رسانه‌های آلمانی، کاهش سطح مناسبات آلمان و ایران را متاثر از فشار آمریکا و اسرائيل می‌دانند. اما در عین‌حال هشدار می‌دهند که معاملات بزرگ از طریق دوبی همچنان ادامه دارد. در همین‌حال، نشریه الکترونیکی عصر ایران نیز به نقل از سایت "وای نت نیوز" گزارش می‌دهد که مبادلات بازرگانی ایران و ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا، در شش‌ماهه نخست سال ۲۰۰۹ میلادی، ۶ میلیارد دلار کمتر از شش‌ماهه مشابه سال ۲۰۰۸ بوده است.

کاهش معاملات اتحادیه اروپا

در این میان، تلاش‌های خانم آنگلا مرکل صدراعظم آلمان برای گسترش تحریم‌ها علیه ایران، به یکی از بحث‌های مهم رسانه‌های آلمانی تبدیل شده است. آن‌ها، به ویژه روی این نکته انگشت می‌گذارند که صدراعظم آلمان از یک سو تحت فشار آمریکا و از سوی دیگر برای اثبات دوستی کشورش با اسرائيل تحریم‌ها را تشدید می‌کند.

روزنامه اقتصادی "هندلزبلات" در این زمینه می‌نویسد: «صدراعظم آلمان، پس از هر دیدار با مقامات اسرائيلی، حلقه تحریم‌ها را اندکی تنگ‌تر می‌کند. هفته گذشته وی پس از دیدار با بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائيل اعلام کرد که آلمان در صورت لزوم در تحریم‌های خارج از قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز علیه ایران شرکت‌خواهد کرد.»

روزنامه آلمانی در ادامه گزارش خود می‌نویسد:«تردیدی نیست که تهران به علت عدم شفافیت برنامه‌های اتمی خود تحریک به تحریم‌های تازه می‌کند. اما دولت آلمان کمتر به این موضوع فکر می‌کند که آیا تحریم‌هایی که جهان غرب اعمال می‌کند نتیجه‌ای به بار خواهد آورد؟ »

زیر فشار اسرائيلی‌ها

خبرگزاری آلمان، ضمن اشاره به فشارهایی که اسرائيل در مسیر گسترش تحریم‌ها علیه ایران به آلمان وارد می‌سازد، گزارش می‌دهد: «به دنبال دویچه بانک و کومرتس بانک، شرکت زیمنس نیز واکنش نشان داده است، اما جهان غرب از طریق دوبی به معاملات پرسودش با ایران ادامه می‌دهد.»

خبرگزاری آلمان، عقب نشینی شرکت اسکله سازی وابسته به کنسرن اچ اچ ال ای هامبورگ از طرح نوسازی تاسیسات بندرعباس را نتیجه گزارش‌هایی می‌شمرد که اسرائيلی‌ها درباره ارسال سلاح از این بندر برای حماس و حزب‌الله داده‌اند.

در گزارش تازه این خبرگزاری آمده است: «شرکت هامبورگی پس از انتقادهای شدید، به ویژه از سوی شورای مرکزی یهودیان آلمان، تسلیم شد و از طرح نوسازی بندرعباس عقب‌نشینی کرد.»

جاذبه گاز ایران برای غربی‌ها

ایران، بیش از هرچیز، به خاطر ذخایر گاز خود علاقه کنسرن‌های انرژی غرب را جلب کرده است. اما به گزارش خبرگزاری آلمان، قطع همکاری ‌بانک‌های بزرگ و شرایط سیاسی نامناسب، تماس‌ها را در این زمینه نیز متوقف کرده است.

با این همه، هنوز بسیاری از شرکت‌های متوسط آلمانی به معامله با ایران ادامه می‌دهند. برپایه گزارش اداره آمار فدرال آلمان، حجم کالاهایی که آلمانی‌ها به ایران صادر کردند، در سال ۲۰۰۸ میلادی ۳ میلیارد و ۶۰۰ میلیون یورو بود. در فاصله ژانویه تا نوامبر سال ۲۰۰۹ نیز ۳ میلیارد و ۳۰۰ میلیون یورو کالای آلمانی روانه ایران شد.

دولت آلمان در سال ۲۰۰۴ میلادی از طریق بیمه هرمس ۲ میلیارد و ۳۰۰ میلیون یورو اعتبار تضمینی برای کالاهای صادراتی به ایران تعیین کرده بود. این رقم در سال ۲۰۰۹ به ۶۸ میلیون یورو (حدود ۳ درصد دوران ریاست جمهوری محمد خاتمی) کاهش یافت. همین امر سبب شده است که شرکت‌های آلمانی رغبت کمتری به معامله مستقیم با ایران نشان دهند، زیرا در صورت عدم وصول مطالبات، دولت از آن‌ها حمایت نخواهد کرد.

جواد طالعی

تحریریه: داود خدابخش