کانادا: ایران جعبه سیاه هواپیمای اوکراین را به فرانسه بفرستد
۱۳۹۸ دی ۲۷, جمعه
نخست‌وزیر کانادا روز جمعه ۲۷ دی (۱۷ ژانویه) از مسئولان جمهوری اسلامی خواست هرچه سریع‌تر "جعبه سیاه" و داده‌های ضبط شده در کابین خلبان هواپیمای سرنگون شده پرواز ۷۵۲ شرکت هواپیمایی اوکراین را به فرانسه بفرستند.
به گزارش خبرگزاری رویترز، جاستین ترودو در یک نشست خبری تاکید کرد که ایران تجهیزات و دانش فنی لازم را برای پیاده کردن و تحلیل اطلاعات ضبط شده بوئینگ ۷۳۷ که ۱۸ دی ماه اندکی پس از برخاستن از فرودگاه تهران هدف دو موشک پدافند هوایی سپاه پاسداران قرار گرفت ندارد.
مسئولان جمهوری اسلامی به رغم شواهد و گزارش‌هایی که اصابت موشک‌های پدافند هوایی به این هواپیما را علت سقوط آن عنوان می‌کردند تا ۲۱ دی و به رغم آگاهی دقیق از علت وقوع حادثه، این گزارش‌ها را به شدت تکذیب می‌کردند و به ارائه اطلاعات خلاف واقع می‌پرداختند.
امیرعلی حاجی‌زاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران، سه روز پس از سرنگون شدن این هواپیما در یک گفت‌وگوی تلویزیونی مسئولیت این خطای فاجعه‌بار را بر عهده گرفت و گفت مامور سامانه پدافند هوایی سپاه هواپیمای مسافربری اوکراینی را "اشتباها موشک کروز تشخیص داده" و به سمت آن شلیک کرده است.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
نخست‌وزیر کانادا می‌گوید فرانسه برای پیاده کردن و تحلیل داده‌های به جا مانده از هواپیمای سرنگون شده کشور مناسبی است و لازم است برای تکمیل تحقیقات درباره این رویداد تمام اطلاعات ضبط شده و جعبه سیاه هواپیما که به شدت آسیب‌دیده به این کشور منتقل شود.
مسئولان ارشد جمهوری اسلامی پس از سه روز که به هدف قرار گرفتن هواپیمای مسافربری شرکت اوکراینی توسط موشک سپاه اعتراف کردند همچنان به خلاف‌گویی درباره جزئیات این حادثه و پنهان‌کاری ادامه داده‌اند.
ادامه خلاف‌گویی و دروغ‌پردازی
فرمانده نیروی هوافضای سپاه در حالی که ۲۱ دی اعتراف کرد از صبح روز سرنگونی هواپیما از شلیک موشک با خبر شده و آن را به مقامات بالاتر گزارش داده ادعا کرده بود که فقط یک موشک به سوی هواپیما شلیک شده و کسی که آن را با موشک کروز اشتباه گرفته بوده تنها ۱۰ ثانیه برای تصمیم‌گیری فرصت داشته است.
چهار روز پس از این ادعا ویدئوی جدیدی از هدف قرار گرفتن هواپیمای شرکت اوکراینی منتشر شد که نشان می‌دهد دو موشک هواپیما را هدف قرار داده و تنها فاصله زمانی پرتاب آنها حدود ۳۰ ثانیه بوده است.
نخست‌وزیر کانادا در جمع خبرنگاران تاکید کرد که درباره چگونگی رخ دادن این حادثه همچنان پرسش‌های زیادی وجود دارد که بی‌پاسخ مانده‌اند. او افزود کانادا از پاسخ‌هایی که مسئولان جمهوری اسلامی تاکنون داده‌اند راضی نیست.
لزوم بررسی بین‌المللی اشکال‌های سیستمی
جاستین ترودو خاطر نشان کرد کانادا فقط به دنبال افرادی که باید پاسخگوی این حادثه باشند نیست بلکه اعتقاد دارد سیستمی که چنین حادثه‌ای در آن رخ داده اشکالاتی دارد که باید توسط کارشناسان بین‌المللی بررسی شود.
جمهوری اسلامی به رغم پنهان‌کاری‌ها، تناقض و خلاف‌گویی‌های مکرر در روزهای گذشته، بر اثر افزایش فشارها و افشاگری‌های بین‌المللی با ورود چند هیئت خارجی به ایران برای بررسی جوانب مختلف سرنگونی هواپیمای اوکراینی موافقت کرده و برخلاف روزهای نخست به ارسال جعبه سیاه هواپیما و داده‌های کابین خلبان به فرانسه نیز، دست‌کم در حرف تن داده است.
حسن رضایی‌فر، مدیرکل دفتر سوانح سازمان هواپیمایی ایران، پس از اعتراف مسئولان به سرنگونی هواپیما اعلام کرد: «همه امکانات خود را برای ارزیابی جعبه سیاه به کار بردیم، اما از آنجایی که هواپیمای سانحه دیده از هواپیماهای مدرن و پیشرفته بوئینگ است ایران تکنولوژی دانلود اطلاعات جعبه سیاه این هواپیما را ندارد و ممکن است با شروع بازسازی جعبه سیاه به آن لطمه زده شود.»
به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا، رضایی‌فر همچنین گفته که مسئولان جمهوری اسلامی از کشورهای کانادا، فرانسه و آمریکا درخواست کرده‌اند که تجهیزات نرم‌افزاری و سخت‌افزاری خود را برای دانلود اطلاعات جعبه سیاه به ایران بیاورند اما آنها این پیشنهاد را نپذیرفته‌اند.
این مقام ارشد سازمان هواپیمایی گفت: «بر این اساس از پنج کشور دنیا از جمله اوکراین، سوئد، انگلیس، کانادا و آمریکا درخواست کردیم که در لابراتوری معتبر و بی‌طرف در دنیا جعبه سیاه دانلود شود و پیشنهاد نهایی این بود که این کشور فرانسه باشد و هر پنج کشور بر سر اینکه جعبه سیاه در فرانسه رمزگشایی شود موافقت کردند.»
به رغم این و با گذشت شش روز از این سخنان هنوز این کار انجام نشده و نخست‌وزیر کانادا ظاهرا با توجه به همین تعلل خواستار فرستادن جعبه سیاه به فرانسه "به سریع‌ترین شکل ممکن" شده است.
هواپیمای شرکت هواپیمایی اوکراین که تهران را به مقصد کی‌یف ترک کرده بود ۱۷۶ سرنشین داشت که تمام آنها پس از هدف قرار گرفتن و سرنگونی هواپیما جان خود را از دست دادند.
به گزارش رویترز ۵۷ قربانی این حادثه شهروند کانادا بوده‌اند و جاستین ترودو می‌گوید حدود ۲۰ خانواده کانادایی بازماندگان قربانیان خواستار تحویل گرفتن بقایای اجساد بستگان خود هستند.
وزیران خارجه پنج کشور کانادا، اوکراین، بریتانیا، افغانستان و سوئد که شماری از شهروندانشان در سرنگونی پرواز ۷۵۲ تهران کی‌یف جان باخته‌اند روز پنجشنبه در لندن یاد قربانیان را گرامی داشتند و از جمهوری اسلامی خواستند راه را برای انجام تحقیقات بین‌المللی کامل و شفاف درباره این حادثه هموار کنند.
واکنش ایران به درخواست شفاف‌سازی کانادا
فرانسوا فیلیپ شامپین، وزیر خارجه کانادا، در این مراسم با اشاره به روشن شدن علت سرنگونی هواپیمای مسافربری اوکراینی از ایران خواست امکان دسترسی کارشناسان بین‌المللی به مقامات جمهوری اسلامی مرتبط با این حادثه برای شفاف‌سازی مسئله فراهم شود.
عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی، روز جمعه برگزاری مراسم یادبود در لندن را تعجب‌برانگیز خواند و مدعی شد که ایران با هیئت‌های اعزامی این کشورها "همکاری بسیار روان و فراتر از انتظاری" داشته است. او کانادا را متهم کرد که به خاطر "همراهی با آمریکا" درباره سرنگونی پرواز ۷۵۲ همکاری لازم را نمی‌کند.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
پس از آشکار شدن خلاف‌گویی و پنهان‌کاری‌های مقام‌های ارشد سیاسی و نظامی جمهوری اسلامی درباره سرنگونی هواپیمای شرکت اوکراینی تظاهرات اعتراضی فراوانی در تهران و چند شهر دیگر ایران انجام شد که از همان ساعت‌های نخست سویه‌ای ضد حکومتی داشت و با شعارهای تندی علیه رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنه‌ای همراه بود.
علی خامنه‌ای در نماز جمعه ۲۷ دی ماه معترضان به رفتار حکومت در ارتباط با سرنگونی هواپیمای شرکت اوکراینی را "فریب‌خورده" و متاثر از رسانه‌های خارجی خواند. او همچنین از فرماندهان سپاه به خاطر توضیح نحوه بروز این حادثه و تلاش برای پیشگیری از تکرار این گونه حوادث تشکر کرد.