رشد اقتصادی پایین چین، افزایش ذخایر استراتژیک نفت آمریکا و کاهش تقاضای بازار، قیمت نفت را کاهش داده است. قیمت هر بشکه نفت برنت دریای شمال روز سه‌شنبه ۲۳ آوریل، ۳ اردیبهشت با ۶۵ سنت کاهش نسبت به روز قبل به ۷۴ / ۹۹ دلار آمریکا رسید. قیمت نفت غرب تگزاس نیز با ۵۸ سنت کاهش نسبت به روز دوشنبه به ۶۱ / ۸۸ دلار آمریکا نزول کرد.

کاهش قیمت نفت در بازارهای جهانی، ایران را بیش از پیش نگران کرده است. علی نیکزاد رهبر، سخنگوی وزارت نفت اعلام کرده که جمهوری اسلامی نوسانات قیمت نفت در بازارهای جهانی را با دقت دنبال می‌کند. وی در گفت و گو با خبرگزاری مهر قیمت مناسب برای نفت را از قرار بشکه‌ای ۱۰۰ تا ۱۲۰ دلار اعلام کرده و قیمت زیر ۱۰۰ دلار را بسیار غیر منصفانه دانسته است.

احتمال نشست فوق‌العاده اوپک

سخنگوی وزارت نفت افزوده است که ایران در حال رایزنی با اعضای اوپک از جمله عربستان سعودی درباره تثبیت قیمت نفت است. به گفته علی نیکزاد رهبر این رایزنی‌ها ممکن است به یک توافق جمعی غیرحضوری درباره تثبیت قیمت نفت منجر شود.

رستم قاسمی وزیر نفت ایران نیز از احتمال تشکیل نشست فوق‌العاده اوپک برای تثبیت قیمت نفت خبر داده و در عین‌حال گفته است: «چنانچه این سقوط قیمت شتاب بگیرد، خردادماه سال‌جاری در نشست آتی اوپک درباره قیمت جهانی نفت تصمیم گیری خواهد شد». سخنان قاسمی نشان‌ می‌دهد که او به تشکیل نشست فوق‌العاده اوپک چندان مطئن نیست.

در میان کشورهای عضو اوپک، ایران بیش‌از همه از کاهش بهای نفت آسیب خواهد دید. حدود ۸۰ درصد درآمدهای ملی ایران از محل فروش نفت تامین می‌شود. صادرات نفت این کشور به دلیل تحریم‌های بین‌المللی اکنون به حدود یک سوم رسیده است.

خشم ایران از عربستان

نماینده ایران در سازمان اوپک در گفت و گو با شبکه العالم ضمن تاکید بر این نکته که ایران یکی از بزرگترین تامین‌کنندگان انرژی دنیاست، از مخلوط شدن سیاست با اقتصاد گلایه کرده و این امر را موجب مغشوش شدن وضعیت اقتصادی دانسته است.

محمدعلی خطیبی با اشاره به تحریم‌های اعمال‌شده علیه ایران، برخی کشورهای عضو اوپک را به سوءاستفاده از این تحریم‌ها متهم کرده و با نام بردن از کشور عربستان گفته است: «متاسفانه برخی از تولیدکنندگان اوپک سعی کردند تولید نفت خودشان را افزایش دهند و به این وسیله در واقع تحریم‌کنندگان را تشویق کنند تا تحریم‌های جدی‌تری اعمال شود».

وی البته تاکید کرده که همه اعضای اوپک این کار را نکرده‌اند، اما با نام بردن از عربستان گفته این کشور بیشترین همکاری را با تحریم‌کنندگان داشته است.

نماینده ایران در اوپک، تحریم را عامل مهمی در ناامن کردن انرژی جهان دانسته که می‌تواند مانع سرمایه‌گذاری‌های دراز‌مدت در بخش انرژی شود و به این ترتیب جهان را با بحران انرژی روبرو کند.

آقای خطیبی گفته است: «اگر به دلیل این سیاست‌های غلط در تامین امنیت آینده انرژی دنیا مشکلی به وجود بیاید، آن‌ها که امنیت منطقه را به خطر انداخته و ماجراجویی می‌کنند مقصر هستند و باید در برابر افکار عمومی جهان پاسخگو باشند».

هرچند به دلیل اعمال تحریم‌های نفتی و بانکی علیه ایران، درآمد این کشور از فروش نفت بسیار کاهش یافته، اما این امر باعث کم شدن وابستگی اقتصاد ایران به نفت نشده است. به گفته شریف حسینی عضو هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی از نظر ریالی وابستگی بودجه سال ۱۳۹۲ به نفت کمتر از سال ۹۱ نیست.