به‌ استناد اظهارات برخی از مقامات و بنا به گزارش رسانه‌های جمهوری اسلامی در نتیجه تحریم‌های بین‌المللی و سقوط ارزش پول ملی، تولید صنایع ایران به شدت کاهش یافته و حجم صادرات غیرنفتی نیز نسبت به سال گذشته تنزل کرده است.

کاهش ۳۸ درصدی تولید خودرو

بدترین وضعیت در زمینه تولید صنایع خودروسازی دیده می‌شود. روزنامه مغرب به نقل از محسن صالحی‌نیا معاون وزارت صنعت، معدن و تجارت می‌نویسد که تولید این صنایع در ۵ ماهه نخست سال‌ جاری خورشیدی، نسبت به ۵ ماه مشابه سال پیش، ۳۸ درصد کاهش یافته است.

صنایع خودروسازی ایران در ۵ ماه نخست سال ۱۳۹۰ خورشیدی ۶۲۰ هزار خودرو تولید کرده بودند. این رقم در ۵ ماه نخست امسال به ۴۰۵ هزار دستگاه کاهش یافت. معاون وزارت صنعت ابراز امیدواری کرده است که در شش‌ ماهه دوم سال ‌جاری تولید خودرو به حالت طبیعی برگردد. اما توضیح نداده است که با وضعیت اقتصادی فعلی چنین بازگشتی چگونه ممکن خواهد بود.

کاهش تولید در بسیاری از دیگر رشته‌های صنعتی نیز محسوس است. به نوشته "مغرب" در ۵ ماه گذشته تولید مس ۸ درصد، شمش آلومینیوم ۳ درصد، لاستیک خودرو ۱۶ درصد، پودر شوینده ۴ درصد و روغن نباتی بین ۱۰ تا ۱۲درصد کاهش یافته است.

عدم پرداخت اعتبار صنایع

دولت محمود احمدی‌نژاد در چارچوب قانون "هدفمند کردن یارانه‌ها" متعهد شده بود که ۳۰۰ میلیارد تومان اعتبار در اختیار بخش صنعت بگذارد. به‌گفته معاون وزارت صنعت تاکنون تنها ۱۰۰ میلیارد تومان از این اعتبار پرداخت شده و وزارت صنعت هنوز موفق به دریافت ۲۰۰ میلیارد تومان دیگر از این اعتبار نشده است.

با توجه به محدودیت‌های ناشی از تحریم‌های بین‌المللی، صنایع ایران به حجم وسیعی از نقدینگی برای خرید مواد مورد نیاز خود مواجه شده‌اند. در این شرایط انجام تعهدات مالی دولت می‌تواند بخشی از مشکلات را حل‌ کند. اما دولت احمدی‌نژاد برای مقابله با نارضایی‌های عمومی تاکنون همه تلاش خود را به پرداخت یارانه نقدی خانواده‌ها معطوف کرده است.

بسیاری از کارشناسان اقتصادی ایران پیش‌بینی کرده بودند که افزایش نرخ ارزهای خارجی سبب افزایش صادرات غیرنفتی خواهد شد. اما این پیش‌بینی، تحقق نیافت. همزمان با کاهش تولیدات صنعتی، براساس آخرین گزارش رسمی گمرک ایران، حجم صادرات غیرنفتی کشور نیز در ۵ ماهه نخست سال‌جاری به شدت کاهش یافته است.

جوایز صادرکنندگان پرداخت نمی‌شود

رضی میری، رئيس کنفدراسیون صادرات ایران، در گفت‌وگو با نشریه "آرمان" فاش کرده است که دولت احمدی‌نژاد ظرف ۳ سال گذشته از پرداخت جوایز صادرکنندگان خودداری کرده است. میری گفته است: «ما جوایز صادراتی را از دولت طلب می‌کنیم، اما دولت حتی مطالبات سال‌های ۸۹ و ۹۰ را هم پرداخت نکرده است.»

به‌ گفته رئیس‌کنفدراسیون صادر‌کنندگان، سیاست دولت این است که به‌جای جایزه نقدی، مشوق‌های غیرمستقیم به صادرکنندگان بدهد. کنفدراسیون صادرکنندگان با این سیاست مخالف است. میری گفته است: «با توجه به افزایش هزینه‌ها و افزایش قیمت‌تمام شده، در واقع ارزش دلار صادرکننده از ۲۲۰۰ تومان به ۱۲۰۰ تومان تقلیل پیدا کرده و هزار تومان آن صرف هزینه‌ها می‌شود.»

رئیس‌کنفدراسیون صادرکنندگان ایران معتقد است: «تولید پایه اصلی صادرات است و اگر بخش تولید حالش خوب نباشد، به طور طبیعی این ناخوشی به صادرات هم سرایت می‌کند. اگر صادرات افزایش پیدا کند، ارز خارجی بیشتری به بازار داخلی عرضه می‌شود و قیمت ارز هم کنترل می‌شود.»