خبرگزاری رویترز در گزارشی که روز پنجشنبه (۲۱ ژوئیه/ اول تیر) منتشر شد از افزایش واردات نفت خام از ایران در ماه مه توسط چین خبر داد اما تصریح کرد با این حال خرید نفت خام ایران توسط چین در پنج ماه نخست سال میلادی جاری (۲۰۱۲) در مقایسه با سال گذشته، در حدود ۲۵ درصد کاهش یافته است.

وزیر امورخارجه ایالات متحده آمریکا می‌گوید که چین مطمئنا برای در امان ماندن از مجازات‌های این کشور، واردات خود از ایران را بیش از این کاهش خواهد داد. هیلاری کلینتون تصریح کرد که کشورهای کره جنوبی، هند، ترکیه، آفریقای جنوبی، مالزی، سریلانکا و تایوان با کاهش واردات خود دیگر با خطر مجازات‌های اقتصادی روبرو نیستند.

بیشتر بخوانید: کاهش روزافزون درآمد ایران از صادرات نفت

به گفته کلینتون، آمریکا اطلاعات لازم در مورد میزان واردات نفت از ایران توسط کشورهای مختلف را در دست دارد و بر اساس این اطلاعات در مورد مواجهه با کشورهایی که به تحریم‌های وضع شده پایبند نباشند، تصمیم‌گیری خواهد شد.

ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا تحریم‌های سختگیرانه‌ای علیه صنعت نفت و سیستم مالی ایران اعمال کرده‌اند تا این کشور را به سمت شفافیت بیشتر در فعالیت‌های هسته‌ای‌اش هدایت کنند.

تحریم‌های گام به گام و هدفمند

چین، کره جنوبی، ژاپن و هند مشتریان اصلی نفت ایران در آسیا هستند. در صورت قطع واردات آنها به اقتصاد ایران لطمه‌ای اساسی وارد خواهد شد. چین به تنهایی خریدار ۲۰ درصد از نفت صادراتی ایران است.

چین برای محروم‌نشدن از بازارهای ایالات متحده آمریکا و همراهی با تحریم‌های وضع‌شده و همچنین تامین منابع انرژی مورد نیاز خود، در پی یافتن منابع جایگزین نفت خام است. این کشور در سال ۲۰۱۲ واردات نفت از عربستان سعودی، عراق، آنگولا و ونزوئلا را افزایش قابل توجهی داده است.

در همین حال کشورهای خریدار برای واردات نفت مورد نیاز خود از ایران با مشکل بیمه‌ی محموله‌های نفتی روبرو هستند. در حال حاضر ۹۰ درصد از بیمه‌ی نفتکش‌های جهان توسط شرکت‌های اروپایی صورت می‌گیرد. بر اساس تحریم‌های اتحادیه اروپا، نفتکش‌هایی که نفت ایران را حمل می‌کنند از اول ژوئیه سال جاری از این خدمات محروم می‌شوند.

بیشتر بخوانید: معافیت هفت کشور از تحریم‌های آمریکا علیه ایران

دولت ژاپن با تصویب قانونی در پارلمان این کشور موافقت کرده است که محموله‌های نفتی از مبدا ایران به این کشور را بیمه کند. این کشور همچنین با کاهش ۳۰ درصدی واردات نفت از ایران حداقل به مدت شش ماه در لیست تحریم‌های ایالات متحده آمریکا قرار نمی‌گیرد.
چین نیز برای رفع مشکل بیمه نفتکش‌ها از مبدا ایران، پیشنهاد کرده است از کشتی‌های چینی برای انتقال نفت به این کشور استفاده شود.

این احتمال همچنان وجود دارد که ایالات متحده از ژاپن و چند کشور دیگر که در شرایط مشابه قرار دارند بخواهد درماه‌های آینده واردات خود از ایران را بیش از این کاهش دهند.

کارشناسان معتقدند که تحریم‌های فعلی به صورت گام به گام در حال گسترش‌اند تا کمترین اثر منفی را بر بازار انرژی و شرایط نه‌چندان پایدار اقتصاد جهان داشته باشند.