بنا به گزارش مرکز آمار ایران متوسط هزینه ماهانه یک خانوار شهری یک میلیون و ۸۲۲ هزار تومان و هزینه ماهانه یک خانوار روستایی ماهانه یک میلیون و ۹۲ هزار و پانصد تومان است.

به‌ گفته علی ربیعی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، حداقل دستمزد کارگران در سال جاری ۶۰۸ هزار و ۹۰۰ تومان است و در واقع حداقل دریافتی کارگران در حال حاضر یک میلیون تومان است.

با مقایسه گزارش مرکز آمار و گفته‌های ربیعی، ماهانه ۸۲۲ هزار تومان کسری در تأمین بودجه زندگی کارگران شهری و۹۲ هزاروپانصد تومان کسری در بودجه ماهانه کارگران روستایی دیده می‌شود.

نایب رئیس کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ایران با اشاره به مبالغ اعلام شده در گزارش مرکز آمار ایرا‌ن می‌گوید: «مطابق بررسی‌‌های ما میزان هزینه‌ها بیش از ۲ میلیون تومان است. در حال حاضر حداقل دریافتی یک کارگر بسیار کمتر از این میزان است که دریافت این میزان حقوق حتی تأمین کننده نیازهای حداقلی یک خانوار ۴ نفره در ماه نیست.»

همچنین به اعتقاد کارشناسان اقتصادی، از جمعیت حدود ۱۲ میلیونی جامعه کارگری (ایران) بیش از ۵۰ درصد آنان در تهران زندگی می‌کنند. به گفته کارشناسان در کلان‌شهرهای گرانی چون تهران، اجاره‌خانه حداقل بیش از نیمی از حقوق کارگران را می‌بلعد.

۵ تا ۶ میلیون پردرآمد در ایران

علی ربیعی همچنین در تازه‌ترین اظهارات خود درباره فقر گفته است: «هم اینک ۵ تا ۶ میلیون فرد پُردرآمد در کشور داریم که میزان ثروت آنان با میزان ثروت پولداران یا ثروتمندان در کشورهایی مثل آمریکا چندان تفاوتی ندارد.»

به گفته وزیر کار در اجرای برنامه یارانه ۷ میلیون نفر پولدار شناسایی شده و در آینده‌ای نزدیک جمعیت پولدارها به ۱۰ میلیون نفر افزایش خواهد یافت.

ربیعی با تاکید بر اینکه اقتصاد بیشتر از افزایش ۲۸٫۵ درصدی دستمزدها در سال جاری ظرفیت نداشته است، افزایش دستمزد سال ۱۳۹۴ کارگران را به میزان تورم وابسته دانسته و اظهار امیدواری کرده که در سال آینده تورم بیشتر مهار شود و سطح اشتغال بالا برود.

ابوالفضل فتح‌الهی، مشاور کانون عالی شوراهای اسلامی کار می‌گوید: «رایزنی‌ها برای حقوق و دستمزد سال ۹۴ کارگران هم‌اکنون آغاز شده و برخلاف رویه سال‌های قبل که برمبنای "نرخ تورم کلی" هزینه‌های سبد معیشت کارگران بررسی می‌شد امسال تنها روی تورم اقلام مصرفی سبد معیشتی متمرکز شده‌ایم تا دستمزدی عادلانه تعیین و تصویب شود».

سهم ناچیز کارگران ایرانی از قیمت تمام شده

فتح‌الهی در مقایسه وضع حقوق و دستمزد کارگران در ایران با اشاره به سهم ۸ تا ۱۲ درصدی نیروی کار ایران از قیمت تمام شده تولید می‌گوید: «این سهم در کشورهای توسعه یافته و صنعتی ۴۰ تا ۵۰ درصد است.»

او علت بالای قیمت تمام شده تولید در ایران را واسطه‌گری، دلالی و هزینه‌های مربوط به حامل‌های انرژی می‌داند که باعث می‌شود قیمت تمام شده تولید در ایران بالا برود. در نتیجه کارفرمایان برای جبران هزینه‌ها، از دستمزد کارگران کم می‌کنند. در حال حاضر، تولید کننده اجازه فروش کالای تولیدی خود با هر قیمتی را ندارد؛ بنابراین برای کاهش هزینه‌ها به دستمزد فشار می‌آورد.

وی معتقد است: «اگر افزایش بازدهی اقتصادی را در کنار بهبود تولید داشته باشیم و هزینه‌های زائدی که به کارفرما تحمیل می‌شود به سمت دستمزد سوق دهیم در آن صورت کارگران دنبال شغل دوم نمی‌روند و سهم دستمزد هم افزایش پیدا می‌کند. متاسفانه همین موضوع باعث شده بیش از ۵۰ درصد کارگران به شغل دوم فکر کنند.»

علی خدایی، عضو هیات مدیره کانون شورای اسلامی کار استان تهران در همین خصوص تصریح می‌کند: «درست است که حداقل دستمزد کارگران به یک میلیون تومان نزدیک شده است ولی کارگرانی این رقم را دریافت می‌کنند که دو فرزند داشته و از مزایای حق بن و خواربار برخوردار باشند.»