز" از همان ابتدا به شخص متقاضی می‌دهد.

ممد کیلیچ در رابطه با تفاوت کارت آبی با کارت سبز آمریکا می‌گوید: «برای متخصصان برتری که تصمیم به مهاجرت دارند، مهم‌ترین موضوع اقامت است. آن‌ها به این توجه نمی‌کنند که درآمد ماهانه‌شان ۵۰۰ یورو کمتر یا بیشتر است، بلکه دریافت اقامت دا‌ئم از همان بدو ورود برایشان اهمیت بیشتری دارد. به همین دلیل همچنان احتمال این‌که این متخصصان کشور‌آمریکا و کانادا و استرالیا را برای مهاجرت ترجیح بدهند بیشتر است.»

کیلیچ امیدوار است درصورت برگزیده شدن حزب سبز در انتخابات و شرکت در دولت ائتلافی در سال ۲۰۱۳ این حزب بتواند شرایط مهاجرت را برای این افراد بهتر و آسان‌تر کند.

ساسان حشمت که در حال حاضر علاوه بر کار وکالت در دادگاه‌ها به عنوان حقوق‌دادن و مشاور اتاق بازرگانی و صنایع ایران و آلمان فعالیت دارد‌، در این زمینه به دویچه‌وله می‌گوید:« آلمان دارای شبکه خدمات اجتماعی بهتری نسبت به دیگر کشورهای مهاجر‌پذیر است و به شهروندانی که اقامت دا‌ئم این کشور را می‌گیرند، حقوق بیکاری و بیمه تعلق می‌گیرد.»

انتظار می‌رود با تسهیل شرایط اقامت برای متخصصان از این پس تعداد بیشتری برای دریافت اقامت کاری در آلمان اقدام کنند.

شرایط بهتر برای دانشجویان

علاوه بر تسهیلاتی که صدور کارت آبی ایجاد می‌کند، دولت آلمان قصد دارد شرایط جذب دانشجویان خارجی در بازار کار این کشور را آسان‌تر کند. بدین شکل دانشجویان خارجی بیشتری بعد از پایان تحصیلات خود می‌توانند مشغول به کار شوند و کارت آبی بگیرند. طبق قانون جدید دانشجویان خارجی به جای ۹۰ روز ۱۲۰ روز در سال اجازه کار دارند و کسانی که قصد دارند پس از پایان تحصیل در آلمان بمانند دیگر مجبور نیستند ‌ظرف یک سال کاری واجد شرایط خودشان بیابند. آن‌ها از این پس برای این منظور ۱۸ ماه فرصت دارند.

یکی از مراکزی که کار ارزیابی و معادل سازی مدارک تحصیلی متقاضیان را انجام می‌دهد، اداره مرکزی آموزش خارجیان (ZAB) مربوط به وزارت فرهنگ آلمان است:
http://www.kmk.org/zab/zeugnisbewertungen.html
برای به‌دست آوردن اطلاعات بیشتر در مورد کارت آبی آلمان می‌توانید به لینک‌های زیر مربوط به وزارت کشور آلمان و بخش مهاجرت اتحادیه اروپا مراجعه کنید:
http://www.bluecard-eu.de/eu-blue-card-germany
http://www.bamf.de/EN/Migration/Arbeiten/arbeiten.html