از زمان تهاجم نظامی کشورهای غربی به حاکمیت طالبان در افغانستان، این بزرگ‌ترین ضربه‌ای است که به عاملان قاچاق مواد مخدر در این کشور وارد می‌شود. سربازان ارتش افغانستان و واحدهای بین‌المللی در یک حمله‌‌ی گسترده توانستند حدود یک‌صد تن مواد مخدر را از چنگ نیروهای طالبان خارج کنند.

ده‌ها کشته در عملیاتی چهار روزه

نظامیان آمریکا روز شنبه (۲۳ مه / ۲ خرداد) اعلام کردند که به ۷۵ تن دانه‌ی خشخاش و ۱۷ تن مورفین، تریاک و هروئین دست یافته‌اند. در این عملیات چهارروزه که در ولایت جنوبی هلمند صورت گرفت، حدود ۶۰ تن از شورشیان کشته شده‌اند.

بر اثر حملات هوایی که به ساختمان‌ها شد، دست‌کم ۲۹ نفر دیگر کشته شدند. در این خانه‌های مسکونی مواد مخدر تولید و عملیات طالبان علیه سربازان نیروهای بین‌المللی برنامه‌ریزی می‌شد.

نیروهای طالبان در طی سه سال گذشته بخش بزرگی از مناطق جنوبی افغانستان را زیر کنترل خود گرفته‌اند. این شورشیان افراطی در پی تهاجم نیروهای بین‌المللی به افغانستان در سال ۲۰۰۱ از این مناطق رانده شده بودند.

درآمد کلان طالبان از راه قاچاق مواد مخدر

مهم‌ترین منبع درآمد طالبان قاچاق مواد مخدر است. بر اساس ارزیابی‌های نظامیان آمریکا، سالانه میان ۸۰ تا ۴۰۰ میلیون دلار از این طریق به جیب طالبان سرازیر می‌شود.

بیش از ۹۰ درصد تولید تریاک در سطح جهان در افغانستان صورت می‌گیرد. بخش بزرگی از این میزان در مناطق جنوب کشور که پایگاه اصلی طالبان است تولید می‌شود.

به غیرنظامیان آسیبی نرسید

پیش از درگیری‌ها میان نیروهای نظامی و شورشیان طالبان، به گفته‌ی مقام‌های نظامی آمریکا، افراد غیرنظامی به مکانی دیگر نقل مکان داده شده بودند. به هنگام عملیات، یک هواپیمای غیرنظامی تحرکات طالبان در منطقه را زیر نظر گرفته بود تا مبادا آنها با برخی عملیات علیه غیرنظامیان، کشته شدن مردم بی‌طرف را به گردن ارتش بیاندازند.

پیش از این، شمار بالای قربانیان نظامی در حملات هوایی علیه طالبان، به مناقشه میان دولت افغانستان و نیروهای نظامی خارجی انجامیده بود.

گزارش‌های رسمی درباره‌ی کشت خشخاش و قاچاق مواد مخدر

دفتر مبارزه با مواد مخدر سازمان ملل متحد در كابل، در گزارشی که در اوت ۲۰۰۸ منتشر كرد، آورده بود که در سال ۲۰۰۷ هم مبارزه با توليد مواد مخدر در افغانستان، موفقيت چندانى در پى نداشته است. این گزارش افزود، هرچند كه در منطقه‌ی هندوكش، مساحت زمين‌هاى زير كشت خشخاش نسبت به سال پیش از آن يك‌پنجم كمتر شده، اما ترياك توليدشده در اين كشور تنها شش درصد كمتر از سال پیش بوده است.

بر اساس ارزیابی‌های سازمان ملل، حدود ۱۰ درصد مردم افغانستان از طریق کشت خشخاش و قاچاق مواد مخدر زندگی خود را تأمین می‌کنند. بر پایه‌ی گزارش وزارت مبارزه علیه مواد مخدر افغانستان، بیشترین خشخاش در ولایت‌های هلمند، زابل، قندهار و اوروزگان، که همجوار پاکستان و ایران هستند، کشت می‌شود.

استان هلمند در جنوب افغانستان هم‌چنان مهم‌ترين منطقه‌ی تولید ترياك در اين كشور است. كشت خشخاش در سال ۲۰۰۷ در این استان حدود ۲۵ درصد افزايش یافت. در گزارش سالانه‌ی سازمان ملل آمده است، اگر هلمند كشور مستقلى مى‌بود، بزرگترين توليد كننده‌ی ترياك دنيا به شمار مى‌آمد.

افغانستان در سال ۲۰۰۷ با توليد ۹۳ درصد ترياك دنيا، سودى بيش از۷۰۰ ميليون دلار داشت كه حدود هفت درصد توليد ناخالص ملى اين كشور را تشکیل می‌داد. هرچند كه سازمان ملل هنوز آمار سال جاری را منتشر نكرده، ولی احتمالا افغانستان در توليد مواد مخدر هم‌چنان صدرنشين است.

DK/BM