کمیته حقیقتیاب سازمان ملل "درباره مرگ جواد روحی تحقیق کند"
۱۴۰۲ شهریور ۱۰, جمعه
دیدهبان حقوق بشر خواهان دخالت کمیته حقیقتیاب سازمان ملل در مرگ مشکوک جواد روحی شد. این سازمان همچنین شکنجه جواد روحی در دوران بازداشت توسط اطلاعات سپاه را تایید کرده است.
تبلیغات
سازمان دیدهبان حقوق بشر طی بیانیهای اعلام کرد که جواد روحی، معترضی که در زندان نوشهر جان باخت به شدت تحت شکنجه بوده و به همین دلیل خواهان دخالت کمیته حقیقتیاب سازمان ملل در پرونده مرگ مشکوک او شد.
این سازمان مستقل حقوق بشری از قول یک منبع آگاه گزارش کرده که جواد روحی در مدت بازداشت از سوی اطلاعات سپاه شهرستان ساری تحت شدیدترین شکنجهها بوده است، از جمله اینکه به مدت ۴۰ روز او را در سلول انفرادی نگه داشته و به خانوادهاش اطلاع ندادهاند.
منبع آگاه به دیدهبان حقوق بشر گفته، جواد روحی در طول بازداشت مدتها در دمای زیر صفر نگه داشته شده و روی بیضههایش و سایر قسمتهای بدنش به مدت ۴۸ ساعت یخ گذاشتهاند.
ماموران اطلاعات سپاه همچنین با باتوم او را به شدت مورد ضرب و شتم قرار داده و به بدنش از جمله کف پایش در حالی که به میلهای بسته شده بود، شلاق زدند.
این منبع آگاه همچنین گفته است که جواد روحی در اثر این شکنجهها کنترل روده و تحرک یکی از پاهای خود را از دست داده و دچار اختلال گفتاری شده است.
بر اساس این گزارش، او در هنگام بازداشت بر اثر شکنجه دچار ضربه مغزی شد و به مدت ۲۴ ساعت در بیمارستان بستری بود.
سابقه بیماری قبلی
این منبع آگاه به دیدهبان حقوق بشر گفته که جواد روحی سابقه بیماری عصبی داشته و به همین دلیل مدتی در یک بیمارستان تحت درمان بوده است.
موضوع سابقه بیماری جواد روحی از سوی خبرگزاریهای امنیتی مانند شبکه شرق، تسنیم و خبرگزاری قوه قضاییه نیز مطرح شده است. اما محسن برهانی، حقوقدان منتقد حکومت نوشته، اگر او سابقه بیماری داشته اصلا نباید در زندان نگه داشته میشده و باید مشمول عفو میشده است.
این در حالی است که سازمان عفو بینالملل در اطلاعیهاش گفته، بر اساس تحقیقات این سازمان، جواد روحی سابقه هیچگونه بیماری نداشته است.
تدفین خصوصی و شبانه
این منبع آگاه همچنین گفته، ماموران امنیتی پس از مرگ جواد روحی خانواده او را وادار کردهاند که او را شبانه و بدون حضور اقوام و فامیل دفن کنند.
تارا سپهریفر، پژوهشگر ارشد ایران در دیدهبان حقوق بشر گفته است: «سوابق آشکار مقامات زندان ایران در مورد شکنجه و بدرفتاری، مرگ جواد روحی در زندان را بیش از پیش مشکوک کرده است.»
او خواهان تحقیقات بینالمللی در این زمینه شده است، چرا که به گفته او "هیچ دلیلی وجود ندارد که باور کنیم مقامات ایرانی تحقیقات شفافی را انجام خواهند داد".
۷۲ مورد مرگ مشکوک در زندانهای ایران
سازمان عفو بینالملل در تحقیقاتی که انجام داده توانسته حداقل ۷۲ مورد مرگ مشکوک در زندانهای ایران را از سال ۲۰۱۰ مستند کند. اکثر این افراد در اثر شکنجه یا سایر رفتارهای ایذایی از سوی مقامات امنیتی یا مسئولان زندان جانشان را از دست دادهاند.
مقامات جمهوری اسلامی از تحقیق شفاف درباره این مرگها خودداری کرده و هیچ آمار رسمی نیز در این باره منتشر نمیکنند.
دیدهبان حقوق بشر نوشته، اصول سازمان ملل متحد بر پیشگیری و بررسی مؤثر اعدامهای غیرقانونی و خودسرانه و "تحقیق کامل، سریع و بیطرفانه" در مورد همه مرگهای مشکوک در بازداشت به منظور"تعیین علت، نحوه و زمان مرگ، شخص مسئول، و هر الگو یا عملی که ممکن است باعث آن مرگ شود" اصرار دارد.
این اصول بیان میکند که "خانوادههای متوفی و نمایندگان قانونی آنها باید از هر جلسه استماع و همچنین کلیه اطلاعات مربوط به تحقیقات مطلع شوند و به کلیه شواهد و مدارک ارائهشده دسترسی داشته باشند".
دیدهبان حقوق بشر خواستار آن شده تا کمیته حقیقتیاب سازمان ملل که به منظور رسیدگی به موارد نقض حقوق بشر از سوی مقامات ایران در جریان سرکوب اعتراضات سال گذشته تشکیل شده، به مرگ مشکوک جواد روحی نیز رسیدگی کند.
تارا سپهری فر گفته است: «هیات حقیقتیاب سازمان ملل متحد باید تمامی شکنجهها و مرگهای ناشی از اعتراضات در ایران را بررسی کند که متاسفانه پرونده جواد روحی آخرین مورد آن است.»
مرگهای مشکوک در زندانهای جمهوری اسلامی
به غیر از هزاران زندانی سیاسی که در دوران حکومت جمهوری اسلامی اعدام و در گورهای دستهجمعی دفن شدند، زندانیانی هم هستند که در حبس درگذشتهاند و مرگ آنها مشکوک و خبرساز بوده است. گالری عکس
عکس: khaandaniha.com
علی اکبر سعیدی سیرجانی
سعیدی سیرجانی، ادیب، پژوهشگر، نویسنده و فعال سیاسی و از منتقدان جمهوری اسلامی پس از انقلاب بود. سیرجانی در ۲۳ اسفند ۱۳۷۲ توسط ماموران وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی بازداشت شد و پس از نه ماه، بدون هیچ ملاقات یا خبری از محل زندانی بودن او، در ۴ آذرماه ۱۳۷۳ در زندان درگذشت. سعید امامی، متهم قتلهای زنجیرهای، گفته بود که از "شیاف پتاسیم" برای کشتن او استفاده شده است.
عکس: khaandaniha.com
سعید امامی
سعید امامی، از مقامات عالیرتبه امنیتی و متهم اصلی قتلهای زنجیرهای، در بهمن ۷۷ بازداشت شد. دادستان مجتمع قضایی نیروهای مسلح در ۳۱ خرداد ۷۸ طی اطلاعیهای مدعی شد که سعید امامی در زندان اوین هنگام استحمام با خوردن داروی نظافت خودکشی کرده است. بسیاری بر این نظرند که او را برای جلوگیری از افشای مسائل مربوط به کشتار مخالفان در زندان به قتل رساندند.
عکس: Kodoom.com
اکبر محمدی
اکبر محمدی در سال ۷۸ به همراه برادرش منوچهر محمدی و تعدادی از دانشجویان در طی اعتراضات کوی دانشگاه تهران دستگیر و در دادگاه ویژه انقلاب به اعدام محکوم شد، اما پس از چندی حکم او به ۱۵ سال حبس تقلیل یافت (۱۰ سال زندان و پنج سال حبس تعلیقی). اکبر محمدی در ۸ مرداد ۱۳۸۵ پس از چند روز اعتصاب غذا در زندان اوین به صورت مشکوکی درگذشت.
عکس: isdmovement.com
کاوه عزیزپور
کاوه عزیزپور یکی از زندانیان سیاسی کرد در ایران بود که ۲۷ اردیبهشت ۱۳۷۸ در سن ۲۵ سالگی در زندان مهاباد درگذشت. او دو سال پیشتر به اتهام عضویت در یکی از احزاب کرد مخالف دولت ایران محاکمه و به ۳ سال حبس محکوم شده بود. به گفته خانوادهاش، او تحت شکنجه عوامل اطلاعاتی در زندان دچار ضربه مغزی شد و به کما رفت.
عکس: kurdistannet
زهرا کاظمی
پس از اعتراضات دانشجویی در خرداد سال ۸۲ و دستگیری شماری از دانشجویان، خانوادههای آنان در روز دوم تیر مقابل زندان اوین دست به تجمع زدند. زهرا کاظمی، عکاس ۵۵ ساله ایرانی - کانادایی برای عکسبرداری از این تجمع در آنجا حضور داشت که در مقابل زندان بازداشت شد. مقامات رسمی مرگ وی را ناشی از «برخورد جسم سخت به سر یا برخورد سر به جسم سخت» اعلام کردند.
عکس: Getty Images/AFP/B. Mehri
امیرحسین حشمتساران
امیرحسین حشمتساران دبیرکل "جبهه اتحاد ملی ایران" بود که در سال ۱۳۸۲ به اتهام تشکیل این حزب دستگیر و به هشت سال حبس محکوم شد. او در دوران حبس مجدداً محاکمه و به هشت سال حبس دیگر محکوم گردید. او در حمله گارد ویژه زندان بهدلیل شدت ضربات وارده به سر، پس از ۴۸ ساعت کما، در ۱۶ اسفند ۱۳۸۷ در بیمارستان رجایی کرج درگذشت.
عکس: Radiofarhang
زهرا بنییعقوب
زهرا بنییعقوب پزشکی ایرانی بود که روز ۲۲ مهر سال ۱۳۸۶ در بازداشتگاه ستاد امر به معروف و نهی از منکر شهر همدان درگذشت. طبق گزارشهای رسمی، زهرا بنییعقوب در زندان در شب بازداشت خودکشی کرده است. برادر او میگوید که یک ربع ساعت قبل از زمان اعلام شده رسمی مرگ با خواهرش تلفنی صحبت کرده و او وضعیت روحی خوبی داشته است.
ابراهیم لطفاللهی
ابراهیم لطفاللهی دانشجوی سال چهارم رشته حقوق دانشگاه پیام نور در شهر سنندج بود که در بازداشتگاه نیروی انتظامی در ۲۵ دی ماه ۱۳۸۶ درگذشت. مسئولان وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی در سنندج علت مرگ او را "خودکشی" اعلام کردند.
امیدرضا میرصیافی
امیدرضا میرصیافی که وبلاگ "روزنگار" را با محتوایی بیشتر فرهنگی و گاه سیاسی مینوشت، آبان سال ۱۳۸۷از سوی دادگاه انقلاب اسلامی به اتهام فعالیت تبلیغی علیه نظام به ۶ ماه زندان و به اتهام توهین به آیتالله خامنهای و آیتالله خمینی به دو سال حبس محکوم شد. او ۲۸ اسفندماه ۱۳۸۷ در زندان اوین درگذشت و نام او در جهان به عنوان اولین وبلاگنویسی به ثبت رسید که جان خود را در زندان از دست داده است.
محسن روحالامینی نجفآبادی
محسن روحالامینی نجفآبادی و امیر جوادیفر از کشتهشدگان حوادث پس از انتخابات ریاستجمهوری دوره دهم هستند. آنها پس از دستگیری در جریان تظاهرات جنبش سبز در ۱۸ تیر ۱۳۸۸ به بازداشتگاه کهریزک منتقل و شکنجه شدند.
عکس: fars
محمد کامرانی
جوان ۱۸ سالهای بود که در جریان ناآرامیهای پس از انتخابات ریاست جمهوری ایران در سال ۱۳۸۸ در روز ۱۸ تیر در نزدیکی میدان ولیعصر تهران دستگیر شد و به بازداشتگاه کهریزک انتقال یافت. محمد کامرانی پس از انتقال به زندان اوین تهران، به دلیل جراحتهای وارده به بیمارستانهای لقمان و مهر منتقل شد و به دلیل شدت جراحات، در روز پنجشنبه ۲۵ تیرماه درگذشت.
عکس: Tavana.org
هدی صابر
هدی صابر پژوهشگر، روزنامهنگار، فعال ملی-مذهبی، زندانی سیاسی و از گردانندگان مجله توقیف شده "ایران فردا" بود. او در ۱۲ خرداد ۱۳۹۰ در حالیکه در اوین زندانی بود در اعتراض به مرگ مشکوک هاله سحابی در مراسم تشییع جنازه پدرش عزتالله سحابی، اعتصاب غذا کرد و در ۲۱ خرداد، پس از انتقال به بیمارستان مدرس درگذشت.
ستار بهشتی
ستار بهشتی، کارگر و وبلاگنویس، در تاریخ ۹ آبان ماه ۱۳۹۱ توسط پلیس فتا به اتهام "اقدام علیه امنیت ملی از طریق فعالیت در شبکهٔ اجتماعی و فیس بوک" دستگیر شد و روز ۱۳ آبان در زندان درگذشت. ۴۱ نفر از زندانیان سیاسی در نامهای نوشتند: «ستار بهشتی روزهای ۱۰ و ۱۱ آبان ۱۳۹۱ در بند ۳۵۰ اوین بوده و آثار شکنجه در تمام قسمتهای مختلف بدنش مشهود بوده است.»
عکس: Gohar Eshghi
سینا قنبری
در جریان ناآرامیهای دیماه، جوانی ۲۳ ساله به نام سینا قنبری بازداشت شد. او پس از انتقال به زندان اوین، در روز ۱۶ دیماه در قرنطینه بند چهار این زندان درگذشت. مسئولان دلیل مرگ او را خودکشی اعلام کردند. علیرضا رحیمی، نماینده مجلس، روز یکشنبه ۱۵ بهمن گفته است: «در فیلمی که مقامهای زندان میگفتند نشان دهنده خودکشی سینا قنبری است اثری از قربانی نیست.»
عکس: Privat
کاووس سیدامامی
کاووس سیدامامی، فعال محیط زیست و دارای دکترای جامعهشناسی، عضو هیئت علمی دانشکده معارف اسلامی و علوم سیاسی دانشگاه امام صادق، استاد ارتباطات و مدیرعامل مؤسسه "حیات وحش میراث پارسیان"، روز ۴ بهمن بازداشت و روز جمعه ۱۹ بهمن خبر خودکشی او در زندان به خانوادهاش داده شد. اتهام بازداشت شماری از فعالان محیط زیست "دادن اطلاعات طبقهبندی شده به سرویسهای اطلاعاتی" بوده است.