در کشورهای استونی، لیتوانی و لتونی نگرانی از احتمال حمله روسیه روز به روز بیشتر میشود. در این کشورها تدارکات و اقدامهای گستردهای با هدف ایجاد آمادگی برای مقابله با حمله احتمالی روسیه در دست انجام است.
تبلیغات
گذرگاه یا شکاف "سووالکی" ضعیفترین زنجیره پیمان ناتو محسوب میشود؛ باریکهای به عرض ۶۵ کیلومتر که کشورهای لهستان و لیتوانی را از هم جدا میکند. در یک سر این باریکه بلاروس است و در سر دیگر، کالینینگراد قرار دارد که متعلق به روسیه است اما با این کشور مرزی ندارد.
در صورت حمله به لیتوانی این خطر وجود دارد که كشورهای بالتیک در انزوا قرار گیرند. از آغاز تجاوز نظامی روسیه به اوکراین (فوریه ۲۰۲۲) به این سو بیم کشورهای بالتیک از اینکه قربانی بعدی حملات روسیه شوند، روز به روز بیشتر میشود.
گابریلیوس لاندسبرگیس، وزیر خارجه لیتوانی به تازگی در طی نشست وزرای خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا در بروکسل تصریح کرد: «روسها در پی همهچیز هستند. آنها اوکراین را نابود خواهند کرد و کسی چه میداند دست به نابودی چه چیزهای دیگری خواهند زد؟»
او افزود: «اگر اوکراین سقوط کند، برای همه روشن است که بعد از آن نوبت ما خواهد بود. پوتین ول نخواهد کرد؛ او نمیتواند دست بردارد.»
به همین خاطر است که در لیتوانی تدارکات برای رویارویی با جنگ احتمالی، جریان دارد. بیش از ۳ هزار و ۳۰۰ پناهگاه زیرزمینی در طی یک سال و نیم گذشته احداث شدهاند، در ایستگاههای مترو و یا مدارس. اما لیتوانی این اقدامات را کافی نمیداند و به برنامههای خود در این راستا همچنان ادامه میدهد.
آگنه بیلوتایته، وزیر کشور لیتوانی به تازگی گفت: «کار ما هنوز به پایان نرسیده است. پناهگاهها و اقامتگاههای اضطراری که تا کنون احداث کردهایم، برای ۹۰۰ هزار نفر گنجایش دارند. این برابر با حدود یک سوم جمعیت کشور ما است.»
سازمانهای آتشنشانی و نجات در چاچوب این برنامهها و اقدامات نقش مهمی بازی میکنند؛ آنها هستند که باید اطلاعرسانیهای لازم را انجام دهند تا شهروندان بدانند که در صورت بروز جنگ به کجا میتوانند پناه ببرند.
در گزارشی که سرویس خبری شبکه اول تلویزیون آلمان (تاگسشاو) منتشر کرده، از تمرینات شهروندان کشورهای بالتیک برای دفاع از خود نیز سخن رفته است. حتی در مدارس نیز کلاسهایی آموزشی در این راستا و همچنین جهت رساندن کمکهای اولیه و استفاده از سلاح برگزار میشود.
کشورهای بالتیک قصد دارند مشترکا تأسیسات و پایگاههایی دفاعی در مرز خود با روسیه و بلاروس برپا کنند؛ گفته میشود که سیستمی متشکل از پناهگاهها و خطوط دفاعی از سال ۲۰۲۵ میلادی راهاندازی خواهد شد.
اهمیت دفاع از اوکراین
دفاع از اوکراین نیز برای کشورهای بالتیک از اهمیت زیادی برخوردار است و بخشی از برنامههای این کشورها در راستای دفاع از خود محسوب میشود.
به گفته اویکا سیلینا، نخستوزیر لتونی، این کشور تا کنون مجموعا یک درصد از کل تولید ناخالص داخلی خود را صرف کمک به اوکراین کرده است. او در سخنرانی اخیر خود در پارلمان لتونی در این باره تصریح کرد: «پیام ما به مهاجان روشن است. بیخود به اینجا نیایید چون ما به همراه همپیمانان خود مشترکا از همان سانتیمتر اول از خاک خود دفاع خواهیم کرد.»
کشورهای بالتیک همچنین قصد دارند تواناییها و قابلیتهایی خود در مقابله با حملات هیبریدی را تقویت کنند. سال گذشته در یک حمله شیشه خودروی وزیر کشور استونی و یک روزنامهنگار شکسته شد و همچنین آثار تاریخی استونی تخربی شدند. گفته میشود که عاملان از مسکو مأمور انجام این حملات شده بودند.
کایا کالاس، رئیس دولت استونی به تازگی در گفتوگویی با شبکه اول تلویزیون آلمان گفت: «چنین اتفاقاتی در دل جامعه ما میافتند. ما بروز چنین رویدادهایی را علنا گزارش میکنیم تا کشورهای دیگر الگویی را که روسیه بر اساس آن عمل میکند، بشناسند. عملکرد روسیه در ایجاد هرج و مرج و شکاف در جوامع ماهرانه است.»
کالاس از مدافعان برخوردی قاطعانه با روسیه است و از پشتیبانان فعال اوکراین محسوب میشود. روسیه چندی پیش نام رئیس دولت استونی را در فهرست افراد تحت پیگیرد قرار داد. او اما در گفتوگو با شبکه اول آلمان در واکنش به این اقدام گفت که مرعوب پوتین نخواهد شد.
کالاس افزود: «او [پوتین] میخواهد که ما ترس و واهمه داشته باشید. اما ما در این صورت به او چیزی را خواهیم داد که او طالب آن است. به همین خاطر خوب است که نهراسیم.»
وضعیت کنونی برای شهروندانی که در امتداد گذرگاه سووالکی زندگی میکنند، بسیار دشوار است. ماریته، شهروند لیتوانی در روستایی به نام لیوباواس زنگی میکند و میگوید: «آری ما واهمه بزرگی داریم. تمامی این اتفاقات در نزدیکی خاک ما میافتد و هیچ کسی نمیدانند که آنها چه شبی به ما حمله خواهد کرد و پیامد آن چه خواهد بود.»
شهروندان کشورهای بالتیک اما در عین حال میدانند که باید با این بیم کنار بیایند و زندگی کنند. اکنون دو سال از جنگ اوکراین میگذرد و چشماندازی برای پایان آن دیده نمیشود.
ولادیمیر پوتین، "آخرین تزار" روسیه، به روایت تصویر
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه تا سال ۲۰۳۰ در رأس قدرت قرار خواهد داشت. گرچه حکومت تزارها در روسیه به پایان رسیده، اما شیوه حکومت پوتین به تزارها شباهتهای زیادی دارد. زندگی "آخرین تزار" روسیه در این گزارش تصویری:
ولادیمیر پوتین با کسب ۸۷ درصد آرا در انتخابات ریاست جمهوری روسیه در مقام خود ابقا شد؛ انتخاباتی که آن را نه عادلانه میتوان نامید و نه آزاد. پوتین به این ترتیب تا سال ۲۰۳۰ میلادی همچنان زمام امور را در دست خواهد داشت. او که افسر سابق سازمان اطلاعات و جاسوسی روسیه (کاگب) است، در سال ۱۹۹۹ در این کشور به قدرت رسید و از آن زمان تا کنون اکثر منتقدان خود را حذف یا زندانی یا تبعید کرده است.
عکس: Maxim Shemetov/REUTERS
پوتین؛ دیکتاتور و متجاوز
از نام این افسر سابق کا گ ب که صندلی ریاست جمهوری را به نفع خود مصادره کرده و با تجاوز نظامی به اوکراین، جهان را به لبه پرتگاه بحران خطرناکی سوق داده در آینده و تاریخ روسیه به نیکی یاد نخواهد شد. منتقدان میگویند که پوتین به شکلی غیردموکراتیک برای دورانی طولانی در قدرت مانده و نظام سیاسی روسیه را به یک سیستم اقتدارگرای غیردموکراتیک تبدیل کرده است.
عکس: Kirill Kudryavtsev/AFP/Getty Images
از تولد تا آشنایی با سوبچاک
ولادیمیر ولادیمیروویچ پوتین در روز ۷ اکتبر سال ۱۹۵۲ در سن پترزبورگ (لنینگراد سابق) متولد شد. او در این شهر به مدرسه رفت و در ۱۲ سالگی آموزش جودو و سامبو را آغاز کرد. او در سال ۱۹۷۰ در دانشگاه سنپترزبورگ در رشته حقوق آغاز به تحصیل کرد و در سال ۱۹۷۵ فارغالتحصیل شد. پوتین در آنجا با آناتولی سوبچاک، استادیاری که قانون تجارت تدریس میکرد آشنا شد که نقش مهمی در زندگیاش ایفا کرد.
عکس: picture-alliance/Globallookpress.com
افسر اطلاعاتی
پوتین به مدت ۱۶ سال به عنوان افسر اطلاعاتی خارجی سازمان جاسوسی شوروی (سابق) "کا گ ب" کار کرد و تا درجه سرهنگ دومی نیز رسید. او سپس در سال ۱۹۹۱ استعفا داد و وارد حرفه سیاست در سنپترزبورگ شد. (این کارت شناسایی برای پوتین زمانی که او در آلمان مستقر بود توسط سازمان امنیت آلمان شرقی "اشتازی" صادر شده است).
عکس: BStU, MfS, BV Dresden, Abt.KuSch, Nr 7216
همسر اول و دخترانش
پوتین در سال ۱۹۸۳ با "لودمیلا اشکربنوا" ازدواج کرد. حاصل این ازدواج دو دختر است؛ مارینا در سال ۱۹۸۵ در سن پترزبورگ و کاترینا در سال ۱۹۸۶ در درسدن آلمان متولد شدند. مارینا ورونتسوا، حالا ریاست یک انستیتوی تحقیقات ژنتیک را برعهده دارد که با بودجههای میلیاردی دولتی فعالیت میکند. کاترینا نیز ریاست انستیتوی تحقیقات هوش مصنوعی با بودجه دولتی یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون یورو را برعهده دارد.
عکس: picture alliance / Globallookpress.com
شاگرد و مرشد
سمت چپ این عکس، پوتین جوان دیده میشود که کنار آناتولی سوبچاک شهردار سنپترزبورگ ایستاده است. سوبچاک استاد پوتین بود و با انتصاب او به سمت مشاور روابط خارجی شهرداری، او را وارد عرصه سیاست کرد. بعدها با قدرتگرفتن پوتین، سوبچاک توانست با استفاده از نفوذ شاگرد خود از پرونده یک رسوایی مالی بگریزد. سوبچاک در سال ۲۰۰۰ درگذشت.
عکس: Imago/ITAR-TASS
رئیس جمهور موقت
ژوئن سال ۲۰۰۰ میلادی بوریس یلتسین کنارهگیری کرد و نخستوزیر او به طور موقت کرسی ریاستجمهوری را در اختیار گرفت. پوتین در انتخابات ریاستجمهوری روسیه کارزار موفقی به راه انداخت. در همین دوران برای نخستینبار اتهامهایفساد مالی و رشوهخواری در زمان فعالیت پوتین در شهرداری سنپترزبورگ مطرح شد. مارینا سالی، نمایندهای که این اتهامات را مطرح کرده بود، مجبور به سکوت شد و از سیاست کنارهگیری کرد.
عکس: Imago/ITAR-TASS
مدودوف؛ عروسک پوتین
مسیر سیاسی دمیتری مدودوف همچون پوتین از "حلقه" سنپترزبورگ آغاز میشود. او متولد این شهر و مشاور شهردار بود. او در سال ۲۰۰۰ رئیس ستاد انتخاباتی پوتین، مدتی رئیس شرکت گاز پروم و بعد هم در سال ۲۰۰۸ رئیس جمهور و از سال ۲۰۱۲ نخست وزیر روسیه شد. مدودوف در سال ۲۰۱۲ دیگر در انتخابات ریاستجمهوری روسیه شرکت نکرد تا راه را برای نامزدی ولادیمیر پوتین همراه کند. بسیاری مدودوف را عروسک پوتین میخوانند.
عکس: Reuters
رئیس جمهور "مادامالعمر"؟
پوتین که از سال ۲۰۰۸ تا سال ۲۰۱۲ نخست وزیر مدودف بود در سال ۲۰۱۲ مجددا رئیس جمهور شد، در سال ۲۰۱۸ هم برای چهارمینبار در مسند خود ابقا شد و در آوریل سال ۲۰۲۱ با رفراندوم "اصلاحیه قانون اساسی" امکان یافت ریاست جمهوریاش را تا سال ۲۰۳۶ نیز ادامه دهد. در صورت زنده ماندن، پوتین در این سال ۸۴ ساله خواهد بود.
عکس: picture alliance/dpa/M.Klimentyev
الیگارشی یلتسین، الیگارشی پوتین
پایههای الیگارشی در دوران یلتسین گذاشته شد و افرادی که نزدیک به حلقه قدرت بودند با تصاحب اموال دولتی به سرمایههای هنگفتی دست یافتند. پوتین اما الیگارشها را گوش بفرمان کرد و برخی را مانند میخائیل خودوروفسکی به زندان فرستاد. در روز ۲۴ فوریه وقتی پوتین در مقابل ۳۷ نفر از الیگارشها و ثروتمندترین افراد روسیه از "لزوم انجام عملیات ویژه در اوکراین صحبت کرد"، حتی یک نفر هم جرائت مخالفت و انتقاد نداشت.
عکس: picture-alliance/dpa
پوتین و خام فروشی
با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و باز شدن درهای تجارت جهانی بر روی روسیه، این کشور در دو دوره اول ریاست جمهوری پوتین دارای رشد اقتصادی بسیار بالایی بود که از فروش مواد خام، نفت و گاز و صادرات طلا و اسلحه بدست آمد. این ثروت اما به جیب الیگارشها رفت و صرف خرید کالاهای مصرفی و لوکس بجای مدرنیزه کردن اقتصاد روسیه شد.
عکس: Getty Images/AFP/Alexsey Druginyn
تصاویر جنجالی پوتین
در طول دهههای گذشته چه در دوران اتحاد جماهیر شوروی سابق و چه در دوران ریاست جمهوری یلتسین و حتی مدودوف، چنین تصاویری از یک رئیس جمهور روسیه منتشر نشده است: پوتین در حال شکار، تیراندازی، اسبسواری، پرواز با درناها، سوار بر موتور هارلی دیویدسون، در حال مبارزه جودو، غواصی، نواختن پیانو و آوازخوانی، بازی هاکی روی یخ و پرواز با جت جنگنده تنها نمونههایی از تصاویر هستند.
عکس: AP
درز خبر معشوقه و جدایی از لودمیلا
در سال ۲۰۰۸ برای نخستین بار روزنامه روسی "مسکوفسکی کورسپوندنت" از رابطه آلینا کابایوا، ستاره ژیمناستیک ریتمیک روسیه بعنوان معشوقه ولادیمیر پوتین خبر داد. مدتی بعد انتشار این روزنامه متوقف شد. پوتین در ماه آوریل سال ۲۰۱۴ در تلویزیون دولتی روسیه رسما خبر جدایی خود از لودمیلا را اعلام کرد. کابایوا که نماینده مجلس شده بود در همین سال ناگهان بدون هیچ تجربهای رئیس "گروه رسانه ملی" شد.
در پی انقلاب سال ۲۰۱۴ اوکراین که در پی آن ویکتور یانوکوویج، رئیس جمهور طرفدار روسیه سرنگون شد و سیاستمداران طرفدار اروپا به قدرت رسیدند، گروهی از روستبارهای اوکراین در مناطق شرقی و جنوبی این کشور از جمله کریمه اعتراضاتی را علیه حکومت جدید ترتیب دادند. در روز ۲۶ فوریه نظامیان روسیه شبه جزیره کریمه را به تصرف خود درآوردند و ۱۶ مارس همان سال این شبه جزیره از طریق یک همهپرسی به روسیه الحاق شد.
عکس: picture-alliance/dpa/EPA/A. Pedko
حمله نظامی به اوکراین
ولادیمیر پوتین در روز ۲۴ فوریه سال ۲۰۲۲ رسما خبر عملیات نظامی علیه اوکراین را اعلام کرد. او گسترش ناتو را تهدیدی برای امنیت روسیه دانست و خواستار ممنوعیت قانونی پیوستن اوکراین به ناتو شد. متعاقب این حمله روسیه مورد تحریم کشورهای غربی قرار گرفت و موج کمکهای مالی و تسلیحاتی این کشورها روانه اوکراین شد. تا کنون نزدیک به ۱۷ هزار غیرنظامی، از جمله صدها کودک در اوکراین در طی این جنگ کشته شدهاند.