کارگران دهها واحد تولیدی به "کمپین اعتصاب ۱۴۰۲" پیوستند
۱۴۰۲ اردیبهشت ۵, سهشنبه
اعتراضهای کارگری در ایران مدام گستردهتر میشود و در آستانه روز جهانی کارگر شاغلان بیشتری به اعتصاب میپیوندند. شورای هماهنگی اعتراضات کارگران پیمانی نفت میگوید بیش از ۸۰ مرکز به اعتصاب پیوستهاند.
تبلیغات
اعتراضهای سراسری در ایران در واکنش به عدم افزایش دستمزدها متناسب با بالا رفتن تورم و کاهش شدید قدرت خرید شهروندان حدود یک هفته مانده به روز جهانی کارگر در حال گسترش است.
شورای هماهنگی اعتراضات کارگران پیمانی نفت در دومین بیانیه خود با تاکید بر این که اعتصاب این کارگران "با قدرت ادامه دارد" ابراز خوشحالی کرد که "هر روز بخشهای بیشتری از همکاران به اعتصاب میپیوندند".
تا ظهر سهشنبه، پنجم اردیبهشت کارگران پیمانی دستکم ۸۴ مرکز مرتبط با صنعت نفت به "کمپین اعتصاب ۱۴۰۲" پیوستهاند.
هشدار درباره تفرقهافکنی و "تبلیغات ارتجاعی"
شورای هماهنگی در عین حال یک روز پیشتر هشدار داد که "جریانات معلومالحال همچون دفعات قبل با روشهایی عقب مانده و تبلیغات ارتجاعی" تلاش میکنند در بین کارگران معترض تفرقه ایجاد کنند. این شورا تاکید کرد که "باید در مقابل این اقدامها هوشیار بود".
شورای هماهنگی درباره این گونه تلاشها نوشت: «در جاهایی دیده میشود که صف اعتراض ما کارگران را به اسم بختیاری و بومی و غیره متفرق میکنند. این در حالیست که همه ما کارگران از هر بخش کشور دردها و دشمنان مشترک داریم.»
اعتراض کارگران واکنش به "فقر و گرانی و بدتر شدن هر روز بیشتر شرایط کاری و معیشتی" آنها است. در بیانیه دوم شورا تاکید شده: «آنچه امروز صف ما را متحد میکند گرد آمدن حول خواستهای فوری مشترکمان همچون افزایش ۷۹ درصدی دستمزدها و بیست روز کار و ده روز استراحت است.»
به گزارش خبرگزاری هرانا، وابسته به مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، روز سهشنبه کارگران شرکت چگالش پترو پایساز شاغل در پروژه پالایشگاه تهران نیز به کمپین اعتصاب سراسری ۱۴۰۲ پیوستند.
درخواست افزایش دستمزد متناسب با تورم
وزارت کار در واپسین روزهای سال پیش حداقل دستمزد شاغلان در ایران را با ۲۷ درصد افزایش به نسبت سال ۱۴۰۱ ماهی حدود پنج میلیون تومان و حداقل دریافتی یک شاغل متاهل با یک فرزند را هفت میلیون و ۶۰۰ هزار تومان اعلام کرد.
این در حالی است که وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی جمهوری اسلامی خط فقر برای یک خانواده چهار نفره در تهران در سال گذشته را نزدیک به ۱۵ میلیون تومان برآورد کرده بود.
با توجه بهتورم افسار گسیخته و روزافزون که به گفته کارشناسان میزان واقعی آن چند برابر آمار رسمی است، کارگران اعتصابی، از جمله در پتروشیمی گچساران خواستار افزایش ۷۹ درصدی دستمزد شدهاند.
فراخوان به اعتراض سراسری در روز کارگر
حرکتهای اعتراضی فقط به کارگران پیمانی صنایع نفتی محدود نمیشود و بازنشستگان نیز در شهرهای مختلف ایران برای تحقق خواستههایشان اقدام به تجمع و اعتراض میکنند.
کارگران کارخانه نیشکر هفتتپه در بیانیهای به مناسبت روز جهانی کارگر که چهارم اردیبهشت در کانال تلگرامی خود منتشر کردند، همه شهروندان را فراخواندند ۱۱ اردیبهشت "صف اندر صف، زن و مرد، خانواده و پیر و جوان" علیه فقرو برای "نفی هر نوع تبعیض و نابرابری مانند کوه آتشفشان بخروشند".
در این بیانیه با اشاره به این که در ایران "طوفانی انقلابی" راه افتاده تاکید شده: «ما کارگران در این روزهای سخت با فقر و سرکوب هنوز اعتصاب و اعتراض میکنیم.»
از روزهای پایانی شهریور ماه سال پیش جنبش اعتراضی با شعار "زن، زندگی، آزادی" در ایران به راه افتاده که با وجود سرکوب خونین، کشتار صدها معترض و بازداشت دهها هزار نفر به لحاظ تداوم و گستردگی، در تاریخ جمهوری اسلامی سابقه نداشته است.
روز جهانی کارگر؛ کارگران ایران و شعارهایشان
اول ماه مه ( ۱۱ اردیبهشت) روز جهانی کارگر است. در ایران کارگران معترض به وضعیت بد معیشتی، همه ساله این روز را با اعتراض و تظاهرات سپری میکنند. روز جهانی کارگر در ایران به روایت تصویر:
عکس: ILNA
اول ماه مه
در ایران بر خلاف بسیاری از کشورهای جهان، اول ماه مه، روز جهانی کارگر تعطیل رسمی نیست. اصل ۲۶ قانون اساسی ایران اجازه تشکیل تشکلهای مستقل، آزاد و صنفی کارگران را میدهد اما ماده ۱۳۱ قانون کار، کارگران را ملزم کرده فقط در تشکلهای رسمی که در قانون کار از آنها نام برده شده عضو شوند، مانند "شورا های اسلامی کار" و بدین ترتیب کارگران را از حق تشکیل سندیکای مستقل و آزاد منع کرده است.
عکس: ILNA
جای کارگر زندان نیست
اعتراضات کارگری همواره با بازداشت فعالین این حوزه همراه بوده است. همچنین در سالهای اخیر با نزدیک شدن به روز جهانی کارگر، سندیکاها و تشکلهای کارگری از احضار و تهدید تلفنی اعضای خود خبر دادهاند.
عکس: Privat
نگاه امنیتی به روز کارگر
تجمع روز جهانی کارگر در سال ۱۴۰۰ در حالی برگزار شد که دستگاههای امنیتی فعالان کارگری و صنفی را از شرکت در آن منع کرده بودند. تجمعهای اعتراضی کارگران در بیش از ۲۰ شهر ایران با مداخله نیروهای انتظامی روبرو شد و فقط در تهران حداقل ۳۰ فعال کارگری بازداشت شدند.
عکس: Freie Union der Arbeiter im Iran
اصلاح قانون کار
پس از انقلاب اسلامی تا سال ۱۳۶۹ همان قانون کار پیشین مصوب سال ۱۳۳۷ اجرا میشد. در سال ۱۳۶۹ قانون کار جدیدی تصویب شد. اصلاح این قانون بطور جدی در سال ۱۳۸۵ و در دولت محمود احمدی نژاد مطرح و پیشنویس لایحهای که بیشتر کارفرما را در نظر داشت تهیه شد که با اعتراضهای کارگری از دستور کار مجلس خارج شد. اما "سایه اصلاح قانون کار به نفع کارفرمایان" همچنان بر سر کارگران سنگینی میکند.
خصوصیسازی
خصوصیسازی یا "خصولتیسازی" از ترکیب دو واژه "خصوصی" و "دولتی" وارد ادبیات کارگری شد و به معنی تسلط دولت یا نهادهای وابسته به حکومت بر شرکتها و کارخانهها است. این روند معمولا با بکار گماردن مدیران ناکارآمد، افول اقتصادی، ورشکستگی، بیکاری کارگران و فروش اموال و زمینهای واحدهای اقتصادی همراه بوده است. در سالهای اخیر این موضوع به روز جهانی کارگر نیز راه یافته است.
عکس: ILNA
ایجاد تشکلهای کارگری
براساس اعلام معاونت روابط کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ۱۳ هزار و ۸۴۷ تشکل کارگری و کارفرمایی در کشور وجود دارد که از این تعداد ۱۱ هزار و ۶۸ تشکل به تشکلهای کارگری مربوط هستند. بی تردید حضور نمایندگان تشکلهای کارگری و کارفرمایی در مراجع تصمیم گیر همانند شورای عالی کار یا سازمان تامین اجتماعی می تواند در دفاع از حقوق و مطالبات جامعه کارگری مثمرثمر باشد.
عکس: vahedsyndica.com
تامین اجتماعی
علیرضا فتحی، عضو هیات مدیره کانون شوراهای اسلامی کار استان تهران میگوید: «کارگران سوال میکنند که این حق بیمه برای کدام خدمات، کدام مسکن، کدام پزشک خانواده و… هزینه میشود؟ پس سازمان تامین اجتماعی و صندوق بازنشستگی آن و شستا با اینهمه شرکتهای ریز و درشت برای کارگران چه میکنند؟» بدهی۴۵۰ هزار میلیارد تومانی دولت به تامین اجتماعی نیز حکایت از عمق بحران دارد.
عکس: Ilna
قرارداد موقت
محمد رضا تاجیک، نماینده مجمع عالی نمایندگان کارگران ایران در شورای عالی کار میگوید: «روند کاری کارگاهها به سمتی در حال حرکت است که در آنها قرارداد بصورت یکساله بسته نمیشود و کارگری که ۱۵یا ۲۰سال سابقه کار در واحدی را دارد، قرارداد کاریاش ۳ تا ۹ ماه است. کارفرما خیال خود را راحت میکند که هر موقعی که نیاز نداشت، بتواند کارگر را از آن واحد اخراج کند.»
عکس: Ilna
امنیت شغلی
قراردادهای موقت امنیت شغلی کارگران را هدف گرفته است. محمد رضا تاجیک، رئیس مجمع نمایندگان کارگران استان تهران میگوید ۹۷ درصد کارگران قرارداد موقت دارند. او تنها راه ایجاد امنیت شغلی برای کارگران را اصلاح قراردادهای کار و اجرای ماده ۷ قانون کار میداند.
عکس: Ilna
اصلاح قانون کار
در تبصره اول ماده ۷ قانون کار تعیین کردن زمان قرارداد کار تنها برای کارهایی که طبیعت غیر مستمر دارند مجاز شناخته شده و به دولت تکلیف شده حداکثر مدت موقت برای این نوع کارها را مشخص کند. کارگران تبصره دوم ماده هفت قانون کار را عامل رواج قراردادهای موقت در بازار کار می دانند. آنان معتقدند تفسیری اشتباه از تبصره دوم این ماده در دهه هفتاد شمسی، مبنای عمل مجریان قرار گرفته است.
عکس: Kianoosh Mohebian/ILNA
شعار علیه کارگران خارجی
در سال ۱۳۹۴ برخی از شرکتکنندگان در مراسم روز کارگر شعارهایی علیه کارگران خارجی به ویژه کارگران افغان که در ایران کار میکنند سر دادند. شماری از کارگران میگفتند که به دلیل افزایش تعداد کارگران خارجی بیکار ماندهاند. پیش از این مراسم هفت تشکل مستقل کارگری خواستار رفع تبعیض از کارگران مهاجر شده بودند. اتحادیه آزاد کارگران ایران نیز از سردادن شعار علیه کارگران خارجی انتقاد کرد.
عکس: ILNA
تورم و حقوق
حفظ تعادل بین افزایش حقوق و دستمزدهای اقشار جامعه و تورم سالانه اقتصادی یکی از چالشهای بزرگ در اقتصاد کشورهای جهان است. این تعادل در سالهای گذشته در ایران برهم خورده است و تورم افسار گسیخته بخشهای بزرگی از جامعه را به زیر خط فقر کشانده است. این معضل هر سال در روز جهانی کارگر بخشی از اعتراضات و مطالبات کارگران را تشکیل میدهد.
عکس: ilna
حقوقهای معوقه
وضعیت اقتصادی باعث شده تا شمار زیادی از کارخانهها و شرکتها در ایران از پرداخت حقوق کارگران و کارمندان خود عاجز شوند. در سالهای اخیر این وضعیت در روز جهانی کارگر نیز انعکاس یافته و "دریافت دستمزدها" به یکی از خواستههای کارگران تبدیل شده است.