دویچه‌وله گفت‌وگویی با احمد الوانی، عضو گروه العراقیه در رمادی در استان انبار، داشته است. الوانی در این گفت‌وگو به نقش ایران در حوادث عراق، کمک‌های شیعیان به سوریه و درخواست خودمختاری در استان سنی‌نشین انبار پرداخته است.

دویچه‌وله: بحران کنونی در فضای سیاسی عراق را چگونه می‌بینید؟

احمد الوانی: پس از اعلام حکم دستگیری طارق هاشمی، معاون رئیس‌جمهور عراق، به دستور نوری مالکی در ماه دسامبر ۲۰۱۱ بحران در عراق ابعاد گسترده‌ای یافته است. این ماجرا در بدترین زمان ممکن رخ داد، درست در زمانی که در مناطق شرقی کشور ناآرامی‌های فزاینده وجود داشت. این موضوع پیامدهایی نیز برای پارلمان عراق داشت. از سوی دیگر سیاست‌های اجرایی مالکی سبب خدشه‌دار کردن کل سیاست در عراق شده است. تنش میان گروه‌های سنی و شیعه در عراق روز به روز افزایش یافته که به نظر می‌رسد آخرین هدف از روند سیاست‌های اخیر باشد.

سنی‌ها در عراق مدعی‌اند که حقوق‌شان همواره از سوی ائتلاف شیعیان در قدرت نقض می‌شود. تا چه اندازه این موضوع درست است؟

از زمان حمله نظامی آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ میلادی تا کنون این نظر که ما سنی‌ها به لحاظ جمعیتی کمتر از شیعیان هستیم، تقویت شده و تهران نیز در این موضوع سهیم بوده است. بر اساس آمارهای رسمی در سال ۲۰۰۳ تعداد سنی‌ها ناگهان به ۲۰ درصد کل جمعیت عراق کاهش یافت. اما ما آمار و ارقام خودمان را داریم. ما مدعی هستیم که بدون در نظر گرفتن کردها ۴۰ درصد جمعیت عراق را تشکیل می‌دهیم. این بدین معناست که ۹۰ درصد عراقی‌ها سنی هستند. نقض حقوق سنی‌ها در همه شئون زندگی مشاهده می‌شود. تعداد کارکنان سنی در نیروهای نظامی و دولت نه تنها به صورت مسخره‌ای اندک است، بلکه روزانه از میزان آن نیز کاسته می‌شود. دلیل این موضوع هم ساده است. در آغاز روحانیان سنی خواستار پرهیز از همکاری ما با دولت موقت عراق بودند. شیعیان از همان آغاز هر پستی را به خود اختصاص دادند. این موضوع تا به امروز ادامه دارد.

این محدودسازی‌ها در کجا بیش از همه قابل مشاهده‌اند؟

مایلم بگویم که سنی‌ها از همه جا پس رانده می‌شوند، مگر از زندان‌ها. ۹۰ درصد زندانیان در زندان‌های بغداد از شهروندان سنی هستند. البته بسیاری از آنان بی‌گناه‌اند. از سوی دیگر حتا رفتار با زندانیان سنی و شیعه هم بسیار متفاوت است. دستگیری‌های خودسرانه یکی از روندهای معمول برای تغییر ترکیب جمعیتی در بغداد است. بدین دلیل عراق امروزه درگیر با آوارگان داخلی است. بسیاری از آنان به استان انبار می‌آیند.

بسیاری ایران را به عنوان بازیگر کلیدی در پس شرایط کنونی به حساب می‌آورند.

ایران پس از سال ۲۰۰۳ میلادی تلاش زیادی کرد که کشور عراق را از طریق کمک‌های مالی به گروه‌های شبه‌نظامی همچون القاعده به بخش‌هایی مختلف تقسیم کند. ایران خواهان آن نیست که دولتی مستقل آینده عراق را بدست بگیرد. بدین دلیل آنها به کمک این گروه‌ها کشور ما را به آتش کشیده و سپس از گروه‌های محلی شیعه برای کنترل این مناطق سود می‌برند. تردیدی نیست که ایران و شیعیان مسئول اصلی شرایط کنونی در عراق هستند.

شما به رابطه میان ایران و القاعده اشاره می‌کنید، اما همین استان انبار مرکز اصلی ستیزه‌جویان اسلامگرا است.

آمریکایی‌ها مایل هستند که در این منطقه پس از هر حمله‌ی تروریستی، القاعده را مسئول بدانند، اما بسیاری از حملات اخیر از سوی شبه‌نظامیان شیعی صورت گرفته است. در سال ۲۰۰۶ میلادی پس از آنکه ما جنبش "السهوة" را به کمک سنی‌ها تشکیل دادیم، این جنبش در کنار نیروهای نظامی آمریکا به مقابله با القاعده پرداخت. بدین دلیل القاعده دیگر در پی کشتن آمریکایی‌ها نیست، بلکه شهروندان ما نظیر کارشناسان، معلمان و وکلا را ترور می‌کنند. القاعده با استفاده از سلاح‌های کشتار جمعی می‌خواهد منطقه ما را با خاک یکسان و ما را از قدرت بیرون کند. این موضوع دقیقاَ همان چیزی است که ایران هر چه زودتر مایل به یاری رساندن به آن است. در این میان جنگنده‌های آمریکایی مستقر در منطقه نیز مطلقاَ هیچ کاری برای جلوگیری از کشتار مردم ما توسط القاعده در استان انبار انجام نمی‌دهند. حال ما سنی‌های ساکن در این منطقه هستیم که مورد حمله القاعده قرار داریم و کشته می‌شویم و نه سربازان آمریکایی.

ظاهراَ نقض حقوق سنی‌ها در عراق سبب آن شده که ساکنان استان انبار در پی داشتن حکومتی فدرال برای خود باشند. آیا شما از این برنامه پشتیبانی می‌کنید؟

قانون اساسی عراق اساس فدرالیسم را برای کشور ما به رسمیت شناخته است. این درخواستی مشروع و دمکراتیک و در انطباق با قوانین عراق است. در اصل من از جمله نخستین کسانی بودم که در یک سال و نیم پیش از این ایده پشتیبانی کردند. هنوز هم در پی تحقق آن هستم. ما خواهان منطقه‌ای مجزا بر پایه تعلقات مذهبی و قومی نیستیم. همانطور که گفتم، ما می‌خواهیم از حقوق مندرج خود در قانون اساسی بهره بریم و منطقه خودمختاری همچون کردها در شمال عراق بوجود آوریم.

گفته می‌شود که سنی‌های عراقی با تسلیح سنی‌ها در سوریه به صف شورشیان اسد پیوسته‌اند. شایعاتی نیز مطرح می‌شود که شیعیان عراق در کنار رژیم اسد علیه مخالفان می‌جنگند. نظر شما در این‌باره چیست؟

سوریه بزرگترین متحد ایران در منطقه است. بدین خاطر ایران برای ماندن اسد در قدرت به هر شکلی مبارزه می‌کند. ما اطلاعات موثقی از گروه‌های شبه‌نظامی شیعی ، بویژه از "سپاه مهدی" به ریاست مقتدا صدر داریم، که افرادی را مخفیانه به سوریه فرستاده‌اند تا در سرکوب مخالفان به دولت سوریه کمک کنند.

دولت مالکی در بغداد علیه این کار چه می‌کند؟

پلیس در استان انبار در سه ماه پیش چند تن از جنگجویان سپاه مهدی که حامل سلاح و پول برای سوریه بودند را دستگیر کرد. ما مدارک محکمی داریم که افراد سپاه مهدی برای عبور از گذرگاه‌های مرزی از کمک دولت عراق برخوردارند تا با مانعی برای سفر به سوریه مواجه نشوند. هم‌اکنون دولت مالکی در بغداد مجرایی برای اعزام این افراد به سوریه است. به غیر از این سلاح‌های ایرانی از طریق فرودگاه نجف در جنوب عراق به کشور آورده می‌شود. جای شگفتی نیست که سقوط حکومت سوریه فاجعه‌ای بزرگ برای ایران به حساب می‌آید.

SI/KG